BDDK kararı sonrası 11 milyar dolar bozdurulacak!

"Yabancı Para Net Genel Pozisyon/Özkaynak Standart Oranının Bankalarca Konsolide ve Konsolide Olmayan Bazda Hesaplanması ve Uygulanması Hakkında Yönetmelik"te yapılan değişikle, yüzde 20 düzeyinde belirlenmiş olan standart oran yüzde 5'e indirilmişti.

Değişiklikle BDDK'ye standart oranları bu yönde alınacak karar tarihi itibarıyla 4 katına kadar artırma veya en erken bu yönde alınacak karar tarihini müteakip 1 ay sonra yürürlüğe girecek şekilde 4'te 1'ine kadar indirme yetkisi de verildi. 9 Ocak 2023'te yürürlüğe girecek değişiklikler kapsamında, bankaların yabancı para net pozisyonunun öz kaynağa oranı alınarak hesaplanan standart oran aşağı yönlü revize edildi. Bu da bankaların net döviz varlığını yüzde 75 azaltması anlamına geldi.

BDDK verilerine göre; bankacılık sektörünün 1 trilyon 350 milyar lira (72 milyar dolar) civarında öz kaynağı bulunuyor. Eski düzenlemeye göre; öz kaynağının yüzde 20'sine karşılık gelen 14,4 milyar dolar kadar net döviz pozisyonu yapabilen bankalar, yine düzenlemeye göre 3,6 milyar dolar tutabilecek. Bu da bankacılık sektörünün 10,8 milyar dolarlık dövizi elden çıkarması gerektiği anlamına geldi.

Bankalar, topladıkları TL mevduatlarını TL cinsi kredi olarak, döviz mevduatlarını ise döviz cinsi kredi olarak kullandırabiliyordu. Topladıkları TL cinsi mevduatları dövize çevirmeleri yasak olan bankalar ayrıca, öz kaynaklarının yüzde 20'sini döviz olarak tutabiliyordu. BDDK, yaptığı düzenlemeyle, bankalara; liralaşma politikasına destek vermeleri yönünde önemli bir mesajı verdi.

Yönetmelik, bankaların döviz varlık ve yükümlülükleri arasındaki ilgi ve dengelerin kurulmasını, ayrıca öz kaynaklarıyla uyumlu bir seviyede döviz pozisyonu tutmasını temin etmek amacıyla uygulayacakları net döviz pozisyonun öz kaynağa oranına ilişkin usul ve esasları belirliyor. 2006'da yayımlanan yönetmelikte en son güncelleme 2014'te yapılmıştı. Son değişiklikle, geçen süre zarfında diğer düzenlemelerle getirilen değişikliklerin yönetmeliğe yansıtılması ve bankaların kendi içsel uygulamaları kapsamında hesapladıkları net döviz pozisyonun öz kaynağa oranına daha yakın hesaplama yapılması hedefleniyor.