Sözde tepki ! İsrail'den alımlar artarak sürüyor

EPDK raporuna göre İsrail'in Gazze'ye saldırdığı Temmuz 2014'te 118 bin ton olan motorin ithalatı, önceki ay 218 bin tona yükseldi. Siyasîler ve bürokratların ‘sözde' tepkilerinin aksine, İsrail'e yapılan ticarete sessiz kalmaları dikkat çekiyor. Ayrıca ucuz Kuzey Irak petrolleri de Türkiye üzerinden bu ülkeye taşınıyor. İsrail, aldığı petrolü işleyerek askerî ve sivil amaçlı kullanımın yanında ihraç ediyor.

Zaman'dan İsmail Altunsoy'un haberine göre İsrail'e ‘sözde' tepki olayına siyasilerden sonra bürokratlar da katıldı. Son olarak Kütahya Valisi Şerif Yılmaz'ın ‘Orada İsrail uşaklığı öğretiliyor.' diye müftülüğe bağlı camiyi kapatmasıyla gözler yeniden Türkiye-İsrail ticarî ilişkilerine çevrildi. Ancak siyasilerin ‘sözde' tepkilerinin aksine iki ülke arasındaki ticarette önemli yere sahip petrol ithalatı, artarak devam ediyor. Dikkat çeken ayrıntı, İsrail'in Gazze katliamından sonra bu ülkeden alınan petrolün daha da artmış olması.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) verilerine göre Gazze saldırısının olduğu Temmuz 2014-Mayıs 2015 arası bu ülkeden petrol ithalatı yüzde 84,95 artışla 118 bin tondan 218 bin tona çıktı. Ayrıca ucuz Kuzey Irak petrolleri de Türkiye üzerinden İsrail'e taşınıyor. İsrail, aldığı ham petrolü işleyerek askeri ve sivil amaçlı kullanımın yanında Türkiye gibi ülkereler ihraç ediyor.

Türkiye'nin Mavi Marmara ve Gazze katliamı nedeniyle İsrail'le siyasi tavır koymasına karşın, ticari ilişkilerini sürdürmesi kamuoyunda tartışma konusu olmuştu. Özellikle Gazze saldırısı sonrasına denk gelen Kuzey Irak petrollerinin Türkiye üzerinden İsrail'e taşınmaya başlanması sert tepki aldı. Enerji yönetimi (EPDK, Enerji Bakanlığı), önce Kuzey Irak petrolünün ‘İsrail'e gittiğini' yalanlarken, sonra ‘Türkiye'nin transit ülke olduğu ve petrolün gittiği ülkeyle ilgilenmediği'' açıklaması yapmıştı. Zaman 28 Mart 2015'te gelişmeleri, ‘Ceyhan'dan ham petrol yükleyen son tanker de İsrail'e gitti' başlığı ile kamuoyuna duyurmuştu. Haberde, Unidet Emblem isimli tankerin Ceyhan'dan ham petrol yüklemesi ve İsrail'e gitmesi, uluslararası gemi takip sistemi Marine Traffic verilerine dayanarak güzergâhıyla birlikte yayınlanmıştı. Haberde  ayrıca, Ceyhan'dan hangi tankerin ne kadar Kuzey Irak petrolü yüklediği bilgisi de yer almıştı.

PETROL TİCARETİ ARTIYOR

EPDK'nın geçtiğimiz hafta sonu açıkladığı petrol piyasası sektör raporu Mayıs 2015, İsrail'le yapılan petrol ticaretinin artarak devam ettiğini ortaya koydu. Rapora göre aynı dönemde İsrail, Türkiye'nin en fazla petrol ithal ettiği beşinci ülke oldu. İsrail'den ağırlıklı olarak motorin ithalatı yapılıyor. İki ülke petrol ticaretinde önemli bir ayrıntıyı da, ‘Gazze saldırısı ve katliamı' dönemi oluşturuyor. EPDK raporlarına göre Gazze saldırısının yapıldığı Temmuz 2014'te bu ülkeden 118 bin 141 ton motorin ithal edilirken (dağıtıcı) rakam Mayıs 2015'te 218 bin 504 tona yükseldi. İsrail'in, diğer akaryakıt ürünlerinin de eklenmesi ve  rafineri alımlarıyla birlikte Türkiye petrol ithalatında payı yüzde 7,05'e çıktı.