Yargıtay'dan milyonlarca çalışanı ilgilendiren müjdeli karar
Çalışma hayatında kıdemden sonra en çok tartışılan, sıkça yargıya taşınan konuların başında gelen "fazla mesai" için Yargıtay'dan emsal bir karar geldi.
Çalışma hayatında kıdemden sonra en çok tartışılan, sıkça yargıya taşınan konuların başında gelen "fazla mesai" milyonlarca çalışanı ilgilendiriyor. Yargıtay'ın ödemelerde 270 saat sınırını kaldırdığı fazla mesai için işçi onayı zorunlu, ödenmemesi durumunda da haklı fesih nedeni kabul ediliyor. Fazla çalışma ücrete dâhil edilirken, kıdem tazminatında da hesaba katılıyor. İş Kanunu'na göre çalışma süresi haftada en fazla 45 saat olup bu süreyi aşan çalışmalar fazla mesai kapsamına giriyor.
Sabah gazetesinden Hazal Ateş'in haberine göre, fazla çalışma alacakları için beş yıllık zaman aşımı süresi uygulanıyor. İşçilerin gece çalışmaları 7.5 saati geçemez ancak, turizm, özel güvenlik ve sağlık hizmeti yürütülen işlerde çalışanın onayıyla daha fazla mesai yapılabilir. Fazla mesai hesaplanırken ara dinlenmesi hesaba katılmıyor. Zorunlu, olağanüstü dönemlerde fazla çalışmada onay aranmaz. Milyonlarca çalışanı doğrudan ilgilendiren, ücrete dâhil edilen, kıdem hesabına katılan fazla mesai konusunda merak edilen soruların yanıtları şöyle:
İşveren fazla saatlerle çalışma için işçinin onayını almalı mı? İş Kanunu uyarınca fazla çalışma/ fazla sürelerle çalışma için işçinin onayı alınmalı. Bir defaya mahsus fazla çalışma onayının alınması yeterli olup olağanüstü durumlarda bu onay aranmaz. Fazla çalışma yapmak istemeyen işçi verdiği onayı 30 gün önceden işverene yazılı bildirerek geri alabilir. İşveren bir yılda toplam ne kadar fazla çalışma yaptırma hakkına sahiptir? İş Kanunu'na göre göre fazla çalışma süresinin toplamı 1 yılda 270 saatten fazla olamaz. Ancak Yargıtay kararına göre yıllık 270 saati aşan fazla çalışma ücreti çalışana ödenmek zorunda.
İşçinin hak ettiği fazla çalışma nedeniyle serbest zamanı ne kadar sürede kullandırılmalı? Fazla çalışma ve fazla sürelerle çalışma karşılığında işçinin serbest zaman kullanacak olması halinde bu hak 6 aylık süre zarfında çalışma süresi içinde ve ücrette kesinti yapılmadan kullandırılmalı. Fazla çalışma yerine serbest zaman kullanmak mümkün mü? Fazla sürelerle çalışma yapanlar bunun karşılığında zamlı ücret yerine serbest zaman kullanabilir. Fazla çalıştığı her saate karşılık 1.5 saati serbest zaman olarak kullanabilir. Günde 9 saat çalışan işçinin ara dinlenmesi ne kadar olmalıdır? İşçi bir günde 7.5 saatten fazla çalışıyor ise ara dinlenmesi en az bir saat olmalıdır. Ancak işveren isterse ara dinlenme süresini uzatabilir.