Türkiye’nin 20’nci yerel seçimine giderken… Seçim sürprizlere gebe mi?

Türkiye ilk Yerel Seçimi 1930 yılında yaptı. 1930’dan bugüne 31 Mart Pazar günü yapılacak seçimle birlikte Türkiye 20’nci Yerel Seçimini yaşamış olacak. 1950’de çok partili demokratik yaşama geçtikten sonra ise 15 Yerel Seçimimizi yapmış olacağız.2017 yılında kabul edilen ‘’Başkanlık Sistemi’’ sonrası yapılacak 2’nci Yerel Seçim olacak.

Her seçimin kendine özgü koşulları, kendine özgü farklılıkları ve yenilikleri oldu. Bu Yerel Seçimin 2019 yılında ki seçimden farkı aday sayısı arttı, İttifaklar bozuldu. Seçim propaganda döneminde Belediye Başkan adaylarının vaatlerinden çok ‘’Ekonomik Kriz’’ ön plandaydı. Özellikle emeklilerin ve dar gelirlilerin yaşadığı geçim sıkıntısı.

31 Mart Pazar günü 61 milyon 441 bin 882 seçmen 30 Büyük Şehir, 51 İl, 973 İlçe 390 Belde de seçimlere giren 34 Siyasi Parti’nin Belediye Başkan, Belediye Meclis Üyesi, İl Genel Meclisi üyesi ve Muhtar adayları için oy verecek.

5 yıl önce 31 Mart 2019 Yerel Seçimlerinde birçok İl ve İlçede AKP-MHP ile CHP- İYİ Parti ile İttifak yaparak seçimlere girmişti. Bu seçim sonrası AKP yüzde 44.33 oy oranı ile 15 Büyükşehir, 24 İl 535 İlçe 202 Belde Belediye Başkanlığı, CHP; Yüzde 30.12 oy oranıyla 11 Büyükşehir, 10 İl, 191 İlçe 51 Belde de, HDP; Yüzde 4.24 oyla 3 Büyükşehir, 5 İl, 50 İlçe 12 Belde, MHP; Yüzde 7.31 oyla 1 Büyükşehir, 10 İl, 145 İlçe 89 Belde, İYİ 19 İlçe, 6 Belde de, Saadet Partisi 9 İlçe 11 Belde de, DSP 3 İlçe, 3 Belde de Belediye Başkanlığı kazandı.

5 yıl geçti 31 Mart Pazar günü Türkiye 20’nci Yerel Seçimini yapacak. Gözler başta İstanbul ve Ankara olmak üzere Büyükşehir seçimlerinde olacak. CHP 2019 seçimlerinde 30 Büyükşehir Belediyesinden İstanbul, Ankara, İzmir, Adana, Antalya, Mersin, Muğla, Hatay, Aydın, Eskişehir, Tekirdağ Belediye Başkanlıklarını kazanmıştı.

İstanbul’da 30 bin 803 sandıkta 11 milyon 350 bin 969 seçmen Büyükşehir Belediyesi ile birlikte 39 İlçe Belediye Başkanlığı için oy kullanacak. 2019 seçimlerinde Ekrem İmamoğlu, yüzde 48.80 oyla Büyükşehir Belediye Başkanı seçilmişti.

31 Mart Pazar günü İstanbul ’da yarış CHP adayı Ekrem İmamoğlu ile AKP-MHP ittifak adayı Murat Kurum arasında geçecek gibi… Anketlere baktığımızda CHP adayı İmamoğlu yarışa önde giriyor. İstanbul’da yarış Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın yanı sıra ilçe Belediye Başkanlıkları için de yaşanacak. İstanbul’un 39 ilçesinin 24’ünü AKP, 14’ünü CHP, 1’ini de MHP’li Başkan yönetiyor. Büyükşehir Belediye Meclisin de azınlık olan CHP bu seçimde meclis de çoğunluğu yakalamak istiyor. Bu amaçla AKP yönetiminde olan Üsküdar, Ümraniye, Beykoz, Sancaktepe, Şile, Tuzla, Eyüpsultan, Şile, Zeytinburnu, Pendik, Çatalca ve MHP yönetimindeki Silivri’yi kazanmanın peşinde. Bu ilçelerin yanı sıra bazı ilçe Belediyelerinin yönetiminin bu seçimde CHP’ye geçmesinin sürpriz olmayacağı görüşünde olanlar var. Bu arada CHP yönetiminde olan Esenyurt ve Sarıyer de de aday yanlışlığı nedeniyle kaybedilme ihtimali bulunuyor.  

