2016 Yılı Bütçesi Tbmm Genel Kurulunda

TBMM (AA) - Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci, "Birileri özellikle Türkiye'yi çukurlarla kendi kabuğuna kapatma senaryoları yazarken, biz Türkiye'nin kapılarını dünyaya açıyoruz. Gümrük kapılarımızı artan dış ticaret hacmimize, ihtiyaç ve taleplere göre yeniliyor, tam otomasyona kavuşturuyoruz" dedi.

Tüfenkci, TBMM Genel Kurulunda, 2016 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Tasarı'nın görüşmeleri sırasında yaptığı konuşmada, bakanlığın iç ticaretin tüm yönlerini ve gümrükler aracılığıyla da dış ticaretin tüm akışını düzenlediğini belirtti.

Bülent Tüfenkci, Gümrük ve Ticaret Bakanlığının, iç ticaretten dış ticarete, gümrük işlemlerinden lojistik merkezlerine, kaçakçılıkla mücadeleden tasfiyelik hale gelen eşyanın ekonomiye tekrar kazandırılmasına, esnaf ve sanatkardan kooperatiflere, tüketici haklarından piyasa gözetimi ve denetimine kadar birçok alanda önemli yetki ve görevler üstlendiğini aktardı.

Elektronik sistemleri esas alan ve sınır geçişlerini hızlandıran, bu sayede tüm işlemlerin mümkün olan en kısa sürede ve en güvenilir şekilde tamamlanmasını sağlayan projeler ve faaliyetler üzerine yoğunlaştırdıklarını dile getiren Tüfenkci, şu bilgileri verdi:

"2015 yılında tüm sınır kapılarımızdan 8 milyon 303 bin 275 araç, 113 milyon 481 bin 318 yolcu giriş ve çıkışı olmuştur. Gümrüklerimiz aracılığıyla 2015 yılında, merkezi yönetim vergi gelirlerinin yüzde 20,82'sine tekabül eden 84 milyar 851 milyon lirayı da tahsil ettik. 2015 yılında 69 bin 330 firmamız ihracat, 77 bin 77 firmamız ithalat işlemleri yaparak toplamda 351 milyar dolarlık dış ticaret hacmi gerçekleştirmiştir. Bugün ülkemiz, 220 ülkeye ihracat yapar hale gelmiştir. 2002 yılında 1 milyar doların üzerinde ihracat yaptığımız ürün sayımız 9 iken 2015 yılında 31 üründe 1 milyar doların üzerinde ihracat yaptık. 1 milyar doların üzerinde ihracat yaptığımız ülke sayısı 2002 yılında 8 iken bugün 32'ye çıkmıştır. 2002 yılında 1 milyar doların üzerinde ihracat yapan 5 şehrimiz varken, bugün bu sayı 15 şehrimize ulaşmıştır."

-"Gümrük kapılarımızı tam otomasyona kavuşturuyoruz"

Tüfenkci, "Birileri özellikle Türkiye'yi çukurlarla kendi kabuğuna kapatma senaryoları yazarken, biz Türkiye'nin kapılarını dünyaya açıyoruz. Gümrük kapılarımızı artan dış ticaret hacmimize, ihtiyaç ve taleplere göre yeniliyor, tam otomasyona kavuşturuyoruz" diye konuştu.

Bunun son dönemdeki örneklerinin, Dilucu ve Çıldır/Aktaş Gümrük kapıları olduğunu hatırlatan Tüfenkci, yeniden inşa çalışmaları devam eden Halkalı Gümrük İdaresi ile Esendere Gümrük Kapısının ise 2016 yılında hizmete alınacağını söyledi.

Bundan sonraki dönemde öncelikle Sarp, Hamzabeyli, Gürbulak, Kapıköy ve Dereköy gümrük kapılarının yeniden inşa edileceğini anlatan Tüfenkci, 2015 yılında Gürbulak Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğü ile Bolu, Kütahya, Iğdır, Niğde ve Aktaş gümrük müdürlüklerinin faaliyete geçirildiğini anımsattı.

