Vatandaş Dolar'dan vazgeçmedi! 2019'da %17 arttı!

Son yıllarda döviz kurundaki her güçlü hareket döviz tevdiat hesaplarında (DTH) çözülmeye sebep oldu, ancak arkasından güçlü alımlar geldi. Merkez Bankası verilerine göre, döviz tevdiat hesaplarındaki para miktarı 13 Aralık itibarıyla 193.9 milyar dolara ulaştı. Sene başında döviz tevdiat hesaplarındaki döviz miktarı 161 milyar dolardı.

Sözcü gazetesinden Mehtap Özcan Ertürk'ün haberine göre bir yılda döviz ve altın tasarrufları 33 milyar dolar rekor artış gösterdi. Bu artışın 23.8 milyar dolarlık büyük bölümü de bireylerin döviz talebinden kaynaklandı. Döviz mevduatlarını 120.3 milyar doları bireylere, 73.6 milyar doları ise şirketlere ait. 2018'in Mayıs ayındaki kur atakları aynı yılın ağustos ayında bir döviz krizine dönüştü. 2018'de TL'deki değer kaybı kâr etmek isteyen tasarruf sahibinin satışa geçmesini tetikledi,  ancak arkasından yine döviz alımları gündeme geldi.

GÜVEN LAZIM

Nitekim, 2018 Haziran ayında 162 milyar dolar olan DTH'lar, aralık ayına kadar çözülme yaşadı, aralık ayında ise tekrar yükselişe geçti. Son iki yılda TL'nin yaklaşık yüzde 52 değer kaybetmesi döviz mevduatlarına ilginin sürmesinde etkili oldu. Hesaplardaki artış 2019'da da hız kesmeden devam etti. 2016'da 145.5 milyar dolar olan yurtiçi yerleşiklerin DTH'ları 2017'de 19.8 milyar dolar artarak 165.3 milyar dolara çıktı. 2018 sonunda ise 161 milyar dolara gerileyen döviz tasarrufları bir yıl boyunca neredeyse kesintisiz bir artışla (13 Aralık itibarıyla) 193.9 milyar dolara çıktı. Böylece, bankalardaki döviz mevduat hesaplarının toplam mevduat içerisindeki payı yüzde 48.51 seviyesine geldi.

Türkiye'de döviz kuru arttıkça tüketici güveni de düşüyor. Tüketici güveni düştükçe de dövize olan talebi körüklüyor. Bu durum TL üzerinde baskıya sebep oluyor ve bu kurda bir kısır döngü yaratıyor. Merkez Bankası ve kamu bankalarının kur ataklarına karşı pozisyon alması kurdaki artışı sınırlasa da, vatandaşa güven vermeye yetmedi. Analistler TL'ye güvenin yeniden inşa edilmesinin döviz mevduatlarında kalıcı bir çözülme sağlayabileceğini belirtiyor.

Euro'daki artış doları solladı

Yurtiçi yerleşiklerin hesaplarındaki dolar cinsi mevduat tutarı yılbaşından bu yana 12.3 milyar dolar artarak 111.2 milyar dolara çıktı. Euro'ya olan yöneliş de mevduatlarda bir yılda 14.2 milyar dolar değerinde artış yarattı. Yurtiçi yerleşiklerin kıymetli maden depo hesaplarında ise 13.4 milyar dolar değerinde altın birikti. Altın tasarrufunda yılbaşından bu yana 5.8 milyar dolarlık artış görüldü. Diğer taraftan, döviz mevduatların 175.2 milyar doları mevduat bankalarında, 18.7 milyar doları katılım bankalarında açılan hesaplarda bulunuyor.
 

Sözcü