RTÜK Başkanı ''internete sansürü'' böyle savundu

Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) internet üzerinde yayın yapan platformları denetim altına aldı. Yönetmeliğe göre yayınlarını internet üzerinden sunmak isteyen Netflix, PuhuTv ve BluTV gibi platformların RTÜK’ten yayın lisansı alması gerekiyor. Peki, yönetmelik hangi alanları kapsıyor? İnternette yayın yapan platformlar nasıl denetlenecek? RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin, yönetmelikle ilgili tüm merak edilenleri anlattı.
 
Akşam gazetesinden Ezgi Aşık’ın sorularını yanıtlayan RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin, internet üzerinde yayın yapan platformların denetim altına alınmasının kamu menfaati ve güvenliği için şart olduğunu belirtti. Şahin, “RTÜK’ü zaman zaman sansürcü bir kurum gibi gösteren çevreler, aynı tutumlarını maksatlı olarak yeniden sergiliyor. İnternet üzerindeki platformlarda isteğe bağlı yayıncılığı düzenleme ve denetleme çalışmalarımız hayatın doğal akışına ters düşecek şekilde olmayacaktır.” ifadelerini kullandı.
 
RTÜK aldığı son kararlarla birlikte internette yayın yapan platformları denetleyebilecek. Bu kararı alma süreciniz nasıl oldu? RTÜK bu kararıyla neyi hedefliyor?
 
Geleneksel yayıncılık artık evriliyor. İnternet tabanlı platformlar hızla etkinliğini artırıyor. Ancak, bu alan şu anda kayıt dışı. Hiçbir devlet hangi alan olursa olsun kayıt dışılığa müsaade etmez. Radyo, Televizyon ve İsteğe Bağlı Yayınların İnternet Ortamından Sunumu Hakkında Yönetmelik ile önemli bir boşluğu doldurmuş olduk.
 
Yönetmelik ile yayın hizmetleri alanında rekabet ortamının güvence altına alınması, haksız rekabetin ortadan kaldırılmasını ve kamu menfaatinin korunmasını amaçladık. İşin mali boyutunu da kamu güvenliği boyutunu da atlamamak gerekir. Geleneksel radyo ve televizyonlar aldıkları yayın lisanslarıyla frekans kullanım ücreti gibi yükümlülükleri yerine getirerek devlete vergi sorumluluğunu da üstleniyor.
 
“KAMU MENFAATİNİN VE GÜVENLİĞİNİN KORUNULMASI İÇİN ŞART”
 
Abonelik sistemiyle milyonlarca lira gelir elde eden internet üzerinden platformlardan isteğe bağlı yayıncılık yapan şirketler, maalesef ülkemizde şu anda hiçbir düzenlemeye ve vergi yükümlülüğüne tabi değildir. Hukuki hiçbir sorumlulukları yoktur. Yeni düzenlemeyle internet tabanlı yayıncılık yapacak kuruluşlarla birlikte, hâlen yayınlarını sürdüren uluslararası yayın kuruluşları Türkiye’de kuracakları şirketlerle resmiyete kavuşacak, diğer tüm yayıncılar gibi yasal yükümlülükleri yerine getirecektir.
 
Düzenlemenin bir amacı da yurt dışı menşeli yayıncılara kayıt ve veri temini sorumluluğu getirilmesi, kamu menfaati ve güvenliğinin korunabilmesi için şarttır. Çocukların ve gençlerin ruhsal ve fiziksel gelişim sürecinde maruz kalabilecekleri zararlı yayın içeriklere karşı alınması gereken tedbirler zorunluluktur.
 
“RTÜK HİÇBİR YAYINI ÖNCEDEN DENETLEMEZ”
 
İnternette yayın yapan platformların denetim altına alınmasını “internete sansür geliyor” şeklinde algılayan ve bu algıyla hareket edenler var. Bu konuya açıklık getirmenizi istersek, neler söyleyebilirsiniz?
 
Herkesin malumu sansür, yayınların daha yapılmadan denetlenmesi ve müdahalelerin uygulanmasıdır. Anayasamızda da açıkça sansür yasaklanmıştır. Hiçbir kişi ya da kurum sansür uygulayamaz. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu da hiçbir zaman, hiçbir yayını önceden denetlememiş, yayınlandıktan sonra kendisine verilen yetkiler çerçevesinde görevini yapmıştır.
 
RTÜK’ü zaman zaman sansürcü bir kurum gibi gösteren çevreler, aynı tutumlarını maksatlı olarak yeniden sergiliyor. İnternet üzerindeki platformlarda isteğe bağlı yayıncılığı düzenleme ve denetleme çalışmalarımız hayatın doğal akışına ters düşecek şekilde olmayacaktır. Kişilerin özgürlük alanları bizim için çok değerli ve anlamlıdır.
 
“YÖNETMELİK İNTERENETİN TAMAMINI KAPSAMIYOR”
 
Peki, yönetmelik hangi alanları kapsıyor?
 
Düzenleme, internet üzerinden radyo-televizyon yayıncılığı yapacak tüm kuruluşları ilgilendiriyor. Ama karıştırılmasın; internetin tamamı değil, internet haber siteleri değil… İnternet üzerinden yayın yapan radyo ve televizyon yayıncılığı kapsam dâhilinde. Video paylaşım sitelerinin bireysel iletişim yapılan kısımlarıyla ilgilenmiyoruz ama video paylaşım siteleri üzerinden düzenli yayın yapan televizyonlar yönetmeliğe tabidir.
 
“HAYATIN DOĞAL AKIŞINA TERS DÜŞMEYECEK”
 
RTÜK internette yayın yapan platformları nasıl denetleyecek? Her mecra için ayrı denetim mekanizması mı olacak? Mesela internet yayını yapan ücretli üyelik gerektiren platformların denetim süreci nasıl olacak?
 
Yönetmeliğe tabi yayın platformları ile iletişim kanallarını açık tutarak yakın iş birliği içerisindeyiz. Kimse endişesi etmesin, düzenleme ve denetleme çalışmalarımız hayatın doğal akışına ters düşecek şekilde olmayacaktır. Denetim başladığında “uygulamada” zaman içinde göreceğiz ki, bugün koparılan fırtınaların gereksiz olduğu ve acımasız eleştirilerin haksızlığı açık bir şekilde ortaya çıkacaktır.
 
İnternet üzerinden yayın yapan platformlar hakkında yapılan şikâyetlerin değerlendirme süreci nasıl olacak?
 
RTÜK’te İzleme ve Değerlendirme Dairemiz, yayınları takip eder ve gerekli hallerde raporlar. Yine aynı dairemiz bu işi yürütecek. İlerde ayrı bir internet yayıncılığı dairesi kurulması da gündeme gelebilir. Rutin takip izlemelerinin yanı sıra ALO 178, CİMER gibi çeşitli kanallardan gelen şikâyetler de değerlendiriliyor. İlgili dairenin raporları daha sonra Üst Kurulda ele alınıyor. Gerekli kararlar üyelerin oylarıyla alınıyor.
 
 
 

Akşam