Ankara’da 12 bin 251 sandıkta 4 milyon 280 bin 941 seçmen Büyükşehir ve 25 İlçe Belediye Başkanını seçecek.2019 yılında yarışı CHP adayı Mansur Yavaş yüzde 50.93 ile kazanmıştı. AKP yüzde 47.12 oy almıştı. Pazar günü yapılacak seçimlere CHP adayı Mansur Yavaş, ‘’Kazandım’’ diyerek giriyor. Ama bu defa seçmenden Büyükşehir Belediye Meclisinde ‘’çoğunluk’’ istiyor. Ankara’da Büyükşehir Belediye Meclisinde 2019 da AKP-MHP ittifakı: 107 CHP-İYİ Parti İttifakı 40 üyelik kazanmıştı.

Yavaş’ın hesabı bu seçimde mecliste 147 üyeliğin yarısından fazlasını kazanmak. CHP’nin meclis üyeliğinde çoğunluğu elde etmesi için yönetiminde Çankaya, Yenimahalle ve Elmadağ Belediye Başkanlığının yanına 7-8 İlçe Belediye Başkanlığı kazanma amacında. Bu amaçla CHP’lilerin kazanmayı hedeflediği ilçe Belediyeleri arasında Polatlı, Etimesgut, Mamak, Gölbaşı bulunuyor. Ayrıca Ankara’nın dış ilçelerinde yüzde 10 baraj nedeniyle meclis üyesi çıkartamadığı ilçelerde meclis üyeliği kazanması şart. İşte Mansur Yavaş için en büyük sıkıntı Büyükşehir Meclis üyeliğinde azınlık da kalmak olacak. CHP’nin yüzde 10 barajını geçemediği için 2019 seçimlerinde Bala, Pursaklar, Nallıhan, Şereflikoçhisar , Haymana, Güdül, Çubuk, Sincan, Kalecik, Beypazarı, Çamlıdere, Evren ve Ayaş’dan Büyükşehir Belediye Meclis Üyesi çıkaramamıştı.

İzmir’e geldiğimiz de CHP’nin aday belirlemede yaşadığı kriz hala etkisini parti tabanında gösteriyor. Tunç Soyer’in Büyükşehir’e aday gösterilmemesi ve İlçelerde başarılı çalışmalar yapmış Belediye Başkanlarının yeniden aday yapılmamasının kırgınlığı devam ediyor.

CHP tabanında bu kırgınlığın yaşanmasına rağmen İzmir’de sade vatandaşın CHP’ye desteği devam edecek gibi görünüyor. İzmir’de 9 bin 877 sandıkta 3 milyon 441 bin 36 seçmen Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile birlikte 30 ilçe Belediye Başkanı ve meclis üyelikleri için oy verecek. CHP İzmir de 2019 da Tunç Soyer ile yüzde 58.10 oy almıştı. Bu seçimde CHP’nin oy oranının yüzde 45 seviyelerinde olması bekleniyor. İzmir’de CHP 2019 seçimlerinde 30 ilçe Belediye Başkanlığı’nın 24’ünü AKP Bergama, Bayındır, Kınık, Kiraz MHP Aliağa, İYİ Parti de Tire Belediye Başkanlıklarını kazanmıştı. Bu seçimde CHP’nin hedefi İzmir’de ‘’30’da 30’’ olarak belirledi. Ama aday belirlemede yaşanan sıkıntının ilçelerde seçim sandığına yansıması da olası.

CHP’de aday belirleme sürecinden bugüne kadar en sorunlu Büyükşehir Belediyesi Hatay…

Hatay’da Lütfü Savaş Büyükşehir için aday gösterildikten sonra tepkilerle başlayan tartışma ve değişiklik arayışları CHP’ye özellikle tabanda kan kaybettirmiş görünüyor.

CHP tabanın dan başka partilere oy kayması veya sandığa gitmeme Lütfü Savaş’a seçim kaybettirir. AKP’ye kazandırır.

Hatay’ın İlçelerin de de CHP Defne ve Samandağ’da TİP ve TKP ile yarışıyor.

CHP’nin Hatay gibi sıkıntı yaşadığı bir başka il Antalya…

Antalya’da aday sürecinde yaşanan sıkıntı İl Başkanı Nail Kamacı’nın başarılı yönetimiyle aşılmış görünüyor.

Büyükşehir de mevcut Başkan Muhittin Böcek, AKP’li Hakan Tütüncü’nün arkasında yarışa başlamasına rağmen son haftaya anketlere göre önde girmiş görünüyor. CHP elindeki Belediyeleri kaybetmek istemiyor. CHP’nin Antalya’da sürprizi Alanya Belediye Başkanlığını kazanmak olarak gösteriliyor.

