Marketler farklı, ürünler aynı, fiyatlar farklı !

Cumhuriyet'ten Mustafa Çakır ve Gamze Bal'ın haberine göre, şu anda en mevsimi olmasına rağmen lahana, karnabahar ve pırasanın fiyatı geçen seneye oranla oldukça yüksek, Ankara'da pazarda bu ürünlerin bir kilosu 5 lirayı geçti. Kereviz ise 10 lira.

Market fiyatlarında ise bu rakamlar çok daha yüksek. Aynı marka ürünlerin fiyatları farklı marketlerde uçurum vaziyetindeki fiyat farklarıyla satılıyor.

Türkiye genelinde yaygın olan büyük marketler, giderlerinin daha fazla olması sebebiyle, aynı ürünleri yerel marketlere göre 1-2 lira daha pahalıya satabiliyordu. Ancak son dönemde fiyat farkının 25 liraya dayanması dikkat çekti. İstanbul Üsküdar, Şişli ve Avcılar'da gezdiğimiz 7 farklı markette, fiyat farkının gıdadan temizlik ve deterjan ürünlerine kadar tüm ürünleri kapsadığı gözlendi. 

Türkiye Perakendeciler Federasyonu (TPF) Başkanı Mustafa Altunbilek, marketlerin değişen maliyetlerine dikkat çekse de bu kadar fiyat farkınının ‘normal' olmadığı görüşünde.

Markaları ve gramajları aynı olmasına rağmen 2 litre naturel sızma zeytinyağı Şişli'deki büyük zincir marketlerin birinde 65.95 TL'ye satılırken, aynı ebattaki ürün Şişli'deki daha küçük bir markette kampanyalı fiyatla 39.99 TL'den satıyor. Ürünün indirimsiz fiyatı ise 59.99 TL.

Üsküdar'daki bölgesel bir markette 10.95 TL'den satılan 500 gram süzme beyaz peynirin Avcılar'daki bir marketteki fiyatı, ‘tavsiye edilen satış fiyatı' etiketiyle 8.95 TL'ye iniyor. Aynı ürünün büyük zincir marketlerdeki fiyatı ise 10.75 TL.

Şişli'de yine büyük zincir markette, 250 gram yemeklik tereyağını 17.90 TL'ye satarken, aynı marka ürün, aynı ilçedeki daha küçük bölgesel markette, ‘tavsiye edilen satış fiyatı' etiketiyle 12.95 TL'den satılıyor. Zincir marketlerde satılan 500 gram siyah zeytinin fiyatı 20 TL iken, aynı marka ürün yerelde 16 TL'ye düşüyor. Ancak ‘büyük marketlerin fiyatları daha pahalı' gibi bir genelleme yapmak da yanlış. Örneğin bazı 100'lük peçeteler ve bulaşık-çamaşır deterjanlarında büyük marketler, yaptıkları kampanyalarla 2 TL'ye diğer bölgesel marketlere göre daha ucuza satabiliyor.

Mustafa Altunbilek, ürünün üzerinde ‘önerilen satış fiyatı' yazmıyorsa, fiyatının serbest piyasa koşullarına göre belirlendiğini anlatarak, "Aynı üründe yüzde 3-5 fiyat farkları olması normal. Serbest piyasa ile açıklanabilir. Ancak bu fark yüzde 20'lere çıkamaz. Hiçbir perakendecinin aynı ürünü ‘rakibimden daha pahalıya satayım' deme gibi bir lüksü yok" dedi. 

'KAFALARINA GÖRE FİYAT ARTIRIYORLAR'

Tüketici Başvuru Merkezi Onursal Başkanı Aydın Ağaoğlu, küçük esnafın azalıp zincir marketlerin çoğalmasıyla piyasada hâkim duruma gelen bazı firmaların, tüketicilerin mecburiyetlerini istismar ettiğini söyledi.

Tüketicilerin özellikle gıda ürünlerine karşı daha dikkatli olup, sivil denetim yapması gerektiğine dikkat çeken Ağaoğlu, "Girdi maliyetleri artmadan fiyatları kafalarına göre artıramazlar. Bu, Tüketici Kanunu'nun 62. maddesine aykırıdır; tüketicinin cebine göz dikmektir. Yurttaş, asıl yaptırım gücünün kendisinde olduğunu unutmamalı ve kendi kara listesini oluşturmalı. Fahiş fiyat farkını Ticaret Bakanlığı'nın HFA mobil uygulaması üzerinden şikâyet etmeli" dedi.

Öte yandan, benzer durumların elma, ananas ve kuru soğana kadar sıçradığını farkettiğini söyleyen Ağaoğlu, "Aynı elma bir markette 4, diğerinde 6 lira. İthal ananas bir markette 9, başka bir markette 16 lira. Bu kadar uçurum kabul edilemez. Paketlenmiş kahvaltılık ürünlerinden labne peynir ve kaşar peynirde de gramajlar düşürülüyor" diye konuştu.
 
 
 

Cumhuriyet