Dolar kuru neden yükseliyor, TL neden düşüyor ?
Aralık ayında dolar/TL kurunun 18'e ulaşması sonrasında devreye sokulan Kur Korumalı Mevduat sistemi ile kısmen sakinleşen ve 12 TL seviyelerine kadar düşen kur, tekrar 17'yi aştı. Peki kur neden şimdi yükseliyor?
BBC Türkçe'de yer alan analizde Prof. Selva Demiralp doları neden yükseldiğini, Türk Lirası'nın ise neden değer kaybettiğini şu ifadelerle anlattı. Aralık ayında dolar/TL kurunun 18'e ulaşması sonrasında devreye sokulan Kur Korumalı Mevduat (KKM) sistemi ile kısmen sakinleşen ve 12 TL seviyelerine kadar düşen kur, tekrar 17'yi aştı. KKM'ye dair endişelerimi daha ilk yürürlüğe girdiği sırada da paylaşmıştım. O yazıda kötü senaryoyu şu şekilde tanımlamıştım: "Kötü senaryoda KKM döviz talebindeki artışı durduramaz. Bu durumda kur artışı Hazineyi ve TCMB'yi ciddi bir genişleme zorunda bırakır. Şayet vergilerde bir artış olmazsa (ki seçim öncesi bu olasılık yok denecek kadar az) bütçe açığı artar. Bu durum, sonu hiperenflasyona kadar giden bir süreçle sonuçlanabilir." Bugün geldiğimiz nokta kötü senaryoyla oldukça uyumlu.
BBC Türkçe'nin haberine göre KKM'nin Hazine'ye yüklediği ek yük 157 milyar TL olarak hesaplanıyor. Enflasyon resmi rakamlarla yüzde 74 seviyesine ulaştı, ileriye yönelik beklentiler daha da artacağını gösteriyor. KKM'nin kuru tutmakta giderek zorlandığını görüyoruz. Peki kurdaki değer kaybı hafta başından beri neden ivmelendi?
Bu soruya cevap ararken, KKM'nin sürdürülebilirliğine dair endişeler, artan cari açık, giderek sıkışan global piyasalar gibi hep konuştuğumuz kırılganlıklara ek olarak hafta başında gelen iki önemli siyasi demecin altını çizmek isterim. Zira her iki demeç de politika duruşunda geri adım atılmayacağına, mevcut enflasyonist baskıların artarak devam edeceğine, bu durumun da kuru zorlayacağına işaret ediyor.
1: FAİZ İNDİRİMLERİNİN DEVAMI GELECEĞİ SİNYALİ
Cem Çakmaklı ve Gökhan Şahin Güneş'le beraber yaptığımız araştırma sadece faiz indirimi değil, faiz indiriminin geleceğine dair sinyallerin bile kurda bir zayıflama yarattığını, tahvil faizlerini yükselttiğini gösteriyor. Çünkü piyasalar faiz indirimi sonrası enflasyonun ve genel risk priminin artmasını bekledikleri için bu olumsuz tablonun TL'yi zayıflatmasını bekliyorlar. Bu yüzden hükümet kanadından gelen "faizler düşmeli" demeçlerini takiben dolar/TL kuru yükseliyor.