114 yıllık mezardaki yazıların sırrı çözüldü: 13 yıl boyunca bamya yemiş

Ege Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü Türk ve İslam Sanatları Ana Bilim Dalı'ndan Yrd. Doç. Dr. Ertan Daş, Konak'taki Aliağa Camii'sinin bahçesinde bulunan mezarlıkta bir araştırma yaptı.

Osmanlı döneminde üst düzey idarecilerin ve rütbeli askerlerin mezarlarının da yer aldığı haziredeki bir mezarda ise, 30 yaşına gelmeden vefat eden bir kadının mermer mezar taşında yazan yazı dikkat çekti.

114 yıllık mezar taşında, Osmanlıca şu sözler yazılıydı: “On para domat, altmış para lahm (et), bir ekmek, yirmi kömür ve bamya idi aşım on üç sal (yıl, sene), bu hal-i yevmiye tamam şükür/ İdub dört evlat ile müdam Urlalı Mustafa Efendi-i brahm/ Tahammül idup sabr ile büküldü belim ayağım baş parmağımda/ Mercimek danesi şişim ömr vefa etmedi otuz yaşım…”

ARAŞTIRMAYI YAPAN AKADEMİSYEN ANLATTI
Mezar taşının ait olduğu dönemde domatesin, etin okka ile satıldığını, yer alan fiyatlara göre bir okka etin altı okka domatese eşit olduğuna işaret edildiğini aktaran Ertan Daş, şöyle devam etti: "Aliağa Camisi’ndeki bu mezar taşı iki yönden önemli, ilki gıda fiyatları veriliyor. Bütün bu fiyatların ardından hayatını bamya ile geçirdiği yazıyor.

Bamya o gün bahçelerde yetişiyor. Devamlı bamya ile beslendiğine göre yoksulluktan da şikayet ediyor. Cemile Hanım’ın eşinden çektikleri de ikinci önemli konu. Eşinin ne kadar merhametsiz biri olduğunu söylüyor. Kocasından şikayet ediyor, dört çocuk vermiş ama eşinden çok çekmiş. Kadınların 135 yıl önce yaşadıklarına da ışık tutuyor."