Ne altın, ne de elmas... Türkiye'nin dudak uçuklatan fiyatlara sahip ''taşı''
İnsanoğlunun bilinen en eski süs eşyalarından olan Oltu Taşı, Erzurum'un Oltu ilçesinde yöre insanının emeği ile yeraltından bin bir güçlükle çıkarılıyor.
Oltu Taşı'nın saklanması ve şekil verilmesi ayrı bir özen ve emek gerektiriyor. Her usta bir heykeltıraş titizliğinde çalışıyor, yumuşak Oltu Taşı'nı çifte su verilmiş bıçakla yontup zımparalayarak şekil veriyor. Tebeşir tozu ve zeytinyağı ile cilalanan taşlar, kolyeden küpeye, sigaralıktan yüzüğe pek çok süs eşyasına dönüşüyor. Özellikle erkeklerin elinden düşürmedikleri Oltu Taşı'ndan teşbihlerin namı artık ülkemiz sınırlarını da aştı.
Fosilleşmiş reçine ya da fosilleşmiş ağaç gövdelerinden oluşan Oltu Taşı, yumuşak bir linyit türü olarak ifade ediliyır. Hakim renki siyahtır, ancak nadiren de olsa gri yeşilimsi renkli olanları da vardır. Oltu Taşı'nın tarihi Bronz Çağı'na dek uzanıyor. Zengin Romalılar'ın mücevherlerini ve değerli süs eşyalarını süslediği bilinirken. Ortaçağ'dan günümüze tesbihler, kutsal emanet sandıkları ve heykellerin bu siyah taştan yapıldığına dair sayısız eser bulunuyor.
Yazılı kaynaklara göre, 17. yüzyılda Oltu Taşı'nın tozu doktorlar tarafından ilaç niyetine da kullanıldı. Oltu Taşı cevheri çok ince, zaman zaman kaybolan yani kırılmış damarlar halinde bulunduğundan çok fazla çıkarılamaz. Topraktan çıktığında çok yumuşak olmasına rağmen hava ile temas ettiğinde hemen sertleşir. Bu yüzden de galeriden çıkıp cilalanana kadar mutlaka nemli ortamda saklanıyor. Büyük emekle çıkarılan bu maden küçük atölyelere gönderiliyor.
Atölyelerde, tasarlanan süs eşyalarına göre sınıflandırılan maden, el çarkı ile işleniyor. Taş ustaları bu işlemin yürek, sevgi ve her şeyden öte derin bir sabır istediğini anlatırken, “İşin püf noktası ise taşın yumuşak ve nemli kalmasının sağlanmasıdır. Bu yüzden işlenecek kadar maden, su içinde bırakılarak korunur. Geri kalanı ise yeniden toprağa gömülerek saklanır.