İha'lara 50 Metre Sınırı

ANKARA (AA) - GÖKSEL YILDIRIM - Türk hava sahasında işletilecek veya kullanılacak sivil insansız hava araçlarına (İHA) yönelik kurallar yeniden düzenlendi. Buna göre, İHA uçuşları, insan ve yapılardan en az 50 metre uzaklıkta gerçekleştirilebilecek.

Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından bir süredir çalışmaları sürdürülen İHA Sistemleri Talimatı yayımlandı.

Talimat, insansız hava aracı sistemlerinin ithali, satışı, kayıt ve tescili, uçuşa elverişliliğin sağlanması, sistemleri kullanacak kişilerin sahip olması gereken nitelikleri, hava trafik hizmetleri ve İHA operasyonlarına ilişkin usul ve esasları içeriyor.

Talimat çerçevesinde, azami kalkış ağırlığı 500 gram ile 25 kilogram aralığında olan İHA’ların ve bunları kullanacak pilotların Genel Müdürlük tarafından oluşturulan internet tabanlı "Kayıt Sistemi"ne kayıt edilmesi gerekiyor. Bunun dışındaki azami kalkış ağırlığı 25 kilogram ile 150 kilogram aralığında olan ikinci gruptaki İHA’lar ile azami kalkış ağırlığı 150 kilogram ve daha fazla olan İHA’ların Türk hava araçları tesciline kayıt yaptırma zorunluluğu bulunuyor. Kapalı alanlarda kullanılan İHA’lar, yere veya herhangi bir platforma bağlı olan insansız balon ve benzeri sistemler, devlet insansız hava araçları ve azami kalkış ağırlığı 500 gramdan daha az olan İHA’lar talimat kapsamının dışında yer alıyor.

Genel Müdürlükten izin almayı gerektiren operasyonlarda, izin alınmadan İHA uçuşu yapılması ve verilen yetkiler ile belirlenen hava sahaları dışında operasyon gerçekleştirilmesi hallerinde ilgili şahıs ve işletmeye cezai hükümler uygulanacak.

Talimatın yayımlanmasından önce faaliyette bulunan İHA sahipleri, 1 Mayıs'a kadar, ait oldukları kategoriye göre internet tabanlı sisteme veya tescile kayıt yaptıracak. Söz konusu işlemler, 500 gram ile 25 kilogram ağırlığındaki İHA’lar için "iha.shgm.gov.tr" adresinden yapılabilecek.

İHA Sistemleri Talimatı'na göre, sivil İHA'ların faaliyetlerini düzenleyen kurallardan bazıları şöyle:

- İHA ithal edeceklerden adli sicil belgesi istenecek.

- Tüm İHA ve sistemlerinin işleticileri/sahipleri üçüncü şahıslara verecekleri zararlardan sorumlu olacak.

- Türkiye'de üretimi yapılan, yurt dışından bireysel olarak getirilen veya ithalatçı firmalardan satın alınan her bir İHA 7 gün içerisinde "Kayıt Sistemi"ne kaydedilecek.

- Azami kalkış ağırlığı 500 gram (dahil) - 4 kilogram olan İHA’ların pilotları en az 12, 4 kilogram (dahil) - 25 kilogram olan İHA'ların pilotları en az 15 yaşında olacak.

- Daha üst sınıf İHA’ları kullanacak pilotlar için gerekli yeterlilikleri taşımaları halinde Genel Müdürlük tarafından 3 yıl süreli pilot lisansı düzenlenecek.

- 25 kilograma kadar olan İHA'lar için ticari faaliyetler dışında sportif ve amatör amaçla gerçekleştirilecek uçuşlarda, belirtilen kurallara uyulmak kaydıyla uçuşa yasak bölgeler haricinde uçuş izni alınması gerekmeyecek. Meskun mahal, kalabalık veya çok kalabalık bölgeler dışında kalan yerlerde, gerekliliklere uyulması durumunda ticari amaçlı uçuş yapılması halinde uçuş izni alınmasına gerek olmayacak.

- Meskun mahal, kalabalık veya çok kalabalık bölgelerde, yapılacak her türlü uçuşlarda 5 iş günü öncesinden Genel Müdürlük resmi internet sayfasında yer alan Uçuş İzni Talep Formu ile başvuru yapılarak sonucuna göre hareket edilecek.

- 25 kilogramın üzerindeki İHA'larda ticari faaliyetler dışında sportif ve amatör amaçla gerçekleştirilecek uçuşlarda 10, ticari uçuşlarda 15 iş günü öncesinden Genel Müdürlüğe başvurulacak.

- Yabancı operatör, işletici, pilot tarafından Türk hava sahasında uçuş gerçekleştirme talepleri için gerekçeleri ile birlikte diplomatik kanallarla 20 iş günü öncesinden başvurulması gerekiyor.

- Havalimanlarında, en yakında bulunan pistin kenarından, seyrüsefer yardımcı cihazları, heliport, heliped, hava parkı, denize/iniş kalkış alanlarından 9 kilometre yarıçaplı sahada, irtifaya bağlı olmaksızın çok kalabalık ve kalabalık bölgeler üzerinde, "yasak, tahditli ve tehlikeli sahalar"da, askeri binalar ve tesisler, cezaevi, akaryakıt depoları ve istasyonları, silah/fişek fabrika ve depoları gibi kritik yapı, tesis ve varlıkların çevresinde, NOTAM ile ilan edilen sahalarda, uçuş yapılamayacak.

- 25 kilograma kadar olan İHA'ların uçuşunda, aracın, yatayda 500 metreyi geçmeyecek şekilde pilotun görüş alanında olması, yerden 120 metre yüksekliğin üzerine çıkılmaması, insan ve yapılardan en az 50 metre uzaklıkta uçuş gerçekleştirilmesi gerekiyor.

- Tüm İHA sistemleri, özel mülkiyet sahası üzerinde mülkiyet sahibinden izin alınmadan uçurulamayacak.

- Genel Müdürlükten izin almayı gerektiren operasyonlar için izin alınmadan İHA uçuşu yapılması ve verilen yetkiler ile belirlenen hava sahaları dışında operasyon gerçekleştirilmesi hallerinde ilgili şahıs ve işletmeye ceza hükümleri uygulanacak.

- İHA sahibi ve pilotu özel hayatın gizliliği ve mahremiyeti konusuna özen gösterecek. Aksi halde Türk Ceza Kanununun ilgili maddeleri kapsamındaki yaptırımlarla karşı karşıya kalacak.