Parayla satılan poşetler hakkında yeni öneri !

Plastik poşetler 1 Ocak tarihinden itibaren marketlerde para ile satılmaya başlandı. Çevre sağlığı için yapıldığı söylenen uygulamadan memnun olanlar kadar, bu poşetlere para ödemek istemeyenlerin sayısı da oldukça fazla. Sektör temsilcileri ise ücretli poşet uygulamasının plastik poşet üretimini en az yüzde 50 azaltacağını ve bu durumunda istihdamda önemli ölçüde azalma olacağını söylüyor. Tüketici Başvuru Merkezi Onursal Başkanı Aydın Ağaoğlu ise çevre kirliliğini önlemek isteyen marketlerin poşetleri parayla satmak yerine, parayla almaları gerektiğini belirtiyor.

01 Ocak'tan itibaren yürürlüğe girecek Çevre Kanunu ile plastik alışveriş poşetleri artık 25 kuruştan satılacak. Plastik ücret uygulamasının başta yanlış bir uygulama olduğunu söyleyen Tüketici Başvuru Merkezi Onursal Başkanı Aydın Ağaoğlu çevre gibi kutsal bir konu kullanılarak vatandaşlardan para toplanıldığını söyledi.

Vatandaşların parayla aldıkları poşetleri geri iade etme hakları olup olmadığı sorusu üzerine bu durumda bir çekişmenin yaşanacağını söyleyen Ağaoğlu, “Poşet her ne kadar fabrikadan ayıplı çıksa da ‘fazla ürün koydun sen yırttın’ derler. Vatandaş mağdur olur.” açıklamasında bulundu.

“PARAYLA SATMAYIN, PARAYLA ALIN”

Marketlerin poşetleri parayla satmasının yanlış bir uygulama olduğunu belirten Ağaoğlu, “Eğer siz çevreyi korumak istiyorsanız poşetleri parayla satmayın parayla toplayın. Kimse 25 kuruş verdi diye poşetleri evinin baş köşesinde saklamayacak. Ama siz ‘poşetleri 10 kuruşa alıyorum’ deseniz herkes poşetlerini biriktirip size getirecek. Çevre kirliliği böyle daha sağlıklı önlenir.” ifadelerini kullandı.

Aydın Ağaoğlu sözlerini şöyle noktaladı:

Buna ek olarak alışverişlerde her zaman bir poşet yeterli olmayacak. Yeri gelecek 4-5 poşet kullanılacak. Bu da vatamdaşa maliyet demek.

Vatandaş parayla aldığı bir üründe senin reklamını yapmak zorunda değil. Biz poşetlerin ters kullanılmasını öneriyoruz ancak yine de belli olur. Marketler üzerlerinde markaları bulunan bez torbalar yaptırıp vatandaşa onları vermeliler.

“UCU AÇIK NOKTALARIN NETLEŞTİRİLMESİ ÖNEMLİ”

TOBB Plastik, Kauçuk ve Kompozit Sanayi Meclisi ve PAGEV Başkanı Yavuz Eroğlu da konu hakkında açıklamalarda bulundu. Plastik poşetlerin ücretli hale gelmesinin Avrupa Birliği ile uyum süreci kapsamında gündeme gelen bir uygulama olduğunu söyleyen Eroğlu, “Çevre Kanunu kapsamında plastik alışveriş poşetleri bundan böyle ücretli satılacak. Aşırı ve bilinçsiz tüketimi önlemek noktasında önemli olduğunu düşündüğümüz yasada ucu açık bırakılan noktaların netleştirilmesi ise büyük önem taşıyor. AB'deki benzer uygulamalarda 50 mikronun üzerindeki poşetler kapsam dışı tutuluyor. Bu ayrım Türkiye'deki mevzuatta yer almıyor. Sektör temsilcileri olarak bu ayrımın da mevzuatta yer alması gerektiğini savunuyoruz.” dedi.

