AYM'den biber gazı sıkan polisler için kritik karar

Anayasa Mahkemesi bir polis müdahalesinde daha, toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlal edildiğine, insan haysiyetiyle bağdaşmayan muamele yasağının ihlal edildiğine karar verdi.

Yüksek Mahkeme’nin son kararı Veli Saçılık’ın başvurusu üzerine alındı. 2018 yılında Ankara Yüksel Caddesinde OHAL kapsamındaki işten çıkarmaları protesto etmek isteyen Veli Saçılık’ın da aralarında bulunduğu yaklaşık 10 kişilik grup basın açıklaması yapmak istedi. Ancak polis gruba müdahale etti.

Saçılık, ifadesine göre polis minibüsüne bindirilirken belinin incindiğini, minibüsün içine biber gazı sıkıldığını, gazdan çok etkilendiği için minibüsten inmeye çalıştığnı, yerde tekmelenerek minibüsün bir başka kısmına alındığını kaydetti.

Olay sonrasında polisler hakkında hiçbir işlem yapılmadı. Saçılık Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulundu.

POLİSLERİN TESPİTİ İÇİN ADIM ATILMADI 

Yüksek mahkeme şu tespit ve değerlendirmelerde bulundu:

Başvurucu hakkında düzenlenen raporlara rağmen başvurucuya karşı biber gazı ve fiziki güç kullanan polislerin tespit edilmesi ve bu kişilerin ifadelerinin alınması yönünde adım atılmamış, başvurucu ile aynı minibüse bindirilen kişilerin beyanı alınmamış ve görüntü kayıtları savcı tarafından incelenmemiştir.

Somut olayda da etkinliğin bazı faaliyetlerin aksamasına neden olduğu, kamu düzenini bozduğu veya alınan güvenlik önlemlerini zaafa uğratması nedeniyle kamu düzenine ilişkin gerçek bir kaygıya neden olduğu yönünde herhangi bir değerlendirme mevcut değildir.

Yukarıda yer verilen kararda ulaşılan sonuçtan farklı bir sonuca ulaşmayı gerektirecek bir neden bulunmayan başvuru konusu müdahalenin de olağanüstü hâlin gerektirdiği ölçüde olmadığı ve zorunlu bir toplumsal ihtiyacı karşıladığının ilgili ve yeterli bir gerekçeyle ortaya konulamadığı sonucuna varılmıştır.

HÜKÜM: HAK İHLALİ VE TAZMİNAT 

Anayasa Mahkemesi şu hükmü kurdu:

İnsan haysiyetiyle bağdaşmayan muamele yasağının maddi ve usul boyutlarının ihlal edildiğine ilişkin iddianın KABUL EDİLEBİLİR OLDUĞUNA,

Toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın KABUL EDİLEBİLİR OLDUĞUNA,

Anayasa'nın 17. maddesinin üçüncü fıkrasında güvence altına alınan insan haysiyetiyle bağdaşmayan muamele yasağının maddi ve usul boyutlarının İHLAL EDİLDİĞİNE,

Anayasa'nın 34. maddesinde güvence altına alınan toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının İHLAL EDİLDİĞİNE,

Kararın bir örneğinin insan haysiyetiyle bağdaşmayan muamele yasağının maddi ve usul boyutlarının ihlaliyle ortaya çıkan sonuçların ortadan kaldırılması için yeniden soruşturma yapılmak üzere Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına GÖNDERİLMESİNE,

Başvurucuya net 10.000 TL manevi tazminat ÖDENMESİNE,

Kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığına GÖNDERİLMESİNE 18/10/2022 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.