sosyal medyaya ''katı kurallar'' yasası yürürlüğe giriyor

Avrupa Parlamentosu'nun 2020'de kabul ettiği "Dijital Hizmetler Yasası" 25 Ağustos 2023’te yürürlüğe girecek. Avrupa Komisyonu'nun hazırladığı yasa, YouTube, Instagram Facebook, Twitter, Tik Tok, Google ve Wikipedia’nın da aralarında bulunduğu 19 sosyal medya platformuna 'katı kurallar' getirecek.

BBC Türkçe'den Yusuf Özkan'ın haberine göre, yasanın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren yasa dışı ve zararlı içeriklere karşı önlem almayan sosyal medya platformları, ağır para cezalarına çarptırılacak. Şirketlerin yasa ihlalini sürdürmesi halinde ise Avrupa Birliği (AB) içindeki faaliyetlerine son verilecek.

YENİ YASA NE GETİRİYOR?

AB Dijital Hizmetler Yasası, platformları reşit olmayanları 'fiziksel, zihinsel veya ahlaki gelişimlerini bozabilecek' içeriklere karşı korumak için önlemler almaya zorlayacak. Söz konusu yasa kapsamında, sosyal medyada kullanıcılara, din ve siyasi görüşler gibi hassas verilere dayalı olarak reklam gösterimi durdurulacak.

Yasa uyarınca, sahte haber, manipüle edilmiş videolar ve fotoğraflar gibi yapay zeka tarafından oluşturulan içeriklere izin verilemeyecek. Avrupa Birliği makamları, halk sağlığını veya seçimleri tehlikeye atan bilgiler gibi zararlı içerikleri teşvik edip etmediklerini kontrol etmek için, sosyal medya verilerine ve algoritmalarına erişme hakkına sahip olacak.

Sosyal medya platformları, herhangi bir kriz ya da doğal afet durumunda, talep üzerine algoritmalarını hızlı bir şekilde ayarlamak zorunda olacak. Bu platformların bağlı olduğu şirketlere ayrıca, halk sağlığı, çocukların güvenliği ve ifade özgürlüğü gibi konularda, olası risklere ilişkin yıllık değerlendirme yapma yükümlülüğü getirildi. Şirketler, bu tür olumsuzluklarla mücadele amacıyla aldıkları önlemeleri açıklamak zorunda kalacak.

HANGİ PLATFORMLAR YASAYA TABİ OLACAK?

Bağımsız soruşturma yükümlülüğü getirilen platformlar, verilerini hükümetler ve araştırmacılarla da paylaşmak durumunda kalacak. Yasa kapsamında büyük internet şirketlerine değerlendirme ve mücadele yöntemi için 25 Ağustos'ta kadar süre tanındı.

Yeni yasa, aylık kullanıcı sayısı, AB nüfusunun yüzde 10’undan, yani 45 milyondan fazla olan 19 internet kuruluşlarını kapsıyor. Yasa kapsamında önlem alma zorunluluğu bulunan sosyal medya platformları Facebook, TikTok, Twitter, YouTube, Instagram, LinkedIn, Pinterest ve Snapchat. Bunların yanı sıra, Apple ve Google'ın uygulama mağazaları, Google Haritalar, Wikipedia ve arama motorları Google ve Bing’in yanı sıra alış veriş siteleri Amazon, Booking, AliExpres, Google Shopping ve Zalando da yasaya tabi olacak.

YASA HANGİ CEZALARI ÖNGÖRÜYOR?

AB Dijital Hizmetler Yasası’na aykırı hareket eden şirketlere, yıllık cirosunun yüzde 6'sı tutarına kadar para cezası verilebilecek. Bazı şirketler için bu ceza, milyarlarca euro'yu bulabilecek. Şirketlerin, cezaya rağmen yasaları çiğnemeye devam etmesi halinde AB içerisinde faaliyet göstermelerine izin verilmeyecek.

AB Komisyonu, önümüzdeki günlerde aralarında milyonlarca kullanıcısı bulunan porno sitelerinin de yer aldığı 4-5 internet platformunu daha listeye eklemeye hazırlanıyor.

Brüksel’de yeni düzenlemeye ilişkin bilgi veren AB Komisyonu’nun İç Pazardan Sorumlu Üyesi Thierry Breton, bu internet platformlarının sistem üzerinde çok büyük etkilerinin bulunduğunu kaydetti. Breton, “Büyük şirket olmak büyük sorumluluk gerektirir. İnterneti daha güvenli hale getirmek için fazladan sorumlulukları var” ifadelerini kullandı.

BBC Türkçe