Deprem bölgesinde stresin boşalmadığı tespit edildi
Van YYÜ Jeofizik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mustafa Toker, deprem bölgesinde artçı ve ana şok döngülerinin tamamıyla bitmediğini belirterek, “Yeni kırılmalar ve yeni şoklar çok büyük olmasa da mutlaka gerçekleşecektir” dedi.
Kahramanmaraş merkezli gerçekleşen 7.7 ile 7.6 büyüklüklerindeki iki deprem, Kahramanmaraş başta olmak üzere toplam 11 ili etkileyerek büyük hasar ve can kayıplarına neden oldu. Bölgenin yüzey kırıklarını inceleyen Doç. Dr. Mustafa Toker, stresin tamamıyla boşalmadığını belirterek, vatandaşların hasarlı binalara girmemesi konusundaki uyarılarını yineledi.
Açıklamalarda bulunan Jeofizik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mustafa Toker, ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu’ndan (USGS) aldıkları yüzey kırıkları haritası ile Rusya Bilimler Akademisi Jeodezi Bölümüyle yapmış oldukları çalışmalar ve Harita Genel Müdürlüğünden almış oldukları 12 yıllık GPS verileri ışığında bölgede yer değiştirilmelerini gördüklerini söyledi. Doç. Dr. Toker, “Bu tespitler sonucunda var olan yüzey kırıklarının üzerine yer değiştirmeleri eklediğimizde karşımıza şöyle bir görüntü çıkıyor; ilk ana şokun yüzey kırığı olan Doğu Anadolu fay zonundan Ölüdeniz fay zonuna doğru uzanan bükümlü alanda stresin tamamıyla boşalmadığını anlıyoruz. Dolayısıyla gelecekte var olan kırılmalar, fay ucundan Kıbrıs'a doğru bir ilerlemeyi, her ne kadar emin olmasak da gösterebilir. Dolayısıyla yeni artçı şoklar ve bunları üretebileceği yeni ana şoklar olması muhtemeldir. Tabi bunların çok büyük olacağını düşünmüyorum ama 5 ve 5.5 büyüklüğünde yeni şoklarımız olabilir” diye konuştu.
İkinci ana şoku oluşturan Sürgü-Çardak faylarının, ikinci ana şoku üreten Batı-Doğu uçlarında bir kilitlenme tespit ettiklerini dile getiren Toker, “Batı ucu Göksun tarafı, Doğu ucu ise Malatya fayına doğru uzanan kısmında yine minimal düzeyde küçük yer değiştirmeleri ve deprem kümelenmeleri görüyoruz. Buralarda da stresin tamamıyla boşalmadığını jeodezik araştırmalarımız gösteriyor. Aynı zamanda da yüzey kırıklarının geometrisi bunu destekliyor. Bu nedenle halkımızdan rica ediyorum. Hiçbir şekilde binalarına girmemeleri gerekiyor. Özellikle hasarlı ve çok hasarlı binalara hiçbir durumda girmemeleri gerekiyor. AFAD'ın uyarılarının kat'iyyen dikkate alınması gerekiyor. Bu artçı şok ve ana şok döngülerinin tamamıyla bittiğini hiçbir şekilde düşünmüyoruz. Yeni kırılmalar ve yeni şoklar çok büyük olmasa da mutlaka gerçekleşecektir” şeklinde konuştu.