25 yıldır Yılmaz Büyükerşen yönetiminde olan Eskişehir de 2 bin 191 sandıkta 688 bin 627 seçmen oy kullanacak Yılmaz Hoca, Belediye Başkanlığına veda etti yeniden aday olmadı. Büyükşehir Belediyesinin Genel Sekreteri Ayşe Ünlüce CHP adayı oldu. Ayşe Ünlüce’nin rakibi AKP-MHP adayı Nebi Hatipoğlu…

Eskişehir’de sonucu 688 bin seçmenin toplamda 606 binine sahip 315 bin seçmenle Odunpazarı ve 291 bin seçmenle Tepebaşı ilçeleri belirleyecek. Bu ilçe belediye Başkanlığını CHP’nin yönetmesi CHP’nin Büyükşehir de kazanma şansını yükseltiyor. Bu arada Eskişehir’in 14 ilçe Belediyesinin 7’si AKP, 7’si CHP yönetiminde. CHP için Eskişehir’i bekleyen sıkıntı Belediye Meclisinde CHP’nin azınlığa düşmesi.

CHP Mersin, Adana, Aydın, Muğla, Tekirdağ da Büyükşehir Belediye Başkanlıklarını yeniden kazanmada zorluk yaşamayacağı gibi görünüyor. Ama CHP’nin yönettiği Adana’da Seyhan, Çukurova Muğla da Fethiye, Marmaris, Datça Mersin de Tarsus da seçim zorlu geçecek gibi…

CHP 31 Mart seçimlerinde 11 olan Büyükşehir Belediye Başkanlığı sayısını arttırma umudu da taşıyor. CHP Bursa, Balıkesir, Manisa ve Denizli Büyükşehir Belediye Başkanlıklarını kazanmak istiyor. Balıkesir, Bursa ve Denizli de AKP-CHP, Manisa da da CHP-MHP adayları son hafta yarışa başa baş giriyorlar.

CHP yönetimin de bulunan İllerden Edirne’de CHP’li eski Belediye Başkanı Hamdi Sedefçi’nin İYİ Parti adayı olarak seçime girmesi Edirne’de ve Artvin de yeniden aday yapılmayan ve İYİ Partiden aday olan mevcut Başkan Demirhan Elçi’nin Belediye Başkanlığını kaybetme ihtimalini CHP’lilere yaşatıyor.

CHP’nin İl bazında da yönetiminde olan Sinop, Kırklareli, Bolu, Bilecik, Çanakkale İllerine Uşak, Zonguldak, Bartın, Giresun, Kilis, Yalova Belediye Başkanlıklarını eklemek istiyor.

Gelelim AKP’ye…

AKP 2019 seçimlerinde yüzde 44.33 oyla 15 Büyükşehir, 24 İl 535 İlçe 202 Belde Belediye Başkanlığı kazanmıştı. Büyükşehirlerden Konya, Erzurum, Gaziantep, Trabzon, Malatya, Samsun, Sakarya’da seçimi yeniden kazanacak gibi…

AKP elindeki Büyükşehirlerden Balıkesir, Bursa, Denizli de CHP ile başa baş…

Şanlıurfa ve Kahramanmaraş da Yeniden Refah Partisi, Van da DEM, Ordu’da İYİ Parti ile çekişiyor.  

İYİ Parti’nin de Çanakkale, Artvin, Ordu, Edirne, Nevşehir, Kars da kazanma şansı var.

Seçimlerde Büyükşehir Belediye Başkanlığı kazansalar da kazanmasalar da İl ve İlçe bazında Zafer Partisi, TİP ve Yeniden Refah Partisi sürpriz sonuçlar alabilirler. Oy oranlarını da ciddi oranda arttırırlarsa şaşırmamak gerekir. Bu durumda siyasette kartlar yeniden dağıtılır.

Ama seçmen sandıkta oy verirken öne çıkanlar:

-Açlık sınırı 20 bin 98 lira,

-Yoksulluk sınırı 57 Bin 280 lira,

-Dolar 32 lira,

-Euro 35 lira,

-Çeyrek Altın 3 bin 700 TL,

-1 Kg Kıyma 450 lira,

-Litre Benzin 44.50 TL,

-Ekmek 10 TL,

-Simit 15 TL,

-Asgari Ücret 17 Bin 002 TL,

-Emekli Maaşı 10 Bin TL,

-İş arayan emekli oranı yüzde 55.3

-2018-2022 yılları arasında 1 milyon 967 bin üniversiteli okulu bıraktı,

-Türkiye’de 2 milyon 525 genç ne okulda, ne işte. Evde oturuyor.

31 Mart Pazar günü seçimlerin kaderini ekonomi, emekli ve dar gelirlinin kararı belirleyecek. Bu seçim her ne kadar Belediye Başkanlığı seçimi olsa da AKP’nin ciddi oy kaybı ‘’Erken Genel Seçimin’’ kapısını aralar.

Tüm seçmenler hangi partiye oy verirse versin sandığa gitmeli oy kullanmalı. Çünkü bu seçim sürprizlere gebe gibi.

O Zaman Haydi Sandığa.