Sosyal medya kullanımı ve paylaşımları
Ülkemizde dijitalleşme ve internet kullanımı sürekli artış gösteriyor. Yapılan bir araştırmaya göre, 2024 yılı itibariyle Türkiye’de 74,41 milyon internet kullanıcısı olduğu belirtiliyor. Bu sayı, nüfusun yaklaşık yüzde 87,16‘sına denk geliyor. Sosyal medya kullanıcı sayısı ise 57 milyonu aşmış durumdadır.
İnternette geçirilen günlük süre bakımından dünya ortalaması 6 saat 44 dakika iken, Türkiye ortalaması 6 saat 57 dakika olmaktadır. Sosyal medyada geçirilen süre bakımından ise dünya ortalaması 2 saat 23 dakika iken, Türkiye ortalaması 2 saat 44 dakika olmaktadır.
Paylaşılan bilgilere göre YouTube, 57,50 milyon kullanıcı ile en popüler platform konumunda bulunmaktadır. Hemen ardından onu 57,10 milyon kişi ile Instagram takip ediyor. Üçüncü sırada yer alan Facebook‘un 34,35 milyon, onu takip eden TikTok‘un ise 37,73 milyon kullanıcıya sahip olduğu belirtiliyor. Beşinci sıradaki X veya eski adıyla Twitter‘ın 20,67 milyon, kariyer platformu LinkedIn‘ın ise 16 milyon kullanıcısı bulunuyor. Bunların dışında WhatsApp, Messenger ve Telegram gibi mesajlaşma uygulamaları da yoğun olarak kullanılıyor.
Geçtiğimiz günlerde Instagram erişimine getirilen kısıtlama süreci, sosyal medyanın günlük hayatımızdaki önemini (iletişim ve sosyal medya bağımlılığı açısından) bir kez daha ortaya koymuştur. Sosyal medya hesapları ile mesaj uygulamaları, iletişim aracı olmanın ötesine geçerek, ticari pazarlama alanlarına dönüşmüş bulunmaktadır. Kişisel bilgilere erişim ve bu bilgilerin depolanması açısından, istihbaratı amaçlarla da kullanılabilmektedir. Kişiler ve ülkeler açısından bir tehdit unsuru olabilmektedir.
Sosyal medya hesapları ile mesaj uygulamalarının, bağımlılık yaratmadan, doğru kullanılması temel beklentidir. Özellikle doğruluğu kanıtlanmamış bilgi ve belgelerin paylaşılması, bilgi kirliliğine neden olmaktadır. Bazı kişiler, kendilerine gönderilen paylaşımları ya da mesajları, kendi mantık süzgeçlerinden geçirmeden veya doğruluğunu teyit etmeden hemen paylaşmayı, bir başkalarına göndermeyi alışkanlık haline getirmiş bulunmaktadır.
Kişisel olarak, özellikle siyasi propaganda amacıyla gönderilen, doğruluğu kanıtlanmamış mesaj ve paylaşımlardan çok rahatsız oluyorum. Buna benzer çok sayıda mesajı okumadan siliyorum. Bu nedenle, belki de asıl öğrenmem gereken birçok bilgiden yoksun kalıyorum. Günlük hayatta karşılıklı yaptığımız konuşmalarda, bazı mesaj ve paylaşımlardan bıkkınlığımızı dile getiriyoruz.
Günümüzde, dijitalleşme ve internet kullanımının etkisinden kurtulmak çok zor görünüyor. Buna rağmen, sosyal medya kullanımın hayatımızın önüne geçmesine izin vermememiz gerektiğine inanıyorum. Bu nedenle, sosyal medya kullanımı ve paylaşımlarında özenli davranmamızda ve özellikle doğru bilgileri paylaşmamızda yarar bulunmaktadır.
Saygılarımla.
Levent KÜÇÜK
Genel Başkan
Tüketiciler Derneği (TÜDER)