Üniversitelerde Öğretim Elemanlarında Tükenmişlik
Yaygın olarak insanların yüz yüze çalıştığı mesleklerde bireylerin, duygusal yönden kendilerini tükenmiş hissetmeleri, işleri gereği karşılaştıkları insanlara karşı duyarsızlaşmaları ve kişisel başarı duygularında azalma şeklinde görülen ve literatürde tükenmişlik olarak adlandırılan sendromun öğretim elemanları açısından çeşitli sonuçları bulunuyor.
Üniversitelerde öğretim elemanlarında tükenmişlik sendromuna yol açan nedenler nelerdir? Tükenmişliğin sonuçları nelerdir?
Öğretim elemanlarını tükenmişliğe yönelten birçok etken bulunuyor. Bunların başında sınıfta yaşananlar geliyor. Özellikle; sınıf içinde öğrenciden kaynaklanan sorunlar öğretim elemanlarında tükenmişliğe yol açıyor. Öğrenci ile iletişim sorunları, bunların başında geliyor. Yine; öğrenciler arasında görülen çatışma bir diğer nedendir. Yoğun öğrenci başarısızlığı da tükenmişlikte önemli bir rol oynuyor.
Diğer taraftan, öğretim elemanlarının alan ve sınıf yönetimi konularında yetersiz olmaları da öğretim elemanlarında görülen tükenmişlik nedenleri arasındadır.
Yine, sınıfların kalabalık olması, laboratuvarların, araç gerecin yeterli olmaması, bir diğer tükenmişlik nedenlerindedir.
Yönetimsel ve örgütsel koşullar öğretim elemanlarında tükenmişlikte belirleyici rol oynayabilmektedir. Bunlardan katılımcı bir anlayışa yönetimin sahip olmaması tükenmişlik açısından başlı başına bir yer tutuyor.
Bunlara ek olarak; öğretim elemanları arasında iş doyumunun olmaması, düşük moral, ayrımcılık, adaletsizlik tükenmişlikte önemli bir yer tutuyor.
Pekâlâ; tükenmişlik sendromu öğretim elemanlarında hangi sonuçlara yol açıyor?
- İşi terk etme,
- Motivasyon eksikliği,
- İşe geç gelme,
- Derse geç girme,
- Araştırıma faaliyetlerinde isteksizlik,
- Akademik unvan edinmede başarısızlık,
- Sorumluk almada isteksizlik vb.
- Kuşkusuz, yukarıda anılan sonuçlar, üniversitenin amaçlarını gerçekleştirme düzeyini olumsuz etkileyecektir. Sorunun çözümü, tükenmişliğe yol açan nedenlerde gizlidir.