Fotoğraflarla Atatürk

Paşam biraz gülümser misiniz?Atatürk’ün gülümseyen fotoğrafının öyküsü ortaya çıktı. 1922’de, tıbbiyeli Muhterem Bey’in, “Paşam fotoğraflarınızda sert görünüyorsunuz. Rica etsem gülümser misiniz’ dediği öğrenildi.Hem tıp doktoru hem de yazar olan Prof. Dr. Metin Özata, 14 Mart Tıp Bayramı öncesinde yayınladığı “Atatürk ve Hekimler” adlı kitabında, Mustafa Kemal Atatürk’ün cephede ilk gülümsediği fotoğrafın öyküsünü ele aldı. Özata, Araştırmacı Atilla Oral’ın Kurtuluş Savaşı döneminde tıp öğrencisi olan Radyoloji Uzmanı Prof.Dr. Muhterem Gökmen’in eşi Dilara Gökmen ile 2005 yılında gerçekleştirdiği hiç yayınlanmayan röportajını kaleme alarak o fotoğrafın öyküsünü yazdı.

İşte o öykü: Mustafa Kemal Paşa’nın 1922 yılında ilk defa gülümseyen fotoğrafının çekilmesinin gerçek hikayesini yazan Özata, kitabında o öyküyü şöyle anlattı:”13-23 Haziran 1922 tarihinde Mustafa Kemal Paşa, Yunan işgal kuvvetlerine yapılacak harekata hazırlık için Kocaeli bölgesine geldi. Ziyareti sırasında beraberinde birçok gazeteci bulunuyordu. Paşa’nın yaptığı açıklamaları gazeteciler not alıyor, teftiş sırasında fotoğraflar çekiliyordu. Paşa’nın fotoğraflarını çeken Tıbbiye öğrencisi. Muhterem Bey, Mustafa Kemal Paşa’nın gazetelerde yayımlanan fotoğraflarının sert ifadelerle çekildiğini düşünüyordu. Oysa Mustafa Kemal Paşa güler yüzlü ne neşeli bir mizaca sahipti. Gülümseyen bir fotoğrafı gazetelerde hiç yayınlanmamıştı.  Mustafa Kemal Paşa, Geyve’de bulunduğu sırada, Karaçam bölgesinde kısa bir an teftişe ara verdi. Paşanın bir tarafında Kocaeli Cephesi Kumandanı Halit Paşa, diğer tarafında Cevat Abbas Gürer oturuyordu.  Muhterem Bey o sırada  Mustafa Kemal Paşa’ya hitaben ‘Paşam fotoğrafınızı çekmeme izin verir misiniz?’ dedi. Mustafa Kemal Paşa da, ‘Buyurun çekin’ dedi. Muhterem Bey daha sonra, “Paşam bütün fotoğraflarınızda sert ifadelerle poz veriyorsunuz. Sizden rica etsem bu fotoğrafta gülümseyebilir misiniz?’ diye sordu. Paşanın beraberinde bulunanlar genç tıbbiyelinin teklifini münasebetsizlik olarak gördüler. Asabiliği ile tanınan Halit paşa derhal kaşlarını çattı. Bir anda buz gibi bir hava esti. Herkes Mustafa Kemal Paşa’ya bakıyor ve bu ciddi olmayan teklife nasıl yanıt v ereceğini merak ediyordu. Oysa bu teklif, Mustafa Kemal Paşa’nın çok hoşuna gitmişti. Paşa gülümseyerek, ‘Çocuk doğru söylüyor. Tıbbiyeli bu gencimizin arzusunu yerine getirelim.’ dedi. Üstelik Muhterem Bey’in teklif ettiği bu fotoğrafta kendisinin de çıkmasını istedi ve genç tıbbiyeliyi yanına çağırdı. Fotoğraf Etem Bey tarafından çekildi. Mustafa Kemal Paşa’nın Kurtuluş Savaşı sırasında cephede çektirdiği ve basında ilk defa yayımlanan gülen fotoğrafı buydu. Mustafa Kemal Paşa çekilen fotoğrafı çok beğendi. Öyle ki bu fotoğraftan imzalayarak Muhterem Bey’e de hediye etti.”Atatürk cephede gülümserken poz verme teklifini tıbbıyeli Muhterem Bey’in (sol başta) yanına oturması şartıyla kabul etmiş.