Merkez rezervine IMF desteği geliyor

Türkiye’de uzun süredir gündemdeki yerini koruyan Merkez Bankası’nın döviz rezervleri, SDR tahsisiyle yüzde 10 ila 20 artabilir.

TCMB rezervleri, Berat Albayrak’ın Hazine bakanlığı dönemde TL’nin değerini korumak için bir buçuk yıl içinde 128 milyar dolar satılmasıyla eksi 47 milyar dolara kadar düşmüş, ancak swap yoluyla gelen dövizlerle artıya geçebilmişti. Ekonomistler swap miktarı çıkarıldığında güncel net rezervlerin eksi 56 milyar dolar seviyesinde olduğunu belirtiyor.

SDR rezervlerin IMF’nin 190 üyesine dağıtımının ağustos sonuna kadar tamamlanılmasının hedeflenildiği ifade edildi.

IMF Başkanı Kristalina Georgieva Fon’un 77 yıllık tarihindeki en büyük SDR teklifini IMF üyesi ülke temsilcilerine sunacağını söyledi.

G20 ülkeleri maliye bakanları ve merkez bankası yetkililerinin İtalya’nın Venedik kentinde bir araya geleceği toplantı öncesinde yayınlanan açıklamasında Georgieva, bu teklifin ihtiyaç duyulan desteği hızla sağlayacak bir taze kan olacağını söyledi.

Georgieva “SDR tahsis edilmesi tüm üye ülkelerin likidite ve rezervlerini artıracak, piyasalara güven verecek ve küresel ekonominin dayanıklılığını ve istikrarını destekleyecektir” dedi.

SDR NEDİR?

SDR’ler, IMF’nin uluslararası rezerv para birimi olup dolar, avro, sterlin, yen ve yuana çevrilebiliyor.

Şu ana kadar, IMF yaklaşık 285 milyar dolara eş değer 204,2 milyar SDR tahsis etti.

IMF, SDR’leri üye ülkelerin merkez bankalarına rezerv varlığı olarak ihraç ediyor. Merkez bankaları bu rezerv varlığını diğer merkez bankalarıyla kolayca döviz değiş tokuşu yapmak için kullanabiliyor.

SDR’nin değeri beş büyük uluslararası para biriminin oluşturduğu sepet kurla günlük olarak belirleniyor. Bu para birimleri ve sepet kurdaki oranları şöyle: Dolar (yüzde 42), avro (yüzde 31), yuan (yüzde 11), yen (yüzde 8) ve sterlin (yüzde 8).

SDR tahsisinin miktarı, ABD’nin IMF’deki kotasından daha fazla olamıyor. Bu da, herhangi bir SDR tahsis miktarını bilfiil yaklaşık 680 milyar dolarla sınırlamış oluyor.

EN ÇOK KİMLER FAYDALANACAK?

SDR’ler üye ülkelerin IMF’deki ‘kotaları’ ile doğrudan orantılı tahsis edildiği için en büyük kısmı yardıma en az ihtiyaç duyan büyük ve zengin ülkeler elde edecek. ABD, Avrupa Birliği (AB) ve Britanya sağlanan likiditenin neredeyse yarısını elde edecek.

Analistler, 650 milyar dolarlık bir artışın düşük gelirli ülkelerin ilave rezervlerine kabaca 21 milyar dolar ekleyeceğini tahmin ediyor. SDR tahsisinden yaklaşık 400 milyar dolar elde edecek olan zengin ülkelerin yeni SDR’lerininin bir kısmını borç vermeleri veya bağışlamaları halinde düşük gelirli ülkelerin alacağı miktar çok daha fazla olabilecek.

SDR tahsisi, ayrıca Arjantin, Türkiye, Sri Lanka, Güney Afrika, Pakistan ve Nijerya gibi ülkeler için de iyi olacak. Bu ülkeler döviz rezervlerinde yüzde 10 ila yüzde 20 artış görecek.