İşte ilçe ilçe İstanbul'daki kira artış oranları
Türkiye'de artık tamamen bir barınma krizine dönüşen, kiracılar ve ev sahipleri arasında cinayetlere varan olayların yaşanmasına neden olan "yüksek kira, düşük gelir" krizinde IPA'nın kira artışı araştırması acı gerçeği gözler önüne serdi. İPA İstanbul'da ilçe ilçe kira fiyat artışlarını inceledi. Kira artış oranında rekor yüzde 961’le Üsküdar’da!
İstanbul Planlama Ajansı “Bir Hak Olarak Barınma: Sağlıklı, Dayanıklı ve Güvenli Konuta Erişim Herkes İçin Mümkün Mü?” başlıklı bir rapor yayımladı. Raporda kentte kiralık ve satılık konut fiyatlarındaki artışa değinildi. İstanbul’da 2000’li yılların başından itibaren orta ve düşük gelir grubu için konut almanın imkansız hale geldiği vurgulanan raporda son yıllarda ise kiraların da ödenebilir olma niteliğini kaybettiği vurgulandı.
Raporda 2019’dan bugüne İstanbul’da en çok kira artışı yüzde 961’le Üsküdar’da gerçekleşti.
Üsküdar dışında 2019’dan beri kira fiyatlarının en çok arttığı ilçeler şöyle:
• Kâğıthane: %954
• Beykoz: %889
• Başakşehir: %879
• Küçükçekmece: %861
• Eyüpsultan: %804
Raporda artan kira fiyatları nedeniyle İstanbulluların kentin merkezinden çepere kaydığı belirtildi. Raporda şunlar denildi: “Konut kira fiyatlarında yaşanan 1 yıllık değişim incelendiğinde merkez ilçelere kıyasla Beykoz, Eyüpsultan ve Başakşehir’de değişimin daha çarpıcı olduğu ortaya çıkmaktadır. Bu durum merkez ilçelerde yüksek olan konut kira değerlerinin çeperde de yansımalarının görülmeye başladığını göstermektedir. Kent merkezinde konut kiralarının yüksek olduğu bilinmesine karşılık kent çeperinin de yıllar içerisinde artan kira oranlarına sahip olması çepere artan talebi göstermektedir. Konut kiraları sebebiyle çepere yerleşmekte olan İstanbullular için barınma ücretine ek olarak ulaşım, donatı alanlarına erişim gibi yeni ihtiyaçların ortaya çıkmasına neden olmaktadır.”
Kasım 2023 verilerine göre İstanbul’da son bir yıl içerisinde konut satış fiyatları yüzde 84,14 oranında, kira fiyatları yüzde 75,56 artış gösterdi. Metrekare fiyatları değerlendirildiğinde ise satılık fiyatı yüzde 82,54, kiralık fiyatı ise yüzde 84,33 arttı.
Pandeminin etkisi ile birlikte kira fiyatları 2020 ile 2022 arasında tüm ülkelerde artış gösterdi. Ancak dünya genelinde kiralar 1,6, İstanbul’da 5,2 kat arttı. Yeni kiralama fiyatları Türkiye’de yıllık yüzde 159,3 artarken İstanbul’da yüzde 145,6 arttı.
Ücretli çalışanların, kazançlarının büyük çoğunluğunu kira giderlerine harcaması sosyal adaletsizliği artıran ve toplumsal barışı tehdit eden boyuta geldi.