Benzin ve motorinde dikkat çeken değişim

Dünyanın en büyük petrol tedarikçileri arasında yer alan Rusya'nın Ukrayna ile savaşı sonrasında 130 dolara kadar yükselen ve benzin ile motorin fiyatlarını doğrudan etkileyen brent petrol 80 dolar seviyesindeki seyrini sürdürürken Türkiye yeni yıla da benzin zammıyla girmişti.

Son olarak benzinin litresine 31 Aralık Cumartesi (bugün) itibariye 84 kuruş zam geldi. 84 Kuruşluk bu zam sonrasında benzin İstanbul'da 18,60 TL'den 19,44 TL'ye, Ankara'da 18,83 TL'den 19,67 TL'ye, İzmir'de ise 18,82 TL'den 19,66 TL'ye yükseldi.

Petrol Sanayi Derneği (PETDER) akaryakıt satış verilerini açıkladı. Yurt içi piyasalarda Kasım ayında benzin ve motorin satışları geriledi.

PETDER verilerine göre, benzin satışları Kasım ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 4,87 düşüşle 344 bin 713 metreküp oldu. Yurt içi piyasalarda Kasım ayında benzin ve motorin satışları geriledi.

Aynı ayda motorin satışları yüzde 5,92 azalarak 2 milyon 630 bin 396 metreküp olarak gerçekleşti.

Fuel oil satışları yüzde 3,08 düşüşle 26 bin 345 ton olurken, gazyağı satışları yüzde 0,63 artışla 160 m3 seviyesine geldi.

Otogaz satışlarının yüzde 19,69 artışla 289 bin 521 ton olduğu belirtildi.

2022 yılı Ocak-Kasım döneminde benzin ve motorin satışlarında artış yaşandı. Benzin satışları yüzde 11,56 artışla 3 milyon 909 bin 534 metreküp olurken, motorin satışları yüzde 0,26 düşüşle 27 milyon 964 bin 634 metreküp seviyesine ulaştı.

Fuel oil satışları yüzde 39,9 artışla 217 bin 534 ton, gazyağı satışları yüzde 8,25 düşüşle bin 657 metreküp, otogaz satışları ise yüzde 5,12 artışla 2 milyon 947 bin 331 ton olarak gerçekleşti.

Benzin ve motorin 2022 yılı başında kaç paraydı ?

Hatırlanacağı gibi 2022 yılı başında benzinin litre fiyatı 12,91 TL; motorinin ise 12,76 TL düzeyindeydi. Yılın ilk yarısına gelindiğinde benzin 28,46 TL’ye yükseldi. 6 ay içinde fiyattaki artış oranı yüzde 120’yi buldu. Yılın ikinci yarısında petrol fiyatlarındaki düşüşe bağlı gerileme gösteren benzinin litresi en düşük rakamı 18,66 TL ile Eylül ayında gördü. Fakat bu rakam kısa süreli oldu ve fiyat tekrar yükselişe geçti. Bu ay petrolün yıl içi en düşük seviyeye gerilemesi ile fiyat 18,62 TL’ye indi. Son zam ile benzinin litresi 19,46 TL’ye yükseldi. Zammın ardından benzindeki yıl içi yükseliş oranı yüzde 44 oldu.

2022 yılı sene başında benzinden daha düşük olan litre fiyatı gelen seri zamlarla Haziran ayında 29,99 TL’ye çıktı. 6 ay içinde fiyat yüzde 135 oranında rekor artış gösterdi. Yılın ikinci yarısında başlayan indirimle 22,07 TL’ye geriledi. Bugün itibarıyla motorinde yıllık yükseliş oranı yüzde 73.

