İstanbul'da yüksek tutarlı İSKİ faturaları
İstanbul’da Haziran ayına ilişkin İSKİ su faturalarının yüksek tutarlı gelmesi, tüketicilerimizin yoğun tepkisine ve şikayetlerine yol açmıştır. Son üç aylık su faturalarını paylaşan konut abonesi bir tüketicimizin aylık faturaları Nisan 238.-TL, Mayıs 377.-TL ve Haziran 545.-TL olarak gerçekleşmiştir. Son ayda, bir önceki aya göre yaklaşık % 45 oranında artış gerçekleşmiştir.
Fatura tutarlarındaki artışın birden fazla sebebi bulunmaktadır. Bunlar; İBB Mayıs ayı Meclis toplantısında suya % 36 ile 53 oranında yapılan zam, yaz mevsimi nedeniyle su tüketiminin artması ve özellikle son gelen faturalardaki tüketim gün sayısının (Sayaçların geç okunması nedeniyle) artmış olmasıdır. Normalde aylık 30 günlük su tüketimi üzerinden hesaplanan faturalar, Kurban Bayramı resmi ve idari tatili nedeniyle yaklaşık 38-40 gün üzerinden tahakkuk ettirilmiştir. Ayrıca, gün sayısına bağlı su tüketimi artınca, su tüketim miktarına bağlı olarak, birim su fiyatının 1/3 nispetinde alınan atık su bedeli ve onun üzerinden alınan % 10 oranındaki KDV de faturalardaki artışta etkili olmuştur.
Örneğin, son yapılan zamlar sonrası konutlar için 15 m3’e kadar su birim fiyatı KDV hariç 32.28.- TL olarak uygulanmaktadır. Bu birim fiyatın 2/3’ü olan 21,52.-TL’si su birim fiyatı olarak, 1/3’ü olan 10,76.-TL’si ise atık su birim fiyatı olarak esas alınıyor. Aylık 14 m3 su tüketimi bulunan bir konut abonesi için 14X21,52=301,28.- TL su bedeli,14X10,76=150,64.-TL atık su bedeli olarak tahakkuk ettiriliyor. Su bedeline %1 oranında KDV ilave edilirken, atık su bedeline %10 oranında KDV ilave edilmektedir.
Su faturalarındaki yükseklik nedeniyle kendileri ile görüştüğüm İSKİ yetkilileri, sağ olsunlar konuya ilişkin ayrıntılı bilgiler vermişlerdir. İSKİ yetkilileri, faturalardaki yüksekliğin fatura gün sayısındaki ve su birim fiyatındaki artıştan kaynaklandığını kabul ediyorlar. Bunun Kurban Bayramı resmî tatilinden kaynaklandığını ve zorunlu bir sebep olduğunu ifade ediyorlar. Ayrıca, her ay 3 m3’e kadar bedelsiz insanı su yardımı yapıldığını, su birim fiyatlarının uluslararası kriterler esas alınarak ödenebilirlik seviyesine göre belirlendiğini ve faturaları ile ilgili tereddüt yaşayan abonelerin kendilerine müracaat edebileceğini bildiriyorlar.
Kendilerine, içinde bulunduğumuz Temmuz ayı su faturalarında tüketim gün sayısına bağlı olarak düşüş olması gerektiği, sayaçların süresinde okunması ve faturalandırılmasında hassasiyet gösterilmesi gerektiği bildirilmiştir. Ayrıca, yüksek gelen faturalar nedeniyle, özellikle sabit gelirli abonelere ödeme kolaylıkları sağlanması gerektiği önerimiz üzerine, taksitle ödeme imkânı bulunduğu, ancak 6183 sayılı Kanun gereğince zorunlu olarak gecikme zammı uygulanacağı belirtilmiştir.
İnsani bir hak olan suyun, ticari bir bakış açısı olmaksızın, sürekli ve en ucuz bedelle abonelere ulaştırılması temel beklentimizdir. Bizler açısından ise, küresel ısınmanın dünyamızı ve insanlığı tehdit ettiği bir süreçte, su kaynaklarının korunması ve suyun tasarruflu kullanılması, temel sorumluluğumuz olmalıdır. İSKİ gibi köklü bir geçmişe sahip kurumun, olası riskleri göze alarak, sayaçların süresinde ve doğru okunmasında daha planlı davranması, abonelerini süresinde ve eksiksiz bilgilendirmesi yararlı olacaktır.
Atık su bedeline uygulanan % 10 KDV oranının özellikle konut abonelerinde % 1 oranına düşürülmesi konusunda Hazine ve Maliye Bakanlığı nezdinde girişimde bulunulması yerinde olacaktır. Temmuz ayı su faturalarında düşüş olması beklentisiyle, güzel bir gün diliyorum. Saygılarımızla.
Levent KÜÇÜK
Genel Başkan
Tüketiciler Derneği (TÜDER)