Son olarak Adıyaman, Sinop, Ordu-Giresun Havalimanı ve Amasya gümrük müdürlüklerinin kurulduğunu aktaran Tüfenkci, şunları kaydetti:

"Bakanlık olarak hedefimiz tüm gümrük işlemleri açısından maliyetleri düşürmek, kırtasiyeciliği bertaraf etmek, işlem sürelerini azaltarak eşyanın bir an önce nihai varış noktasına ulaşmasını sağlamaktır. 35 ülkenin elektronik ağlarla birbirine bağlandığı Ortak Transit Sözleşmesi'ne taraf olmamız ile taşımacılarımız ülkemizin en doğusundan Avrupa'nın en batısına kadar yaklaşık 5 bin 500 kilometreyi tek bir beyanname ile geçebilmektedir. Tek Durak çalışmalarımız ile kara hudut kapılarımızda halihazır duruma göre 6-7 aşamada yapılan kayıt ve kontrol işlemlerini asgari düzeye indirmek istiyoruz. Yetkilendirilmiş Yükümlü uygulaması ile ticaret erbabımıza ihracat ve ithalat işlemlerini kendi tesislerinde gerçekleştirebilme, daha az ve öncelikli muayene kolaylıkları ve teminat avantajları başta olmak üzere pek çok basitleştirilmiş ve hızlandırılmış usullerle zaman ve maliyet tasarrufu kazandırmak istiyoruz."

64. Hükümet Eylem Planı'nda da yer alan Tek Pencere'nin, gümrük işlemleri sırasında istenen tüm belgelerin tek noktadan temin edilmesini ve işlemlerin tek noktaya yapılacak başvuru ile tamamlanmasını öngördüğünü belirten Tüfenkci, 14 kurum ve kuruluşun Tek Pencere Sistemi ile entegre edildiğini aktardı.

-"Yolcu bilgileri seyahat öncesi alınarak risk analizleri yapılıyor"

TIR Sistemi'ne ilişkin teknik altyapısı hazırlanan elektronik TIR'a da dünya çapında öncülük ettiklerini belirten Tüfenkci, bu çerçevede, İran ve Gürcistan ile e-TIR pilot projelerini başlattıklarını, e-TIR projeleriyle ulusal gümrük sistemleri ve diğer paydaşlar arasında güvenli veri değişimini sağlamayı ve eşyanın ülkeler arası düzenli, güvenli ve hızlı aktarımını mümkün kılmayı amaçladıklarını anlattı. Tüfenkci, dünyada ilk defa gümrükler arası veri paylaşımını da bu projeyle ortaya koyduklarını dile getirdi.

Son dönemde, yolcu bilgilerinin seyahat öncesi risk analizine tabi tutulmasının, dünyanın önde gelen ülkelerinin üzerinde hassasiyetle durduğu bir konu olduğunu belirten Tüfenkci, varış öncesi Yolcu Bildirim Projesi'ni de hayata geçirdiklerini, projeyle yolcu bilgilerinin seyahat öncesi alınarak risk analizlerinin yapıldığını kaydetti.

İhracat beyannamelerinin yüzde 64'ünün ilk bir dakikada tamamlandığının altını çizen Tüfenkci, ilk yarım saatte işlemleri tamamlanan beyanname oranının da yüzde 81'e ulaştığını kaydetti.

Tüfenkci, 2002 yılında bir ihracat beyannamesinin işlemlerinin ortalama 10 saat 10 dakika sürdüğünü, günümüzde bu süreyi 2 saat 37 dakikaya düşürdüklerini vurguladı. Bülent Tüfenkci, 2015 yılında ithalatta işlem gören gümrük beyannamesinin yüzde 56'sının işlemlerinin ilk 8 saatte, yüzde 71'inin işlemlerinin ise 24 saat içinde tamamlanarak eşyanın teslim edildiğini söyledi.