Akaryakıt fiyatları il, ilçe ve bayiler arasında farklılık gösterse de güncel akaryakıt pompa fiyatları ortalama şu şekilde: 

İstanbul
Benzin fiyatı: 19,44 TL
Motorin fiyatı: 22,02 TL
LPG fiyatı: 10,76 TL

Ankara
Benzin fiyatı: 19,67 TL
Motorin fiyatı: 22,23 TL
LPG fiyatı: 10,74 TL

İzmir
Benzin fiyatı: 19,66 TL
Motorin fiyatı: 22,40 TL
LPG fiyatı: 10,83 TL

TL TL zam, kuruş kuruş indirim

23 Kasım'da benzine 1 lira 16 kuruş indirim, 24 Kasım'da benzine 55 kuruş zam, motorine 95 kuruş indirim, 25 Kasım'da benzine 45 kuruş indirim, 29 Kasım'da motorine 82 kuruş indirim, 30 Kasım'da motorine 58 kuruş indirim, 3 Aralık'ta motorine 1 lira 16 kuruş zam, 6 Aralık'ta motorine 66 kuruş indirim, 8 Aralık'ta motorine 1 lira 90 kuruş, benzine 2 lira 15 kuruş indirim, 10 Aralık'ta benzine 75 kuruş indirim, 16 Aralık'ta benzine 1 lira 8 kuruş zam, 17 Aralık'ta motorine 1 lira 70 kuruş zam, 20 Aralık'ta benzine 61 kuruş, motorine 77 kuruş indirim gelmişti

Yılbaşından bu yana 38'inci zam

Yılbaşında benzinin litre fiyatı 12,91 TL; motorinin ise 12,76 TL düzeyindeydi. Benzinin 1 Ocak 2022’de 12,91 lira olan fiyatı, art arda gelen zamlarla 14 Haziran 2022'de 28,46'ya kadar çıktı. Daha sonra, petrolün varil fiyatındaki düşüşe paralel indirimlerle benzinin litre fiyatı, 3 Eylül itibariyle 18,66'ya kadar geriledi. Ardından yeniden yükselişe geçen benzinin fiyatı 1 Kasım 2022’de 21 TL’yi aştı. Kur ve küresel piyasaların etkisiyle fiyatlar bir miktar aşağı çekildi, ancak 17 Aralık itibarıyla motorine 1 lira 7 kuruş, benzine 1 lira 7 kuruş zam yapıldı.

20 Aralık Salı günü benzinde 61 kuruş indirim yapıldı ve İstanbul’da benzin litre fiyatı 17,96 TL’ye geriledi. Motorine yapılan 77 kuruşluk indirimle litre fiyatı 22,03 TL’ye çekildi. Ancak 23 Aralık 2022’de benzin ve motorin yeniden zamlandı. Dün gece yarısında itibaren yürürlüğe giren son zamla benzinin litre fiyatı 18,62 TL, motorinin litre fiyatı ise 22,01 TL’ye yükseldi. Böylece benzin yıl başından bu yana 38’incı kez zamlanmış oldu.

 Akaryakıt fiyatları nasıl belirleniyor?

Petrol Piyasası Kanunu gereği 1 Ocak 2005 tarihi itibarıyla Serbest Fiyatlandırma Sistemi'ne geçildi.

Bu sistem ile sektördeki akaryakıt dağıtım şirketleri, farklı fiyat politikalarına göre depo satış fiyatını belirlemekte serbest olduğu gibi, bayiler de dağıtım şirketleri tarafından kendilerine tavsiye edilen tavan pompa satış fiyatlarını uyguluyor veya bulundukları bölgenin rekabet koşullarına göre kendi pompa satış fiyatlarını uygulamakta serbest.

Türkiye'de akaryakıt pompa fiyatları, rekabet koşulları göz önünde bulundurularak oluşturuluyor.

Rafineri fiyat oluşumu şöyle:

Gümrüksüz rafineri fiyatı + ÖTV + EPDK payı = Rafineri Satış Fiyatı (KDV hariç)

Gümrüksüz rafineri fiyatı ne demek?

Akdeniz-İtalyan piyasasında yayınlanan CIF Akdeniz ürün fiyatları, 'gümrüksüz rafineri fiyatı' anlamına gelir.

Türkiye'de bu piyasa izlenir, son fiyat değişiminden itibaren, günlük CIF Akdeniz ürün fiyatları ve günlük dolar kuru takip edilerek belli bir fiyat değişim farkında gümrüksüz rafineri tavan satış fiyatı oluşur.