Çamlıca Camisi Akustiğiyle De İddialı

İSTANBUL (AA) - ÇİĞDEM PALA - İnşa çalışmaları devam eden Çamlıca Camisi, ileri teknoloji kullanılarak oluşturulan akustik hesapları ve ses sistemiyle, günümüzden 50 yıl sonra da teknolojiyi yakalayacak şekilde donatılıyor.

Gelişmiş bilgisayar altyapısına sahip, network tabanlı uzaktan komuta edilebilen sistem, olası virüs saldırılarına karşı da korunuyor. İşitme ve görme engelli vatandaşların ibadetlerini kolaylıkla yapabilmelerini sağlayan ses ve görüntü sistemlerinin kurulduğu camide, imamın sözlerini yabancı ziyaretçiler için üç dile çeviren program devreye girecek.

Çamlıca Camisi Ses Danışmanı Süden Pamir, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ibadette sesin, konuşmanın anlaşılırlığı ve yayılmasının çok önemli olduğunu söyledi. Dini mesajların sesle verildiğini, bu nedenle sesin verdiği huzurun önem taşıdığını belirten Pamir, caminin akustik ve elektro akustik olarak da baştan hesaplandığını, bu nedenle camiden nasıl bir ses çıkacağının sürpriz olmayacağını ifade etti.

Bu konuda iki yıldır yoğun bir çalışma yürüttüklerini aktaran Pamir, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Caminin çok ciddi bir teknolojik altyapısı var. Ardından gelecek teknolojilere de açık bir altyapı bu. Çamlıca Camisi, bundan 50 yıl sonra da teknolojik olarak yeterli, temel değerlerden kopmamış, akustik olarak kontrol edilmiş, engellilere de hizmet verebilen, herkesi çatısı altında toplayabilecek, huzura kavuşturacak bir hacim olarak tasarlandı. Karşımızda akıllı bir cami var. Cami, çok gelişmiş bir bilgisayar altyapısına sahip. Bu sistem, network tabanlı komuta ediliyor."

Pamir, sistemi caminin herhangi bir noktasından herhangi bir noktasına, ses transferi yapabilmek için kullandıklarını dile getirdi.

"Tak konuş" modeliyle, herhangi bir minareden, caminin veya külliyenin herhangi bir yerine ses transferi yapılabileceğine dikkati çeken Pamir, şunları anlattı:

"Bu altyapının ortaya çıkma sebebi çok daha basit aslında. Caminin içinde ve dışında, farklı noktalarda insan yoğunluğu olabilir. Bunlar değişik altyapı gürültüleri ve arka plan gürültüleri anlamına dolayısıyla değişik hoparlör ve ses yüksekliği ihtiyaçları anlamına gelir. Network tabanlı bu kontrol sistemi, 16 bölgede camiyi inceliyor. Görüntü tarama programı olan kameralarla birlikte doluluk tespiti yapıyor. Dolu olan yerde ses yüksekliğini arttırırken, boş olan yerde ses yüksekliğini düşürerek, yansıma ve yankılamaları kontrol altına alıyor."

- Engelliler için teknolojik altyapı

Pamir, Çamlıca Camisi'nde, engellilerle ilgili de teknolojik bir altyapı oluşturulduğunu söyledi.

İşitme cihazı olan engelliler için yerde bakır sarımlarla hoparlörlerin yaptığı görevi direkt kulaklıklara aktarabilecek elektromanyetik alan döşediklerini belirtti.

Caminin, işitme cihazı bulunmayan işitme engelliler için de görüntülü yönlendirme ekranları ve namazın hangi evresinde olunduğunu, farklı renk kodları ve yükseltilerle gösteren ışıklandırma sistemine sahip olduğunu ifade eden Pamir, "Aynı şekilde bu imkanlar çocuk oyun alanımızda da mevcut. İçerideki oyunu yöneten, görevlinin sesini, aktiviteyi çocukların kulağına bire bir iletecek elektromanyetik alana sahibiz. Bu kütüphane ve sanat müzesinde de var olan bir altyapı. Koridorlarda da işitme engellilere ekran ve elektromanyetik bir sistemle destek veriyoruz" dedi.