Tüfenkci, Türkiye'nin dış politika öncelikleriyle uyumlu olarak gümrük hizmetlerinin ve ticaretin daha kolay ve güvenli yapılmasını ve ülkeyi dünyanın sayılı ticaret merkezlerinden biri haline getirmeyi amaçladıklarını kaydetti.

-"Suriye kapılarımızı personel takviyesi ve teknik cihazlarla güçlendirdik"

Suriye'de yaşanan olumsuzluklar nedeniyle bu ülkeye açılan hudut kapılarında en üst düzeyde güvenlik tedbirleri alınarak hizmet verildiğini belirten Tüfenkci, şöyle devam etti:

"Suriye kapılarımızı personel takviyesi ve teknik cihazlarla güçlendirdik. Bu kapsamda, eşyalar tamamıyla fiziki muayeneye tabi tutulmakta, kişilerin girişinde ise biyometrik veriler alınarak ve yüz tarama sistemleri kullanılarak ülkeye girişlere izin verilmektedir. Cilvegözü ve Öncüpınar'da 'Back Scatter' mobil tarama sistemlerimiz mevcut olup gözün göremeyeceği, ulaşamayacağı yerleri görecek teknik cihazlarımız, yoğunluk ölçüm cihazlarımız ve radyoaktif madde kontrolü sağlayan cihazlarımız mevcuttur. Ayrıca, özellikle patlayıcı maddeler konusunda uzman detektör köpeklerimizi de bu kapılarımızda kullanmaktayız."

Rusya ile yaşanan gelişmeler sonrasında ihracatçıların mağdur olmaması adına, Hükümetçe alınan önlemlere katkıda bulunduklarını dile getiren Tüfenkci, "Bu noktada şunu da ifade etmek isteriz ki biz, bu ülkenin bir karış toprağını hiçbir ticari faaliyetle değişmeyi düşünemeyiz" diye konuştu.

Ülkenin dış politikasına uygun olarak bölge ülkelerinin kurumsal kapasitelerinin geliştirilmesine de katkı sağladıklarını ifade eden Tüfenkci, bu kapsamda 63 gümrük alanında işbirliği ve karşılıklı idari yardım anlaşmalarının imzalandığını, başta Türki cumhuriyetleri olmak üzere Balkan ülkeleri, İslam ülkeleri ve Afrika ülkelerine yönelik teknik yardım faaliyetlerinin devam ettiğini aktardı.

-Uydu üzerinden takip

Tarihi İpekyolu'nu tekrar canlandırmak amacıyla İpekyolu güzergahındaki gümrük idareleri arasında oluşturulan İpekyolu girişiminin başlatılmasında bakanlıklarının öncü rol oynadığını söyleyen Tüfenkci, bu çalışmalarla tarihi İpekyolu'nun ticaret erbabı için tercih edilebilir olmasını hedeflediklerini dile getirdi.

Bakanlığın asli görevlerinden biri olan kaçakçılıkla mücadele kapsamındaki çalışmaların da etkin ve kararlı bir biçimde devam ettiğini kaydeden Tüfenkci, "Kaçakçılıkla mücadele ederken ülkemizin ekonomik hedeflerinde herhangi bir sapma, ticaret akış hızında yavaşlama olmamasına da ayrıca özen göstermekteyiz. Teknolojik gelişmeleri yakından takip ederek kaçakçılıkla mücadelede kullanılan teknik cihaz ve sistemleri, hem nitelik hem nicelik olarak geliştiriyoruz" dedi.

Gümrük sahalarındaki x-ray tarama sistemlerinin sayısının 42'ye yükseltildiğini aktaran Tüfenkci, "Öte yandan, Habur gümrük sahasında güvenliğin sağlanmasına yönelik özellikle patlayıcı ve mühimmat tespitinde etkin kullanılan 'back scatter' türü tarama sistemleri kurulmuştur" diye konuştu.

