ÇYDD'den muhalefete Anayasa değişikliği teklifine 'hayır' deyin çağrısı

Çağdaş Yaşamı Desteklene Derneği (ÇYDD), Cumhur İttifakı’nın Meclis’e getirdiği ‘başörtüsü’ ve ‘aile yapısının tanımlanmasına’ yönelik Anayasa değişikliği teklifine ilişkin açıklama yaptı. Yapılan açıklamada, kadınların söz konusu teklifi kabul etmedikleri ifade edilerek, milletvekillerine ve kamuoyuna seslenildi.

Anayasa değişikliğine "Hayır" deme çağrısı yapılan açıklamada, kadınları, başı örtülü veya başı örtüsüz diye ayırmanın “Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir. Kadınlar ve erkekler eşit haklara sahiptir.” içerikli “kanun önünde eşitlik” başlıklı, Anayasa’nın 10. maddesine ters düştüğü ifade edildi.

ÇYDD’nin açıklaması şöyle:

9 Aralık 2022 tarihinde TBMM’ye sunulan Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ile Anayasa’nın “din ve vicdan hürriyeti” başlıklı 24. maddesi ve “ailenin korunması ve çocuk hakları” başlıklı 41. maddesinde değişiklik yapılması önerilmiştir. İstenilen değişikliklerin basında yer alan gerekçelerinde laiklik ve eşitlik ilkesiyle ayrımcılık yasağına açıkça aykırılık olduğu görülmektedir.

Yapılmak istenilen değişiklik ile kadınların belli bir inanca özgü giyimine Anayasa’da “mutlak bir dokunulmazlık” getirilmektedir. Devletin temel niteliklerinin düzenlendiği Anayasa’nın 2. maddesi uyarınca, Türkiye Cumhuriyeti, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devletidir. Anayasa’nın bu hükmü yine Anayasa’nın 4. maddesi uyarınca değiştirilemez ve değiştirilmesi önerilemez. Halbuki söz konusu anayasa değişikliği teklifi ile kadın giyimine belli bir inanç üzerinden anayasal bir koruma getirilirken, bu inanca sahip olmayan kadınların giyimine ve kadınların diğer giyim biçimlerine yönelik herhangi bir koruma getirilmemektedir.

Laik bir devlet, hiçbir inanca ait giyime anayasasında veya kanunlarında özel bir koruma getiremez. Söz konusu teklif, devletin tüm inançlara ve dini görüşlere eşit uzaklıkta olması ve yansız olması gerekliliğine aykırıdır. Diğer yandan kadınları, başı örtülü veya başı örtüsüz diye ayırmak “Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir. Kadınlar ve erkekler eşit haklara sahiptir.” içerikli “kanun önünde eşitlik” başlıklı, Anayasa’nın 10. maddesine ters düşmektedir.

Hem Anayasa’nın 24. maddesinde hem de 41. maddesinde değişiklik yapılması teklifinde yer alan ifadeler açıkça ayrımcılık içermektedir. ÇYDD olarak kadınların ve kız çocuklarının yaşam haklarının ve özgürlüklerinin mutlak olarak korunduğu bir topluma ulaşabilmek için çalışıyoruz. Eğitime ve çalışma hayatına eşit bir şekilde katılma hakkının mutlak olarak korunduğu bir topluma ulaşma amacının ise laik, çağdaş, kamucu ve aydınlanmacı bir eğitim sistemi ile gerçekleşeceğini biliyoruz.

Ülkemizin çağdaş geleceği için tüm milletvekillerimizden, söz konusu Anayasa değişikliği teklifinin komisyonda ve meclis oturumunda görüşmelerine katılmaksızın kamu adına “Hayır” oyu kullanmalarını diliyoruz.