Görme engelliler için cami girişinde kaleme benzer bir çubuk verileceğini aktaran Pamir, "Bu çubuk, duvardaki yüz kadar noktada kızılötesi ışıkla bağlantı kurarak, görme engelli ziyaretçilerimizin bulunduğu noktayı, gitmek istediği yeri, bunu yapmak için kaç adım atması gerektiğini kulağına bildirecek" diye konuştu.

- Turistler için üç dilde çeviri

Pamir, camide, üç dilde çeviri yapılabilecek altyapının da oluşturulduğunu vurgulayarak, "Bu altyapı portatif. Bu sistem, turistlerin ve yabancı konukların gelmesi halinde, imamın sözlerini üç dilde dinletebilmek üzere devreye girebiliyor" bilgisini verdi.

Caminin konferans salonunda, uluslararası veya kıtalar arası video konferans yapılabilecek ve bunları dev ekranlara yönlendirebilecek, konuşmacıya otomatik yönlenerek, toplantıları yönetmeyi sağlayan başkan delege sisteminin bulunduğunu anlatan Pamir, yangın gibi acil durumlar için de yedekli kablolanmış, yangın yönetmeliği standartlarına göre yapılandırılmış bir anons sisteminin devreye gireceğini ve cemaati çıkışa yönlendireceğini ifade etti.

Pamir, koridorlara döşenen elektromanyetik döngü sisteminin, acil durumlarda engellilere komut vererek onları çıkışa ulaştıracağını kaydetti.

Herkesin, çoklu, yüksek ve bazen de kalitesiz ezan sesinden rahatsız olduğunu dile getiren Pamir, "Bu ses nereye kadar yayılacak, başka hangi camileri içerisine alacak gibi bir endişe kalkmış durumda. Minarelerdeki bu seslendirme sistemi iki yükseklikte düşünüldü. Bu hoparlör, birincisi sesi cami etrafına, ikincisi biraz daha uzak merkeze atmakla görevli” dedi.

- "İlahi sesi, yağmur gibi yağmalı"

Pamir, caminin içinde vaaz, namaz ve ilahi olmak üzere üç görevin gerçekleştirildiğini hatırlattı.

Hitabet ve vaazın dinleyiciye karşıdan ulaşırken, namazda hocanın sesinin cemaati sarıp içine alması, ilahi sesinin caminin her yerinde yağmur gibi cemaatin üzerine yağması gerektiğini belirten Pamir, Osmanlı camilerinin makamlara göre inşa edildiğini, hocaların da o caminin özel makamına göre görevlendirildiğini anlattı.

Geçmişte çok ciddi bir müzikal bilgi altyapısının mevcut olduğunu anlatan Pamir, "Biz de Çamlıca Camisi'ni herhangi bir hocaya ‘Sesiniz buraya uygun değil’ diyemeyecek şekilde, yani ses sistemini her hocaya uygun hale getirecek teknolojide oluşturduk. Farklı hocaların ses tınıları da farklı oluyor. Dolayısıyla bu farklı tınıları en iyi şekilde cemaate ulaştıracak bir ses tanıma sistemi kurduk. Herhangi bir hoca, mikrofonla konuşmaya başladığı veya ezan okuduğu an, sistem onu tanıyıp, o hocanın özel ayarlarını çağırıyor, üç yönetim sisteminden hangisi görev yapıyorsa ona uygun ses dağılımını ayarlayabiliyor” diye konuştu.

