Suriyeliler Türk vatandaşlığı için ne düşünüyor ?

İstanbul Fatih'te kendilerine yeni bir yaşam kuran Suriyelilere Türk vatandaşlığı konusunda ne düşündüklerini sorduk. Vatandaşlık fikrine sıcak bakan da var, ondan önce hayatlarını kolaylaştıracak diğer adımların atılması isteyenler de. Çoğu savaş bitince ülkesine döneceğini söylüyor. Tartışmalar sırasında kendilerine yönelen olumsuz tepkilerden ise rahatsızlar.

Al Jazeera Türk'ten Can Hasasu'nun haberine göre, Suriyeli Mahmut Dakkak, 25 yaşında. Türkiye'ye üç yıl önce geldi, Fatih'te market sahibi. Suriyelilere vatandaşlık tartışmaları nedeniyle kendisini baskı altında hissediyor. Bazı Türk müşterilerinden gelen olumsuz tepkilerden rahatsız. 

Dakkak, "Biz buraya Türklerin elinden işlerini alalım diye gelmedik" derken gözyaşlarını tutamıyor.

Şöyle devam ediyor: "Almanya'daki Türkler bile Türkiye'ye dönmeyi isterler. Gurbeti sevmiyorlar, gurbet güzel bir şey değildir. Biz olur da vatandaşlık alsak bile, bu vatandaşlık yalnızca yaşantımızı kolaylaştırmaktan ibaret olacak. Suriye'deki kriz biter bitmez bütün Suriyeliler geri dönecekler."

'Hep düşünürüm 'Ne zaman döneceğim?' diye...'

Berber Said Sana, 35 yaşında, iki çocuk babası. Vatandaşlığın belirsizliği gidereceğini söylüyor.

Sana, "Bir Suriyeli vatandaş olursa, artık yerleştiğini anlar ve sunduğu katkı farklı olur. Çünkü burada çok insan silindi gitti. Ne yapacaklarını bilmiyorlar. Örneğin ben, bu berber dükkanını kursam da hep düşünürüm 'Ne zaman döneceğim?' diye" ifadesini kullanıyor.

'Daha kolay adımlar var'

32 yaşındaki Mutaz Huri, geleneksel Suriye yemekleri yapan bir restoranın sahibi. 

Huri, "Vatandaşlık Suriyelilerin işlerini ve sayahatlerini kolaylaştıracak çok önemli bir adım olur. Ancak ona varancaya kadar, Türk hükümetinin Suriyelilerin hayatını kolaylaştırmak için atabileceği çok daha kolay adımlar var. Seyahat vizeleri ve iş ikametlerinin kolaylaştırılması gibi" diyor.

'İkinci ülkemiz olacaksa kanunlara uymalıyız'

Lokanta işleten Vesim Hacı Hasan, 40 yaşında. Yanında 10 Suriyeli çalışıyor. Hasan, uzatılan mikrofona şunları söylüyor: 

"Buraya yerleştik. Bir yıl, iki yıl bakacağız. Belki Suriye'de durum düzelir. Düzelmezse biter, artık buraya yeni bir vatanımız olarak bakmamız gerekir. O vakit, kanunlara, kararlara, vergilere, askerlik hizmetine sadık olmak gerekir. İkinci ülkemiz olacaksa, nüfus cüzdanını taşıyacaksak, tüm haklarımızı alacaksak ödevlerimizi de yerine getirmeliyiz. Her Türk vatandaşı gibi..."

'Ne için çalışıyoruz? Aylık 800 lira için...'

21 yaşındaki Muhammet Nur, tezgahtarlık yapıyor. Vatandaşlık tartışmalarında Suriyelilere tepki gösterilmesini eleştiriyor. 

Nur, "Suriyeliler kimseden vatandaşlık istemedi. Bize işlemlerimizi yapacağımız bir kimlik belgesi verin, fazlası lazım değil. Bugün savaş bitsin, Suriyelilerin tamamı eşyalarını bırakır, ülkesine döner. Suriyeliler ne için çalışıyor. Sabahtan akşama 800 lira için çalışıyoruz. İki kişi bir evde yaşamazsa ayın sonunu getiremiyor. 800 lira alıyorsun, evin kirası 1200 lira" diye konuşuyor.

'Tek sorun, bilmediğimiz ayrıntılar'

Mahir Barut, 51 yaşında ve esnaf. Vatandaşlık konusunda ayrıntıları merak ediyor. Barut'un görüşleri şöyle:

"Sayın Cumhurbaşkanı'nın açıklamasını çok olumlu buldum. Özellikle de bir daha Suriye'ye dönemeyecek olanlar için. Tek sorun, bilmediğimiz ayrıntılar. Türkiye'de üç milyon Suriyeli var. Hepsini mi kapsayacak yoksa belli bir kesimi mi? Suriyeliler çalışkan insanlardır. Türkiye'nin geleceğine katkıda bulunacaklarını düşünmek yanlış olmaz."