"İran, Afgan Göçmenleri Zorla Suriye'de Savaştırıyor"

NEW YORK (AA) - İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) İran'ın Suriye krizindeki rolü ve Esed rejimine verdiği desteğe ilişkin yeni bulgular açıkladı.

New York merkezli örgütün raporuna göre, İran Devrim Muhafızlarının ülkede kayıtsız yaşayan binlerce Afgan göçmeni, ya Suriye'de Esed rejiminin yanında savaşma ya da Afganistan'a geri gönderilmeyle tehdit etti.

Uluslararası toplumun, Esed'in görevden ayrılması taleplerine "Suriye halkının geleceğine Suriyeliler karar versin" diyerek karşı çıkan İran'ın, Esed'e destek olmak için, ülkelerindeki savaştan kaçarak İran'a gelen Afgan göçmeleri kullandığı belirtildi.

Raporda, İran'da 3 milyon civarında Afgan göçmen bulunduğu ve bunlardan sadece 950 bininin yasal şekilde bu ülkede yaşadıkları kaydedildi. İran Devrim Muhafızlarının, bu kayıt dışı göçmenlerden binlercesini Suriye'de savaşmaya zorladığı vurgulanan raporda, Afgan göçmenlere İran'da yasal ikamet sağlama sözü verildiği de kaydedildi.

Teklifi kabul etmeyenlere sınır dışı edilme tehdidinde bulunulduğu belirtilen raporda, seçim yapmak zorunda kalan Afganlardan bazılarının Yunanistan üzerinden Avrupa'ya kaçtığı, bazılarının ise teklifi reddettikleri için Afganistan'a geri gönderildiği ifade edildi.

HRW'nin görüştüklerinden 17 yaşındaki bir çocuk, kendisine sadece savaşa katılma seçeneği sunulduğunu anlatırken görüşülenlerden bazıları dini gerekçelerle bazıları ise yasal ikamet hakkı elde etmek için savaşa katılmayı kabul ettiklerini söyledi.

- "Bazı Afganlar savaşmamak için Avrupa'ya kaçtı"

Raporda görüşlerine yer verilen HRW Acil Durumlar Direktörü Peter Bouckaert, şunları kaydetti:

"İran, Afgan mültecileri Suriye'de savaşmaya ikna etmek için sadece yasal oturma izni teklif etmiyor aynı zamanda kabul etmeyenleri Afganistan'a geri göndermekle tehdit ediyor. Bu iki umutsuz seçenekle karşı karşıya kalan Afgan erkek ve çocuklardan bazıları Avrupa'ya kaçtı."

Raporda, savaşta ölenlerin bazılarının İran'da törenle toprağa verildiği, İranlı yetkililerin, Afganların gönüllü biçimde Suriye'de savaştıklarını öne sürdükleri belirtildi.

Görüşülenlerden 6'sı İran Ordusu'nun Tahran ve Şiraz yakınlarındaki kamplarda kendilerine ya da yakınlarına askeri eğitim verildiğini belirtirken bunlardan 4'ü zorla savaştırıldıklarını, 2'si ise gönüllü savaşa katıldıklarını anlattı.

Görüşülen Afganlar, İranlı komutanların idaresi altında Şam, Halep, Deyr ez-Zor, Humus, Hama ve Lazkiye bölgelerinde savaştırıldıklarını kaydetti. Emirlere uymamaları halinde öldürülmeyle tehdit edildiklerini, tehlikeli operasyonlara kendilerinin önden gönderildiğini belirttiler.

HRW raporunda, sığınmacıların zorla savaştırılması ya da ülkelerine geri gönderilme ile tehdit edilmelerinin uluslararası hukuk altında suç olduğu vurgulandı.