Türk bilim insanından müthiş buluş: Atık maskeleri yakıta çevirdi
ABD'de Purdue Üniversitesi'nde araştırmacı olarak çalışan kimya yüksek mühendisi Dr. Çağrı Ün, kullanılmış atık yüz maskelerini yakıta çeviren teknolojiyi geliştirdi.
ABD'de mühendislik alanında ilk 5'te yer alan Purdue Üniversitesi'nde araştırmacı olarak çalışan kimya yüksek mühendisi Dr. Çağrı Ün, özellikle Covid-19 döneminde kullanımında büyük artış yaşanan ve son günlerdeki grip salgınları dolayısıyla tekrar kullanımının arttığı yüz maskelerinin atıklarını hidrotermal işleme yöntemiyle yakıta çevirerek yenilikçi bir çalışmaya imza attı.
Dr. Çağrı Ün'ün, Prof. Dr. Nien-Hwa Linda Wang ve ekip üyeleri ile birlikte, kullanılmış atık plastiklerinin yakıta dönüştürülmesi konusundaki Purdue ve California State Üniversiteleri iş birliği ile 1 yıldır sürdürdüğü çalışma, uluslararası Processes Dergisi tarafından 238 eser arasından seçilerek ekim ayında kapak sayısı oldu.
'4,4 MİLYON TON YAKIT ÜRETEBİLİR'
Konuya ilişkin açıklama yapan Dr. Ün, 2021 yılında dünya genelinde 5,4 milyon ton yüz maskesi üretildiğini ve bunların atıklarının büyük sorun yarattığını hatırlattı.
Dr. Ün, "Bu kullanılmış maskelerin çoğu düzensiz bir şekilde doğaya salınarak, insan sağlığı ve ekosistemler için ciddi riskler oluşturdu. Yapmış olduğumuz çalışmada, tek seferlik kullanılmış yüz maskelerini yakıta dönüştürmek için düşük basınçlı hidrotermal işleme yöntemini geliştirdik. Yüz maskelerinin içeriğini oluşturan malzemelerden yüzde 82 yağ türevi ürün, yüzde 17 gaz ve yüzde 1 katı ürün elde edildi. Yüz maskelerini yakıta dönüştürmek için geliştirilen bu yöntem literatürdeki diğer yöntemlerinden daha yüksek yağ verimi ve daha düşük işletme basıncına sahip. Ayrıca yine bu yöntem ile birlikte atık maskeler yakma tipi bertaraf işlemine göre sera gazı emisyonlarında yüzde 95 azaltma sağlayacaktır. Bu yöntem, 5,4 milyon ton atık maskenin çöplüklerden ve çevreden uzaklaştırılmasına olanak tanıyarak yaklaşık olarak 4,4 milyon ton yakıt üretebilir. Bu noktada kullanılmış atık maskelerin düzensiz bir şekilde çevreye atılmadan toplanarak, uygun teknoloji ile bertaraf çok önemlidir” dedi.