“GELİR KAPISI OLARAK BAKILMAMASI GEREKTİĞİNE İNANIYORUZ”

Biyobozunur biyoplastiklerle ilgili herhangi bir düzenleme yapılmamasının da önemli bir eksiklik olduğunu belirten Eroğlu, “Bu malzemelerle üretilen poşetler de ücretsiz olmalı. Bu konu küçük esnafla müşterisi arasında da büyük ihtilaflara sebep olacaktır. Pazar yerleri, bakkal ve kuruyemiş gibi yerlerde zorluklarla karşılaşılacak. Örneğin kuruyemişçiden alınacak bir torba için bile bu ücret ayrıca ödenmek durumunda kalınacak. Bu nedenle poşetlerin en az 200 metrekarenin üzerindeki satış noktalarında ücretli olması gerektiğini düşünüyoruz. Sonuç olarak amaç birilerini cezalandırmak değil bilinçsiz tüketimi önlemektir. Plastik poşetlerden elde edilecek paraya gelir kapısı olarak bakılmaması gerektiğine inanıyoruz. Gelirin bir çevre fonunda biriktirilmesi ve bu gelirle çevre konusunda bilinçlendirme ve geri dönüşüm çalışmaları için kaynak oluşturulması yasanın gerçek anlamda amacına ulaşmasını sağlayacaktır” dedi.

“İSTİHDAM KAYBI GÖZLENECEK”

Kısa sürede yürürlüğe giren yasanın plastik poşet üreticilerini zora soktuğunu dile getiren Yavuz Eroğlu, “Birleşmiş Milletler'in yayımladığı bir rapor, paralı poşet uygulamasına geçilen ülkelerde tüketimin yüzde 60'lara kadar düştüğünü gösteriyor. Türkiye'de de uygulamanın ilk yılında poşet tüketiminin yüzde 50 düşeceğini tahmin ediyoruz. Bu da yıllık 200 – 250 bin ton civarında olan plastik poşet üretiminin en az yüzde 50 azalması anlamına geliyor ki bu durum üretici firmalarımızı zora sokacak. Üstelik ciddi bir istihdam kaybı da gözlenecek. Bugün 20 bin kişiyi istihdam eden sektörde yaklaşık 10 bin kişi işsiz kalma riski ile karşı karşıya.” açıklamasında bulundu.

“ÇÖP POŞETİ TÜKETİMİNİN ARTMASINI BEKLİYORUZ”

Bu noktada poşet üreticilerinin hızlı bir dönüşüme ihtiyacı olduğunu belirten Eroğlu, “Diğer yandan yeni uygulama ile birlikte çöp poşeti tüketiminin artmasını bekliyoruz. 25 kuruş küçük bir rakam gibi görünse de alışverişe göre değişmekle birlikte 3-4 poşet kullanıldığı göz önüne alındığında bu rakam 1.25 TL'ye denk geliyor. Tüketiciler her alışverişte bu rakamı ödemek zorunda kalmak istemiyor. Aldığımız duyumlar tüketicilerin önemli bir kesiminin alışveriş torbası olarak çöp poşetlerini kullanacaklarını sonra da evde çöp için aynı poşetleri kullanmaya devam edeceklerini gösteriyor. Zira insanlarımız market kasasında ihtiyacından çok daha fazla aldığı plastik poşetleri evinde çöp poşeti olarak kullanıyordu. Çöp poşetine talebin artması tabii firmalarımız açısından farklı bir fırsatı da ortaya çıkaracaktır” ifadelerini kullandı.

“SEKTÖR DAHA DA ZORLANACAK”

Plastik poşetten elde edilecek gelirin atık yönetim sisteminin iyileştirilmesine ve geri dönüşüm altyapılarına harcanması gerektiğini vurgulayan Eroğlu, sözlerini şöyle noktaladı:

En büyük sıkıntımız atık yönetim sisteminin yeterli olmaması. Yeni düzenlemeyle, atıkların geri dönüşümü için firmaların ödediği katkı payı çok artacak. Plastikler için bu pay 9 kat olacak. Alüminyum kutularda 12,5 kat, metal kutularda 6 kat, süt kutusu gibi kompozit kutularda 10 kat, kâğıtta 8,6 kat artacak. Önceki uygulamada bu artırımlar olmadığı halde firmalar ödeme yapmakta güçlük çekiyordu, şimdi sektör daha da zorlanacak.

Sözcü