Yüz tarama sistemlerinin de kara kapılarında kullanıldığını belirten Tüfenkci, transit eşya taşıyan araçların uydu üzerinden takibini sağlayan mobil ünite sayısının 9 bin 250'ye çıkarıldığını söyledi.

-"2015 yılında 2,7 ton uyuşturucu yakalandı"

Komuta Kontrol Merkezinin, son teknolojiyle tümüyle yenilendiğini anlatan Tüfenkci, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Merkezimizde kaçakçılıkla mücadele ile saha güvenliği yoğunluk açısından önemli geçiş noktaları ve riskli alanlar 24 saat canlı olarak izlenilmektedir. Tüm bu teknik altyapı ve insan kaynağımıza yaptığımız bu yatırımlarla doğru orantılı olarak 2015'te 2 milyar 688 milyon lira değerinde kaçakçılık olayı ortaya çıkarılmıştır. 2015 yılında toplam uyuşturucu yakalama miktarı 2,7 tona ulaşmıştır. Bu miktarın yaklaşık yarısı narkotik dedektör köpekleri tarafından bulunmuştur. Uyuşturucu maddeyle, silahla, çayla, tütünle kaçakçılığın önlenmesi noktasında da ayrıca dedektör köpeklerimiz de mevcuttur."

Akaryakıt kaçakçılığıyla mücadele çalışmalarının da bakanlığın koordinasyonunda devam ettiğini kaydeden Tüfenkci, "2014 yılında 157,5 milyon lira değerinde 48 bin 952 ton akaryakıt kaçakçılığı ortaya çıkarılmış, bu değer 2015'te 825 milyon liraya ulaşmıştır" ifadesini kullandı.

Tüfenkci, "Akaryakıt kaçakçılığıyla mücadele konusunda oluşturulan özel ekibin etkin çalışmalarıyla özellikle sahte fatura, belge, teminat düzenlemek suretiyle yapılan suistimallerin ortaya çıkarılması konusunda önemli sonuçlar elde edilmiş, çalışmalar neticesinde de yaklaşık 850 milyon lira değerinde usulsüzlük ortaya çıkarılmıştır. 2015 yılında bu kapsamda toplamda 88,1 milyon lira değerinde eşya Tasfiye Hizmetleri Genel Müdürlüğümüz tarafından imha edilmiştir" diye konuştu.

-"2,6 milyon ürün denetlendi"

Tüfenkci, "Hedefimiz, markası olan ve önemli katma değer oluşturan birçok küresel şirketimizin dünya pazarlarında yer alması. Bunun yanı sıra küçük ve orta büyüklükteki işletmelerimizin de özellikle istihdam ve kalkınmada önemli roller üstlenmesini istiyoruz" değerlendirmesinde bulundu.

Tüfenkci, Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmeliğin 26 Şubat 2016 tarihinde yürürlüğe girerek, bu alandaki boşluğu doldurulduğunu vurguladı.

Lisanslı depoculuk alanında yeni bir döneme imza atacaklarını belirten Tüfenkci, ürün ihtisas borsasını da kısa zamanda hayata geçireceklerini dile getirdi.

Tüfenkci, "Bakanlık olarak hedefimiz hem iç piyasadaki hem de ithalat aşamasındaki tüm tüketici ürünlerinin insan sağlığı, can ve mal güvenliğiyle tüketicinin korunması ve yüzde 100 güvenli olmasını sağlamaktır. Bakanlığımız 2015 yılında 2,6 milyon ürünü denetlemiştir. 2011 yılında Bakanlığımız sorumluluğundaki ürünlerin güvensizlik oranı yüzde 38,6 iken 2015'e geldiğimizde bu rakam yüzde 2,9'a gerilemiştir" dedi.

Bakan Tüfenkci, HDP Grup Başkanvekili İdris Baluken'in sorusu üzerine ise "Bizim şu anda Suriye'ye açık olan sadece 2 kapımız var; Cilvegözü ve Öncüpınar. Cilvegözü de insani yardım için açık tutuluyor, Öncüpınar sadece açık, diğerleri kapalı" yanıtını verdi.