''Sahte'' ürüne 3 yıl hapis cezası

Uzun yıllardır dört ayrı Kanun Hükmünde Kararname ve iki farklı kanunla düzenlenen patent, marka ve coğrafi işaret kuralları, tasarım da eklenerek kapsamlı tek disipline alınıyor.

Hürriyet gazetesinden Bülent Sarıoğlu'nun haberine göre 189 maddeden oluşan ve Meclis’e sunulan Sınai Mülkiyet Tasarısı ile çakma ürün satan ya da ihraç eden lere 1 ila 3 yıl arası hapiz cezası geliyor. Tasarıya göre; genel ahlaka aykırı tasarımların doğrudan reddedilmesini düzenleyen tasarıya göre insan klonlama, insan genetik kimliğini değiştirme, insan embriyosunun ticari kullanımı ile hayvanlara acı çektiren genetik işlemlerde patent başvuruları reddedilecek.

Tasarıyla marka, coğrafi işaret, tasarım, patent, faydalı model ile geleneksel ürün adları; Avrupa Birliği (AB) normları, Paris Sözleşmesi ve Dünya Ticaret Örgütü Kuruluş Anlaşmasına uygun şekilde korunacak. Düzenlemeye göre, genetik bilgi içeren vekendi kendine üreyebilen ya da bir biyolojik sistemde üretilebilen maddeler biyolojik materyal sayılacak.

Her türlü tasarım koruma kapsamına alınırken, kamu düzeni veya genel ahlaka aykırı tasarımlar herhangi bir itiraz veya şikayet aranmaksızın doğrudan reddedilecek. Özgün tasarımlar tescil yoluyla koruma altına alınacak. Yeni olmadığı anlaşılan tasarım başvuruları da doğrudan reddedilecek. Yayımlanmış tasarım tescillerine ilişkin 6 aylık ilan süresi 3 aya indiriliyor. AB mevzuatıyla uyumlu olarak birleşik ürünün görünmeyen parçaları tasarım korumasının dışına çıkarılıyor.

Markalı ürünleri “çakma” olarak adlandırılan yöntemle satan, ithal eden, ihraç eden veya ticari amaçla elde bulunduranlara 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 20 bin güne kadar adli para cezası getiriliyor. Marka koruması olduğunu belirten işareti mal veya ambalaj üzerinden yetkisi olmadan kaldıran kişiye de 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 5 güne kadar adli para cezası verilecek. Yetkisi olmadığı halde başkasına ait marka hakkını devreden veya bununla ilgili tasarrufta bulunanlar 1 yıldan 4 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezası alacaklar. Bu suçlardan cezaya hükmedebilmek için markanın Türkiye’de tescilli olması şartı aranacak. Çakma malı satan kişi, nereden temin ettiğini bildirmesi ve üretenleri ele vermesi halinde ceza almayacak.

HAK SAHİBİNE TAZMİNAT HAKKI

Sinai mülkiyet hakkına tecavüz edenler hak sahibinin zararını tazmin etmekle yükümlü olacaklar. Hakka konu ürün veya hizmetlerin, tecavüz edence kötü şekilde kullanılması, üretilmesi uygun veya olmayan tarzda piyasaya sürülmesi sonucunda sınai mülkiyet hakkının itibarı zarara uğrarsa, ayrıca tazminat ödenecek. Fikri mülkiyet haklarına ilişkin eğitim, danışmanlık ve araştırma faaliyetlerini yürütmek amacıyla Fikri Mülkiyet Haklan Eğitim Merkezi kurulacak.