Türkiye'de en son 11 yıl önce görülmüştü, o canlı için aramalar başladı
Dünyanın en çok aranan 10 türünden biri olan ve Türkiye'de en son 2012 yılında bir balıkçı tezgahında görülen Leopar Sazanı için Siirt'te arama çalışmaları başlatıldı.
Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi’nden bir ekip, dünyanın en çok aranan 10 balık türü arasında yer alan, Siirt’te 2012 yılında bir balıkçı tezgahında görülen ve Rize’deki balık müzesinde sergilenen leopar sazanını bulmak için, kente gelerek Botan Çayı’nda arama çalışması başlattı. Ekibin başındaki Doç. Dr. Cüneyt Kaya, buradaki balıkçıların birkaç yıl önce de leopar sazanını gördüklerini belirterek, “Türü arama çalışmalarını yerel balıkçılarla, tarım il müdürlükleri ve ilgili diğer paydaşlarla yürütüyoruz. Duyum aldığımız anda bu balığın dünyada hala var olduğunu, yaşamını sürdürdüğünü kamuoyuna paylaşacağız” dedi.
Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Cüneyt Kaya ve Araştırma Görevlisi Dr. Münevver Oral, Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) tarafından kırmızı listeye alınan ve Shoal adlı Doğa Koruma Örgütü tarafından dünyanın en çok aranan 10 balık türü arasında ikinci sırada yer alan leopar sazanını bulmak için, Siirt’e gelerek, Botan Çayı’nda arama çalışması başlattı. Daha önce, aynı listedeki neslinin tükendiğine inanılan Batman bantlı çöpçü balığını 47 yıl aradan sonra Batman’ın Sason Çayı’nda bulan ekip, yaklaşık 1 haftadır yerel balıkçılarla yaptıkları görüşmelerde leopar sazanının birkaç yıl önce de görüldüğünü öğrendi. Yürütülen çalışmalar hakkında bilgi veren Doç. Dr. Cüneyt Kaya, leopar sazanının Batman bantlı çöpçü balığından büyük olduğu için arama yöntemlerinin değiştiğini belirterek, “Elbette bu balıkla ilgili biz yapılmış literatür çalışmalarındaki, biyoloji çalışmalarını, türün nasıl habitatları tercih ettiğini hangi ortamlarda avlandığının ön analizini yaparak araştırmalarını yaptık. Yaklaşık bir haftadır bölgede araştırma yapıyoruz” diye konuştu.
Doç. Dr. Kaya, leopar sazanını yerel balıkçılarla, bölgedeki tarım ve orman il müdürlükleriyle iş birliği halinde aradıklarını söyleyerek, “Öncelikle türün bulunan son örnekleri, son gözlemler Dicle Nehri’ndeydi. Fırat’ta da dağılım gösteren bir tür ama Fırat’tansa Dicle Nehri’ne biz yoğunlaşmak istedik. Tür nehir havzalarını tercih ediyor. Yani ana gövdelerin akıntılı bölgelerini tercih ediyor. Oksijenli bölgeleri tercih ediyor. Normalde Dicle Nehri’nde biz 20 derecenin üzerinde bu mevsimde bir sıcaklık beklerken oldukça düşük sıcaklıklar yani 10- 15 derece arasında sıcaklıkları ölçtük. Bu yüzden balığın daha sıcak sulara kayma eğilimi gösterdiği teorisinde bulunuyoruz. Arama çalışmalarımız devam edecek, yoğun bir tempoda bir haftalık bir çalışma yaptık, güzel bir bağlantı kurduk, balıkçılarla, tarım il müdürleriyle. Sağ olsun, Muş, Batman, Şırnak, Siirt tarım ve orman il müdürlükleri bizlere destek sağladılar. Bu balıkla ilgili herhangi bir tespit durumunda bizlere durumu bildirecekler” ifadelerini kullandı.
Yerel balıkçılarla yaptıkları görüşmelerde 2020’de kurulan Ilısu Prof. Dr. Veysel Eroğlu Barajı ve Hidroelektrik Santrali’nden önce leopar sazanının görüldüğünü anladıklarını söyleyen Doç. Dr. Kaya, “Botan Çay’ı, aslında biraz daha az şansımızın olduğunu düşündüğümüz bir nehir. Şimdilik bulamadık türü ama yerel balıkçılarla yaptığımız görüşmelerde şunu anladık; birkaç yıl önce özellikle baraj kurulmadan önce bu türü zaman zaman gözlemlediklerini duyduk. Onlarla şimdi bağlantımız var devam ediyor. Türü arama çalışmalarını yerel balıkçılarla, tarım il müdürlükleri ve ilgili diğer paydaşlarla yürütüyoruz. Duyum aldığımız anda bu balığın dünyada hala var olduğunu, yaşamını sürdürdüğünü kamuoyuna paylaşacağız” dedi.