Türkiye Hatay'ı kaybetmekle mi karşı karşıya ?

Rusya’nın Suriye’de etkin olmasıyla birlikte ardı ardına büyük kayıplar veren Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) Halep ve Azez’i de elinden kaçırmak üzere. Son olarak Türkiye sınırında bulunan, muhaliflerin can damarı Azez kasabasına PYD/YPG güçleri operasyon başlattı. Azez’in PYD kontrolüne geçebileceği konuşuluyor. Tüm bu yaşananların gölgesinde Suriye’yi çok iyi bilen isimlerden AKP’nin ilk hükümetinde de Dışişleri Bakanı olarak görev yapan Yaşar Yakış’tan çarpıcı uyarılar geldi.

4 yıl Şam’da büyükelçilik yapan Yakış, Türkiye’nin olası bir Suriye harekatı sonrası yaşanabilecekleri anlattı.

Yakış “TSK Suriye’ye girse bile bir müddet sonra geri çıkmak zorunda kalacak. Dünya müdahaleyi kabullenmez. Sınırı tek taraflı yeniden düzenlemesine de izin vermez. Dahası eğer Türk askeri cephede bozguna uğrarsa Suriye, Hatay’ın kendisine ait olduğu konusunu yeniden gündeme getirebilir. Dimyat’a pirince giderken evdeki bulgurdan olabiliriz” dedi.

2003′deki 1 Mart tezkeresinde Dışişleri Bakanı olan Yakış, Zaman gazetesinden Mesut Çevikalp’in sorularını cevapladı. 2003′te Dışişleri Bakanı sıfatıyla tezkere sürecini yöneten Yaşar Yakış, “Uçağı düşürülen Ruslar Ankara’ya ağır bir karşılık vermek için Türk askerinin Suriye’ye girmesini bekliyor” dedi.

Arap dünyası ve uluslararası toplumun da böyle bir müdahaleyi kabul etmeyeceğini, NATO’nun Türkiye’yi yalnız bırakabileceğini ifade etti.

TÜRKİYE SURİYE’YE GİRERSE

Türkiye’nin Suriye’ye olası bir harekatından sonra yaşanabilecekleri anlatan Yaşar Yakış “Girdiğimizde Suriye’den başarılı çıkmamız çok zor. ABD, Rusya cepheye inmeden önce bile Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyindeki Kürt kuşağını bölme girişimine müsaade etmedi. Uçuşa yasak alan, güvenli bölge taleplerini geri çevirdi. Zira iç savaş ortamında Suriye içinde böylesi bir alan oluşturmak, güvenliğini sağlamak mümkün gözükmüyor. Bugün uçağı Türkiye tarafından düşürülmüş Rusya sahada. Onlar Türkiye’nin tek taraflı müdahalesine katiyetle karşı duracaktır. Dahası o bölgeyi Ruslar, Şam’ın rızasını alarak kurdu” dedi.

Yakış Rusya ile çatışma ihtimaline ilişkin ise “Çatışma pek tabii mümkün. Uçağı düşürülen Ruslar Ankara’ya ağır bir karşılık vermek için Türk askerinin Suriye’ye girmesini bekliyor. Rusya, Esed rejimine arka çıkmanın ötesinde Ortadoğu’da kalıcı olmak istiyor. Bu noktada Türkiye’yi bölgeden soyutlamaya çalışır. Kendi sınırlarına itmeye çabalar. Ruslar önce Suriye’ye, ardından Ortadoğu’ya yerleşecek. IŞİD ile mücadele bahanesi Moskova’ya aradığı fırsatı verdi. Rusya Suriye’nin geleceğini şekillendirmede başat aktör olmayı garantilemiş durumda… TSK Suriye’ye girse bile bir müddet sonra geri çıkmak zorunda kalacak. Dünya müdahaleyi kabullenmez. Sınırı tek taraflı yeniden düzenlemesine de izin vermez. Dahası eğer Türk askeri cephede bozguna uğrarsa Suriye, Hatay’ın kendisine ait olduğu konusunu yeniden gündeme getirebilir. Dimyat’a pirince giderken evdeki bulgurdan olabiliriz” yorumunda bulundu.

SURİYE’DE TÜRK ASKERİNİ NE BEKLİYOR?

Yaşar Yakış olası bir harekatın sonuçları içinse şunları söyledi;

“Şırnak, Cizre, Sur gibi küçücük bölgede Türkiye toprağında, 70 gündür arzulanan hedeflere ulaşamayan Türk askeri, Suriye’de ne ölçüde başarılı olabilir? Suriye’de PKK’dan katbekat daha güçlü bir Rusya karşılayacak bizi. Dahası PYD, IŞİD gibi asimetrik terör grupları da gelecek üzerimize. Askerimiz çok zorlanır.”

SUUDİLERLE ORTAK OPERASYON MÜMKÜN MÜ?

“Riyad büyükelçiliğim döneminde Suudi ordusunu yakından inceleme fırsatım oldu. Mevcut kabiliyet-kapasiteleri Suriye cephesinde varlık göstermelerine yetmez. TSK gibi savaş deneyimleri de yok.”

NATO, TÜRKİYE’YE DESTEK VERİR Mİ?

“(Saldırıya uğrayan üye ülkeye yardım edilmesini öngören) NATO’nun 5. maddesi işletilmeyebilir. Saldırı bizden olacağı için İttifak bizi savunmayabilir. ABD de Kıbrıs’ta olduğu gibi Türkiye’yi yalnız bırakabilir. Rusya ve bazı Batılı devletler de Türkiye’nin Suriye cephesinde burnunun sürtülmesini arzu ediyor. PYD veya IŞİD tehdidi köpürtüp, Türkiye’yi Suriye’ye çekmeye çalışan devletlerin olduğunu görüyorum.”

ARAP DÜNYASINI KARŞIMIZA ALIRIZ

“Hariciye’nin Ortadoğu’da en uzun süre görev yapan diplomatı benim. 4 yıl Şam, 4 yıl Riyad ve 4 yıl Kahire olmak üzere bilfiil 12 yıl bölgede yaşadım. Araplar sokağındaki Osmanlı karşıtlığı silinmiş değil. Türk askeri Başika’da olduğu gibi Suriye’de de istenmeyen adam ilan edilecektir. Gerekçe ne olursa olsun Türkiye’nin Suriye’ye girmesine karşı duracaklardır.”