Fiyat etiketi ve fiyat listeleri uygulamasında Belediye Başkanları'na çağrı
Gıda ürünleri fiyatları başta olmak üzere, sürekli artan mal ve hizmet fiyatları her birimizin en önemli gündem maddesini oluşturmaktadır. Bayram tatili nedeniyle yurt dışına gidenler, satın alma gücünü de dikkate alarak, ülkemizdeki gıda fiyatlarının Avrupa ülkelerini geçtiğini ifade etmektedirler. Enflasyonla mücadele konusunda alınan makro ekonomik tedbirler, kısa vadede etkisini göstermekten uzak görünmektedir. Durum böyle olunca, özellikle alt ve orta gelir grupları için yaşam daha zor hale gelmektedir.
Yaşanılan bu zor ekonomik süreçte, bir mal veya hizmeti satın almadan önce ihtiyacımızı iyi belirlemek, piyasa araştırmasıyla fiyat mukayesesi yapmak ve aile bütçemize, kişisel gelirimize en uygun mal veya hizmetleri satın almak her zamankinden daha önemli olmaktadır.
Bu kapsamda, perakende satışlarda fiyat etiketleri ve fiyat listeleri, tüketicilerin fiyat mukayesesi yapmalarını sağlamak açısından büyük önem taşımaktadır. Günümüzde, organize perakende işletmeleri ile kurumsal firmalar dışında, özellikle vitrinlerde satışa sunulan ürünlerde fiyat etiketi bulunmamaktadır. Fiyatların sürekli arttığını gerekçe göstererek, fiyat etiketi koymaktan imtina eden çok sayıda işletmeye rastlıyoruz. Yerelleşme ve siyasi kaygılar nedeniyle, esnaf ve ticaret kesimi ile karşı karşıya gelmek istemeyen belediye zabıta denetimlerinin yetersizliği de bunda etkili olmaktadır.
Yürürlükteki Fiyat Etiketi Yönetmeliğinin 5. maddesi gereğince, “Satıcı tarafından perakende satışa arz edilen malların veya ambalajlarının yahut kaplarının üzerine kolaylıkla görülebilir ve okunabilir şekilde yazılı, dijital veya elektronik etiket konulması; etiket konulması mümkün olmayan hâllerde aynı bilgileri kapsayan listelerin görülebilir ve okunabilir şekilde uygun yerlere asılması zorunludur.”
Aynı Yönetmeliğin 8. maddesinde “Hizmetlerin özelliğine ve tüketiciye sunuluş biçimine göre, tarife ve fiyat listelerine ilişkin belge, levha, pano ve benzerleri, hizmetin sunulduğu işyerinde, ayrıca lokanta, restoran, kafe, pastane ve benzeri yiyecek ve içecek hizmeti sunulan işyerlerinde ise işyerinin giriş kapısının önüne ve hizmet sunulan masaların üstüne, tüketiciler tarafından kolaylıkla görülebilir ve okunabilir şekilde asılır, takılır veya konulur.” denilmektedir.
Yönetmeliğin 13. maddesi gereğince Ticaret Bakanlığı,belediyeler ve ilgili odalar bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanması ve izlenmesine ilişkin işleri yürütmekle görevlidir. Bu Yönetmeliğe aykırı uygulamaların tespit edilmesi halinde, tespit edilen aykırılık, gereği yapılmak üzere aykırı uygulamayı yapanın merkezinin bulunduğu valiliğe gönderilir.
Yerel seçimler sonrası göreve başlayan Belediye Başkanları ve Yönetimleri, tüketicilerimizin ekonomik çıkarlarının korunması ve şehirlerinin daha yaşanabilir bir şehir haline gelmesi amacıyla, fiyat etiketi yönetmeliği ile belirlenen esasları uygulamak zorundadırlar. Fiyat etiketi veya fiyat tarifesi uygulamalarına ilişkin denetim görevi, yönetmelik ile belediyelere verilmiş görevler arasında yer almaktadır.
Lokanta, restoran, kafe, pastane ve benzeri yiyecek ve içecek hizmeti sunulan işyerlerinde, işyerinin giriş kapısının önüne ve hizmet sunulan masaların üstüne tarife ve fiyat listelerine ilişkin belge, levha, pano ve benzerlerinin konulması, vitrinlerde ve mağaza içerilerinde satışa sunulan ürünlere ise fiyat etiketi konulması mutlaka sağlanmalıdır.
Bunları sağlamak amacıyla, meslek odaları ve STK’lar ile iş birliği yapılarak, öncelikle ticaret ve esnaf kesimini bilgilendirici ve uyarıcı broşürler, yazılar dağıtılması, eğitimler gerçekleştirilmesi, sonrasında, siyasi kaygılardan uzak, yerelleşmeden sürekli belediye zabıta denetimleri yapılması yerinde olacaktır.
Belediye Başkanları başta olmak üzere, yetkililerin dikkat ve değerlendirmesine sunmak istiyoruz. Saygılarımızla.
Saygılarımızla.
Levent KÜÇÜK
Genel Başkan
Tüketiciler Derneği (TÜDER)