İşte Merkez'in doları dizginlemek için sattığı döviz miktarı

Kamu iktisadi teşebbüslerine (KİT) martta 3,24 milyar dolarlık döviz satıldı. Merkez Bankası (TCMB) rezervlerinden, KİT’lerin döviz ihtiyacı için son beş ayda çıkan paraysa 18,34 milyar dolar.

Merkez Bankası, KİT’lere döviz satışının kapsamını yıl başında genişletmişti. Daha önce sadece enerji ithalatçısı KİT’lerin döviz ihtiyacı karşılanıyordu.

Artan enerji maliyetleri ve kamunun yön belirleyici olduğu mevcut kur ve ekonomi politikasında, bu imkan kullanımı rekor seviyelere de ulaştı.

Söz konusu yöntemle MB, aynı miktarda rezerv kaybına rağmen 18,34 milyar dolarlık döviz talebinin piyasaya girmemesini sağlayabildi ve denge bulmaya çalıştı.

Türkiye’nin enerji faturası aylık 8 milyar doların üzerine çıkarak rekor kırarken Merkez Bankası rezervlerinden karşılanan miktar da belirginleşiyor. Şubatta satış 5,37 milyar dolarla uygulamanın başladığı 2013’ten beri en yüksek seviyeye ulaşmıştı.

Artan enerji maliyeti ve bunun rezervlerle karşılanıyor olması Türkiye’nin cari fazla amaçlayan ekonomi politikasına yönelik de en büyük risk unsuru olarak görülüyor.

Artan enerji maliyetlerinin ekonomi programının temel hedefi olan cari fazlanın artık bu yıl için mümkün olmadığını göstermesi, istikrarlı kur politikasını da içeren yeni ekonomi politikası için en büyük tehdit olarak görüyor. 

BOTAŞ’ın döviz ihtiyacının MB tarafından karşılanıyor olması bankanın swap hariç eksi 45 milyar dolarda yer alan rezervlerini daha da risk altında bırakıyor.

Türkiye’nin enerji ithalatı martta geçen yıl aynı döneme göre yüzde 156 artarak 8,4 milyar dolar olurken, ilk üç ayda yüzde 188 artarak 25 milyar dolar olmuştu. MB ise 2022’de cari fazla verileceğine dair PPK metninde yer alan söylemini kaldırmıştı

Aynı zamanda Hazine’nin de bütçeden BOTAŞ’a transferleri rekor seviyede. Aralıkta borç verme kalemi altındaki en büyük transfer 40 milyar lirayla BOTAŞ’a yapılırken 2021’deki toplam transfer 50,3 milyar liraya yükselmişti. Şubatta da BOTAŞ’a bütçeden 18 milyar TL verilmişti.

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan da bu yıl için enerji sübvansiyonlarının bütçeye maliyetinin 300 milyar TL’ye ulaşacağını söylemişti.