Türk bilim insanından devrim gibi buluş: Nohut kadar kapsülle endoskopi

Sabancı Üniversitesi Elektronik Mühendisliği Bölümü’nden 2009 yılında mezun olan Rabia Tuğçe Yazıcıgil üniversite yaşamına Amerika Birleşik Devletleri’nde devam etti. Yazıcıgil burada Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nün (MIT) desteğiyle Boston Üniversitesine bağlı bir laboratuvar kurdu. Yazıcıgil bu laboratuvarda, bağırsak ve sindirim sistemi hastalıklarının teşhis ve takibini yapmak için yutulabilen nohut büyüklüğünde bir kapsül geliştirdi.

CEP TELEFONUNA BİLDİRİYOR

Hürriyet'ten Zülal Atagün'ün haberine göre kapsül, yutulduktan sonra sindirim sisteminden geçiş yaparken eşzamanlı olarak hastalık bulgularını tanımlıyor ve cep telefonuna bildirim yapabiliyor. Kapsülle pek çok hastalığın erken teşhisi mümkün olabiliyor. Yazıcıgil çalışmasıyla ilgili olarak, “Tahliller sindirim sistemindeki bazı hastalık bulgularını tanımlayamıyor. Bizim tasarladığımız kapsül ise vücudun içindeki iltihap, kanama gibi hastalık bulgularını kolaylıkla algılayıp hastaneye gitmeye bile gerek kalmadan eşzamanlı olarak bilgi veren bir teknoloji” dedi. Yazıcıgil kapsülün ortaya çıkışını ise şöyle anlattı: “Daha önce 2018 yılında yayınlanan çalışmalarda MIT’de beraber çalıştığımız grup midedeki kanamaları teşhis eden 3 cm x 1cm boyutunda bir kapsül tasarladı. Boston Üniversitesi ve MIT’nin birlikte gerçekleştirdiği yeni çalışmamızda bu kapsülü sağlık açısından güvenli bir şekilde yutulabilecek milimetrik boyutlara indirmeyi amaçladık. Kapsülün boyutu ve sekli gastrointestinal kanalda engel yaratma riski taşıyordu.

YÜKSEK ÇÖZÜNÜRLÜKLÜ

Yapılan araştırmalara göre daha küçük boyutdaki yuvarlak şekilli ilaçlar ya da kapsüller bu riski çok büyük miktarda azaltıyorlar. Yeni kapsülün boyutunu minimize etmek için genetik olarak işlenmiş bakterilerin midedeki kanama ya da hastalık bulgusu olabilecek gazları algıladıklarında yayılan ışın ve sinyalleri yüksek çözünürlükte işleyen bir çip üzerinde entegre ettik. Düşük enerjiyle çalışmasını sağlamak için de iki-aşamalı aktive olan bir görev döngüsü oluşturduk. Her 10 dakikada bir aktive olan kapsül, 16 saniye boyunca sinyalleri işleyip bunları 12 milisaniye içerisinde cep telefonuna ya da bilgisayara iletecek.”

DEVRİMSEL BİR BULUŞ

Medipol Mega Üniversite Hastanesi Gastroenteroloji Bölümü’nden Prof. Dr. Vedat Göral: “Kapsül endoskopi yıllardan beri yapılıyor. Fakat söz konusu yeni buluş devrim niteliğinde. Daha küçük boyutta ama çözünürlüğü yüksek. Ayrıca mevcut kullandığımız kapsüller büyük olduğu için girişlerde tıkanıklık olabiliyor. Bu yeni kapsülü yagın olarak kullanacağımız aşikâr.”

Hürriyet