-Ses de var görüntü de

Camide, akustiğin yanı sıra görüntü tabanıyla ilgili teknolojik çalışmalar da yaptıklarını anlatan Pamir, caminin teknik özelliklerine ilişkin şu bilgileri verdi:

"Caminin 4 noktasında birbirine aktarılabilen ve bu alanların görüntüsünü OB van noktasına taşıyabilen yüksek çözünürlükte bir kamera altyapısı mevcut .Örneğin konferans salonundan camideki vaazı seyretmek mümkün. Öte yandan bu sistem ramazanda camiden çekim yapmak isteyen televizyon kameralarının cami içerisinde yaratacağı kablo, kısa devre ve yangın ihtimalinin de önüne geçiyor. Yönetim odalarında IP sistem televizyon ve telefon, oda kapılarının önünde ise içerideki aktivite hakkında bilgi veren dijital ekranlar mevcut. Koridorlarda ise namaz vakitlerini, özlü sözleri, hava durumunu, önemli haberleri, bulunduğumuz yeri ve gidebileceğimiz istikametleri gösteren bilgilendirme ekranları var."

-Virüs saldırısına karşı önlem

Sistemi yıkacak bir virüs saldırısına karşı önlem aldıklarını belirten Pamir, “Network tabanı yıkılacak olursa derhal manuel sistem devreye giriyor. İçeride on teknik personel var. Herkes pozisyonunu alıyor. Ellerindeki tabletlerle veya sistemin başına geçerek, sistemi manuel olarak yönetebiliyorlar” şeklinde konuştu.

Süden Pamir, "Camilerde asıl olan, sesin yansımalarını engellemek veya emilimini sağlamak değildir. Camilerin büyüklükleri farklıdır. Sesle verilen mesajı, bu büyüklükte bir camiden yayıldığı mesajını vererek son cemaate ulaştırmak önemlidir. Bu sebeple caminin hacmini ifade eden yansımalara ihtiyacımız vardır. Olmaması gereken, bu yansımaların konuşmacıya dönmesidir. Dolayısıyla camiyi, bazı noktalarda yansımaların konuşmacıya geri dönmesini engelleyici ses emicilik katsayısı yüksek taşlarla, ve bazı noktalarda ise bütün frekansları dengeli bir biçimde destekleyerek, sesle verilen mesajı son cemaate ulaştıran, yansıtıcı, taşlarla donatıyoruz. Bu süreçte asıl olan sürekliliktir, ses sürekli bir yönde gücünü yitirmeden yoluna devam edebilmelidir" diye konuştu.

-Faraday kafesi kuruldu

Pamir, caminin elektronik sisteminin çevresindeki antenlerden nasıl etkileneceğine ilişkin de "Çamlıca Tepesi civarda çok sayıda verici var. Dolayısıyla bu da havada yüksek oranda elektromanyetik akı olduğu anlamına geliyor. Bu açıdan bakınca çevrede yapılan yayınlar, cami sistemini etkileyebilirmiş gibi duruyor. Bu yüzden bunu engellemek için caminin etrafına Faraday kafesi olarak bilinen havadaki elektromanyetik akıyı alıp toprağa ileterek, içerideki sistemi koruyan bir önlem aldık" diye konuştu.

Pamir, konumu itibarıyla yüksek bir yerde bulunan Çamlıca Camisi'nden okunan ezan sesinin en uzak nereden duyulabileceği konusunda da şunları kaydetti:

"Ezan sesini şu aşamada çok geniş bir alana yaymayı düşünmüyoruz. Çünkü civarda başka irili ufaklı cami var. Şu an da bizi diğer camilerin mesafesi kısıtlıyor. Ama onlar hedeften çıkacak olursa, sesi 1-1,5 kilometreye kadar atabileceğimiz bir sistemimiz var. Bu çok ciddi bir mesafe. Bunu Ataşehir Mimar Sinan Camisi’nde gerçekleştirdim. Şu anda bilinen en teknolojik hoparlörün ses yeterlilik mesafesi 100 metre civarındadır."

Her caminin bir makamı bulunduğunu belirten Pamir, "Ben bu cami için uşak makamını işlemeyi düşünüyorum. Teknoloji desteğiyle camide makam çalışması yapılabilir. Bu cami projesini yürüten yönetimin taktiridir. Ben uşak makamının neşeli, sorumlulukları hafifletici, insanlara ümit verici olduğunu düşünüyorum. Bunları da ifade etmek için bu caminin doğru bir yer olduğuna inanıyorum. İnsanlar buradan umutlu, gülerek, güçlü çıksınlar istiyorum" diye konuştu.