Yunanistan'dan Türkiye'ye yaptırım konusunda küstah açıklama

ABD Hazine Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB), Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir ve Başkanlık yetkililerinden Mustafa Alper Deniz, Serhat Gençoğlu ve Faruk Yiğit'in yaptırım listesine eklendiği bilgisi paylaşıldı.

ABD Dışişleri Bakanlığı Uluslararası Güvenlik ve Silahlanmayı Önleme Müsteşar Yardımcısı Christopher Ford, SSB'ye yönelik yaptırımların, başkanlığa "ABD'nin ürün ve teknolojileri için ihracat lisansı ve yetkilerinin verilmesinin yasaklandığını" kaydetti.

Ford, ABD mali kuruluşlarından 12 aylık vadede SSB'ye 10 milyon dolardan fazla kredi tedarik edilmesinin yasaklandığını, İhracat İthalat Bankasının (ExIm Bank) SSB'ye kredi desteğinin kesildiğini ve uluslararası mali kuruluşların da kredi vermesinin engelleneceğini ifade etti.

Ford, yaptırımların son zamanlarda Avrupa Birliği Zirvesinde görüşülen yaptırımlarla bir ilgisinin olmadığını ve sadece Türkiye'nin S-400 alımına ilişkin olduğunu kaydetti.

YUNANİSTAN'DAN KÜSTAH AÇIKLAMA

Yunanistan pazartesi günü, ABD'nin Savunma Sanayi (SSB) Başkanı Prof.Dr.İsmail Demir ve diğer üç yetkiliye uyguladığı yaptırımları memnuniyetle karşıladı.

Yunanistan Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, "NATO üyesi bir ülke olan Yunanistan, ABD Hazine Bakanlığı'nın Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Yasası (CAATSA) kapsamında Türkiye Cumhuriyeti Savunma Sanayi Başkanlığı Başkanı’na ve diğer yetkililere yönelik 231.bölüm uygulamalarında söz edilen yaptırımları memnuniyetle takip ediyor.” denildi.

DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI SERT TEPKİ GÖSTERDİ

Dışişleri Bakanlığı'ndan ABD'nin bu kararına çok sert tepki geldi. Dışişleri açıklamasında şu ifadeler yer aldı:

ABD’nin, S-400 hava savunma sistemlerini tedariğimiz nedeniyle bugün açıkladığı ve Türkiye’ye karşı tek taraflı yaptırımlar içeren kararını kınıyor ve reddediyoruz.

Türkiye’yi zamanında S-400 sistemlerini tedarik etmeye sevk eden koşullar herkes tarafından gayet iyi bilinmektedir. Nitekim bizzat Başkan Trump da bir çok vesileyle bu konuda Türkiye’nin haklılığını teslim etmiştir.

Öte yandan, S-400’lerin NATO sistemleri bakımından bir zafiyet yaratacağına dair ABD iddiaları da teknik dayanaktan yoksundur. Kaldı ki Türkiye, bu konuda NATO’nun da katılacağı teknik bir çalışma grubu kurulmasını teklif ederek, meselenin siyasi önyargılardan uzak bir şekilde, nesnel ve gerçekçi bir zeminde ele alınmasını defaatle önermiştir.
 
Bu itibarla, ABD’nin konuyu iki müttefike yakışır şekilde diyalog ve diplomasi yoluyla çözme yönündeki önerimizi kabul etmeyerek, tek taraflı yaptırımlara başvurması her türlü izandan yoksun bir davranıştır.

ABD'NİN SKANDAL YAPTIRIM KARARINA RUSYA'DAN TEPKİ

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, ABD'nin Türkiye'ye S-400 yaptırım kararı almasını eleştirerek, "ABD'nin Türkiye'ye yaptırım uygulaması, uluslararası hukuka karşı kibirli tutumunun bir başka tezahürüdür." dedi.

Lavrov, resmi temaslar için bulunduğu Bosna Hersek'te basın toplantısı düzenledi. ABD'nin yaptırımları "hoyrat" bir şekilde kullandığına işaret eden Lavrov, "ABD'nin Türkiye'ye yaptırım uygulaması, uluslararası hukuka karşı kibirli tutumunun bir başka tezahürüdür. Elbette bu yaklaşım, askeri-teknik iş birliği de dahil olmak üzere, uluslararası arenada sorumlu bir katılımcı olan ABD'nin güvenilirliğine katkı sağlamıyor." diye konuştu.

İRAN'DAN ABD'NİN YAPTIRIM KARARINA TEPKİ

İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, ABD'nin Türkiye'ye S-400 yaptırım kararına ilişkin, "ABD'nin Türkiye'ye yönelik yaptırımlarını şiddetle kınıyoruz, Türk halkının ve hükümetinin yanındayız." mesajını paylaştı.

İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, ABD'nin Türkiye'ye yönelik tek taraflı yaptırımlarını şiddetle kınadıklarını belirtti. Zarif, Twitter hesabından paylaştığı mesajında, Türkiye'nin S-400 hava savunma sistemi tedariki nedeniyle ABD'nin yaptırımlarına maruz kalmasına tepki gösterdi.

"Komşular önceliğimiz" etiketiyle paylaştığı mesajında Zarif, ABD'nin Türkiye'ye yönelik tek taraflı yaptırımlarla bir kez daha uluslararası hukuku çiğnediğini ve yaptırımlara bağımlılığını ortaya koyduğunu ifade etti.

