Abd-asean Zirvesi

RANCHO MIRAGE (AA) – ABD Başkanı Barack Obama, Rusya’nın ordusuyla Suriye'yi kalıcı olarak işgale hazırlanmak için yatırım yaptığının düşünebileceğini ancak bunun maliyetli olacağı uyasında bulunarak, “Bu büyük bir iş. Rus ekonomisinin durumuna baktığınızda bu muhtemelen Rusya için en iyi şey olmayacak. Rusya için akıllıca olan siyasi bir geçişe aracılık etmek için ABD ve uluslararası camianın diğer ülkeleriyle birlikte çalışmak olacaktır” dedi.

Obama, ABD ile Güneydoğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN) ülkelerinin liderlerini bir araya getiren California eyaletindeki Sunnyland’de iki günlük zirvenin ardından basın toplantısı düzenledi.

Ülkesi ile ASEAN üyesi ülkeler arasında ilk kez düzenlenen iki günlük toplantılarda kendilerine “ortak çıkarları ve birbirlerine saygıları adına birlikte çalışmaları ruhunun” rehberlik ettiğini söyleyen Obama, ülkesinin ASEAN bölgesi ve halklarına karşı taahhüdünün “güçlü ve kalıcı” olmayı sürdüreceğini dile getirdi.

Obama, girişimcilik, yenilikçilik, ticaret ve yatırım konularında birlikte daha fazlasını yapma konusunda mutabık kaldıklarını belirterek, ABD ile birlik üyesi ülkeler arasında ekonomik ilişkileri artırmak ve girişimci, yatırımcı ve iş adamlarının bağlantı kurmalarını kolaylaştıracak “US-ASEAN Connect” isimli yeni bir ağ girişimi oluşturdukları bilgisini verdi.

Zirvede, Güney Çin Denizi’nde gerilimin düşürülmesi gerektiğini ve ihtilaf konusu alanların “barışçıl ve yasalara uygun şekilde” çözümlenmesinde görüş birliğine vardıklarını ifade eden Obama, şunları kaydetti:

“Güney Çin Denizi’nde tansiyonun azaltılması için aralarında ihtilaflı bölgede alan kazanımlarının ve yeni inşaların durdurulması ile bu alanların askerileştirilmesinin sona erdirilmesinin de yer aldığı somut adımlar atılmasına ihtiyaç olduğunu ele aldık. Seyrüsefer özgürlüğü devam etmeli, yasalara uygun yapılan ticaretler engellenmemelidir. ABD’nin uluslararası hukukun müsaade ettiği her yerde uçmaya, gemi ile yol almaya ve faaliyet göstermeye devam edeceğini yineledim. Müttefik ve ortaklarımızın denizcilikle ilgili kapasitelerini güçlendirmeye yardımcı olmayı sürdüreceğiz.”

- “Rusya için büyük bir maliyeti olur”

ABD Başkanı Obama, toplantıda gazetecilerin gündeme ilişkin sorularını da yanıtladı.

Suriye’de yaşanan sivil kayıplarının ve Rusya’nın eylemlerine ilişkin soruyu yanıtlayan Obama, Rusya'nın Esed rejimini başından beri desteklediğini hatırlatarak, "(Rusya kendini bir bataklığa sokacak) demiştim ve kesinlikle bu olacak. Rusya ve rejim bazı ilerlemeler kaydettiği için savaşın biteceğini düşünenler varsa şunu söyleyeyim, ülkenin dörtte üçü hala Esed'den başka kişilerin elinde. Bu yakın zamanda da bitmeyecek" dedi.

Son birkaç haftada Suriye'de yaşananların krizin çözümüne hizmet etmediğini anlatan Obama, şunları söyledi:

"Putin, Rus ordusuyla Suriye'yi kalıcı olarak işgale hazırlanmak için yatırım yaptığını düşünebilir ama bunun büyük bir maliyeti olur. Bu, büyük bir iş. Rus ekonomisinin durumuna baktığınızda bu muhtemelen Rusya için en iyi şey olmayacak. Rusya için akıllıca olan siyasi bir geçişe aracılık etmek için ABD ve uluslararası camianın diğer ülkeleriyle birlikte çalışmak olacaktır."

Suriye'de 1 Mart'ta başlaması planlanan ateşkese atıf yapan Obama, bunun önemli bir sınav olacağını kaydetti. Obama, Rusya'nın ayrım gözetmeden bombalamalarına devam etmesi durumunda muhalefetin de buna karşılık verebileceğini belirterek, "Evet, Rusya'nın büyük bir ordusu var. Bir avuç muhalif tabii ki dünyanın en büyük ikinci ordusunun silahlarıyla baş edecek durumda değil. Bu Suriye'yi istikrara kavuşturma sorununu çözmüyor. Bunun tek yolu siyasi geçiş sağlamak" yorumunu yaptı.

Daha önce de Suriye'de fırsatların kaçırıldığını, Rusya'nın da bu sürecin içinde bulunduğunu bildiren Obama, "Sormamız gereken soru şu; Rusya, tamamen tahrip edilmiş ve desteklemek için milyarlarca dolar harcaması gereken bir ülkeyi müttefik olarak tutmakla ne kazanacak?" değerlendirmesinde bulundu.

- DAEŞ'in Libya'da varlığı

Obama, DAEŞ ile mücadeleyi sürdüreceklerine vurgu yaparak, bu terör örgütünün Libya'da yerleşmesini engellemeye çalışacaklarını kaydetti.

Obama, "Libya konusunda başından beri açık oldum. El Kaide'de olduğu gibi DAEŞ nereye giderse gitsin peşine düşeceğiz" yorumunu yaptı.

- Yüksek Mahkemeye yargıç atama tartışmaları

Obama, geçen hafta sonu hayatını kaybeden Yüksek Mahkeme üyesi yargıç Antonin Scalia’nın yerine “tartışmaya açık olmayan” nitelikli birini aday göstereceğini söyledi. Görev süresi içinde aday göstermesi halinde Senato’daki Cumhuriyetçi üyelerin bloke edilebileceği açıklamalarını eleştiren Obama, “Şu anla 20 Ocak 2017 arasında işimi yapmak niyetimdeyim. Onların da (Senato’daki Cumhuriyetçiler) işlerini yapacağını ümit ediyorum” diye konuşu.

Obama, “Bu makam için tartışmaya açık olmayan nitelikli birini önereceğim. Tarafsız olan, benim politikalarıma dahi katılmayan biri, bu kişinin Yüksek Mahkeme’de onurla dürüstlükle hizmet edeceğini söyleyecektir” ifadesini kullandı.

- “Başkanlık ciddi bir iş”

Obama, başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçi Parti’nin başkan adaylarından Donald Trump’ın başkan olacağına inanmadığını söyledi. Anketlerde hala ciddi bir oy oranına sahip olduğu görülen Trump ile ilgili bir soruya yanıt veren Obama, “Sayın Trump’ın başkan olmayacağına ilişkin inancımı sürdürüyorum. Bunun nedeni Amerikan halkına olan güvenimdir. Onlar başkanlığın ciddi bir iş olduğunu biliyorlar. Başkanlık söyleşi programı sunuculuğu yapmak değil” yorumunda bulundu.