2 TL'lik organik yumurta oyunu

Gıdalardaki takviyelerin artması ve bu yönde çok sayıda olumsuz haberin gündeme gelmesi ile toplumda oluşan organik ürün algısı fırsatçıları da hareketlendirdi. Çok sayıda ürün üzerinden organik yalanı ile vatandaşın hassasiyetleri ile oynayan fırsatçıların son zamanlarda en fazla yoğunlaştığı alan ise yumurta sektörü oldu. 2017 rakamlarına göre piyasada bulunan yumurtaların 2.5 milyon adedinin kaydı bulunmuyor.

BERBER VE TERZİ KAPILARINA KADAR DÜŞTÜ

Bazı bölgelerde market raflarından berber ve terzi kapılarına kadar düşen 30 kuruşluk yumurta ‘organik’ etiketi ile tüketiciye tanesi 1.5-2 liradan satılıyor.

Yeni Şafak gazetesinden Kenan Biter'in haberine göre Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (Yum-Bir) Genel Sekreteri Hüseyin Sungur ise organik kılıfına sokmak için endüstriyel yumurtaları tavuk pisliğine bulaştırma gibi çok sayıda yönteme başvuran fırsatçıların oyununa gelmemek için tüketicileri yumurtalar üzerindeki seri numaralarına karşı uyarıyor…

5 SEBEBİ VAR

''Adına yüzlerce sayfa mevzuat çıkardığımız, hayvansal üretimin ve gıdanın konuşulduğu her platformda dilimizden düşürmediğimiz ve ulusal bir hedef olarak belirlediğimiz 'Çiftlikten sofraya gıda güvenliği' yaklaşımının son yılların en çok aşınan kavramlarından biri haline geldiğine dikkat çeken Sungur, bu aşınmanın sebeplerini ise yerine getirilmeyen üretim standartları, uygunsuz pazarlama koşulları, denetim yetersizliği, tüketici algısı ve kayıt dışı üretim olarak sıraladı.

KAYIT DIŞI VURGUSU

Kayıt dışı üretime özellikle dikkat çeken Sungur, bunun nedeni olarak ise şunları söyledi; ''Çünkü bu tür işletmelerin kim tarafından kurulduğu, nerede üretim yaptığı ve ürünlerini kime hangi koşullarda pazarladığı bilinmemektedir. Oysa kayıtlı ve onaylı işletmeler Gıda,Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının izni ile üretim yapmakta ve üretimden pazarlamaya kadar her safhada denetlenmektedir.''

2.5 MİLYON KAYIT DIŞI YUMURTA VAR

Türkiye’de Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’na bağlı yaklaşık bin civarında kayıtlı işletme bulunduğunu ve bu işletmelerde yıllık 20 milyar adedin üzerinde üretim yapıldığına değinen Sungur, bakanlığa kayıtlı çok az sayıda küçük işletmede ise organik yumurta üretim yapıldığını ve o tarafta da rakamın yıllık 100 milyon adet olduğunu söyledi. Sungur kayıt dışı üretimin ise yıllık 2.5 milyon adet olduğunu belirtti.

30 KURUŞLUK YUMURTAYI 3-4 KATINA SATIYORLAR

Buraya kadar bir sorun olmadığını sıkıntının bundan sonra başladığına vurgu yapan Sungur, ''Endüstriyel üretim aleyhine yapılan yayınların ve haksız suçlamaların tüketici de oluşturduğu olumsuz algıdan yararlanmak isteyen bazı kişiler az sayıda tavukla yumurta üreterek 'köy yumurtası', 'gezen tavuk yumurtası', 'organik yumurta' gibi adlarla ve 3-4 misli fiyatla satmaya başladı.'' dedi.

GİDEREK YAYGINLAŞIYOR

Sungur, başlangıçta sınırlı sayıda ve yerel ölçekte yapılan bu üretim şeklinin giderek yaygınlaşmaya başladığını hatta bazı yerel yöneticiler tarafından mevzuata aykırı bir şekilde teşvik edilir hale geldiğine dahi dikkat çekti.
 
TAVUK PİSLİĞİ İLE ORGANİK KILIF

Kayıt dışı üretimden gelen yumurtaların hangi tavuktan hangi koşullarda üretildiğinin belli olmadığını kaydeden Sungur, organik tarafta korsan üretim söz konusu olduğunu belirtip fırsatçıların hilelerinden birini şu sözlerle anlattı: Tavuk pisliğine bulanmış yumurtaları saman içine koyarak 'köy yumurtası' ,'gerçek yumurta', 'doğal yumurta' 'horozlu yumurta' gibi etiketleme tebliğine aykırı beyanlarla rahatça pazarlıyorlar…

MEVZUATA BAĞLANDI

Diğer gıdalar gibi yumurtanın da üretilmesi, paketlenmesi, muhafazası, depolanması, taşınması ve pazarlanmasının mevzuat ile kurallara bağlandığını söyleyen Sungur, ''Yumurta üretimi yapmak ve pazarlamak isteyen her üretici öncelikle işletmesini Bakanlığa kayıt ettirmek, gıda ve/veya yem işletmecisi olarak onay almak zorundadır. Öte yandan üretimde kullandığı tüm civcivleri Bakanlıkça izin verilmiş damızlıkçılardan temin etmek, onları sağlıklı yemlerle beslemek, izinli ilaç ve aşı kullanmak zorundadır. Aynı zamanda vergi mükellefidir. Kısacası üreticinin güvenilir yumurta üretmesi mevzuat ile zorunlu hale getirilmiştir.'' dedi.

16 NİSAN’A KADAR SÜRE VERİLDİ

Kayıt dışı yumurta üretimin artması ve uygunsuz koşullarda pazarlanmasına karşı Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın harekete geçip, yumurta tebliğinde değişiklik yaparak var olan denetimleri arttırdığına da işaret eden Sungur sözlerini şöyle sürdürdü;

Türk gıda kodeksi yumurta tebliğinde değişiklik yapıldı ve 24 Kasım 2017 tarihli Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe girdi. Ancak tebliğin yayımı tarihinden önce faaliyet gösteren gıda işletmecilerine, tebliğ hükümlerine uyum sağlamaları için 16/4/2018 tarihine kadar süre verildi. Tebliğin getirdiği değişikliklerin başında yumurtanın üzerinde işletme ve kümes numarasına ilave olarak yetiştirme yöntemini açıklayan yetiştirme metodu kodunun da yer alacak olmasıdır.

'0' NUMARA İLE BAŞLAYANLAR ORGANİK

Yetiştirme metodu kodu, işletme ve kümes numarası önüne, organik yetiştiricilik için 0, serbest yetiştiricilik için 1, kümeste kafessiz yetiştiricilik için 2, kafesli yetiştiricilik için 3 olacak şekilde damgalanmak ve ambalaj etiketinde yönteminin açıklanacak olması şeklinde açıklanıyor. (Örnek: Organik yetiştiricilik için 0TR060000060000-01).Tebliğde yapılan bu değişiklikler ile tüketicilerin yanıltılmasın önüne geçilmesi ve kayıt dışı üretimin önüne geçilmesi ve güvenilir yumurta arzının garanti altına alınması amaçlanıyor. Organik yumurta diye aldığınız yumurtaların üzerindeki seri numaralarında serbest yetiştiricilik için kullanılan ‘O’ rakamının bulunması gerekiyor.

Yeni Şafak