İran Dışişleri Bakanı mesajında, şu ifadelere yer verdi:

"ABD'nin, Türkiye aleyhindeki son yaptırımlarını şiddetle kınıyor ve (yaptırımlara karşı) Türk halkı ve hükümetinin yanında duruyoruz."

Mesajına, Türkiye ve İran bayrağı ile iki ülkenin el sıkıştığını gösteren bir fotoğrafı ekleyen Zarif, daha sonra söz konusu paylaşımını kaldırdı ve aynı mesajı bu kez bayrak fotoğrafı olmadan paylaştı. 

AZERBAYCAN: "ABD’NİN TÜRKİYE'YE YÖNELİK YAPTIRIM KARARI KABUL EDİLEMEZ”

Azerbaycan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Hikmet Hacıyev, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in ABD’nin Türkiye’ye yönelik yaptırım kararını kabul edilemez olarak nitelendirdiğini açıkladı.

ABD’nin Türkiye’ye Rus yapımı S-400 hava savunma sistemlerinin alımı nedeniyle yaptırım uygulama kararına Azerbaycan’dan da tepki geldi.

Azerbaycan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Hikmet Hacıyev yaptığı açıklamada, Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in ABD’nin Türkiye’ye uyguladığı tek taraflı yaptırımları kabul edilemez bulduğunu aktardı.

Haciyev, “Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, ABD'nin S-400 hava savunma sistemlerinin satın alınması için Türkiye'ye yönelik tek taraflı yaptırımlarının kabul edilemez olduğunu düşünüyor. Bazı NATO üye devletlerinin benzer bir hava savunma sistemi kullanması durumunda Türkiye'ye yaptırım uygulamak haksızlıktır. Cumhurbaşkanı bu durumu çifte standart ve hukuka aykırılığın bir göstergesi olarak değerlendiriyor” dedi.

Haciyev, Cumhurbaşkanı Aliyev’in bu yaptırımların Türkiye'nin savunmasını güçlendirme adımlarını engellemeyeceğine inancının tam olduğunu belirterek, ”Türkiye'nin bu konuyu objektif ve siyasi olarak tarafsız bir şekilde ilgili çalışma grubu içinde tartışmaya yönelik önerileri yeterli yanıt almamıştır. Azerbaycan Türkiye'yi destekliyor, Türkiye Azerbaycan'ı destekliyor ve ülkelerimiz her zaman birbirine yakın. 10 Aralık'ta Bakü'de düzenlenen Zafer Geçit Töreni'ne Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katılımı, Azerbaycan-Türkiye bütünlüğünün bir başka örneğidir” ifadelerini kullandı.

CAATSA YASASI NEDİR?

Donald Trump'ın, Kongre'nin baskısıyla 2017'de imzaladığı yasa, esas olarak Rusya'nın ABD seçimlerine müdahale girişimi, Kırım'ı ilhak etmesi ve Ukrayna'nın doğusundaki ayrılıkçıları desteklemesine karşı Obama döneminde getirilen yaptırımların güvence altına alınması amacını taşıyor.  

2 Ağustos 2017'de resmen yürürlüğe giren CAATSA yasası, ABD'nin ulusal güvenliğine "tehdit" olarak değerlendirdiği İran, Rusya ve Kuzey Kore’ye karşı yaptırımların alınmasını öngörüyor.  

Yasanın 231. maddesine göre, Rusya ile savunma ve istihbarat alanlarında çalışan kişilere karşı da yaptırım getirilebiliyor.

Bu yaptırımlar, Rusya Federasyonu için veya onun adına çalışan kişilerle bilerek "önemli işlem" yapan gerçek ve tüzel kişiler için de geçerli olabiliyor.

Bu kapsamda Türkiye'nin Rusya'dan S-400 sistemlerini alması, "önemli işlem" kategorisinde değerlendiriliyor ve yaptırım öngörülüyor.

LİSTEDE 12 MADDE VAR

CAATSA'nın 235. maddesi, ABD Başkanı'nın "ilgili kişi ve kuruluşlara getireceği" yaptırımları 12 maddede düzenliyor:

1- Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara ihracat ithalat bankası desteğinin kesilmesi
2- Mal ve teknoloji ihracatı ruhsatı verilmemesi
3- ABD mali kuruluşlarından kredi tedarik edilmemesi
4- Uluslararası mali kuruluşlardan kredi verilmemesi
5- Mali kurumlara ABD Merkez Bankası ile doğrudan alışveriş yapma izni verilmemesi
6- Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlarla ihale ya da sözleşme yapılmaması
7- Döviz üzerinden işlem yapılmasının yasaklanması
8- Mali kurumlar ve bankalar arasında ödeme ya da kredi transferlerinin yasaklanması
9- Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumların ABD topraklarında gayrimenkul sahibi olmasının yasaklanması
10- ABD kişi ve kurumlarının yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlardan sermaye ya da borç alışverişinin yasaklanması
11- Yaptırım kapsamına alınan kişilere ABD'ye giriş yasağı
12- Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara benzer işlevi olan üst düzey görevlilere de yaptırım uygulanması."

Yasanın ilgili maddesine göre, Başkan, bu 12 maddeden en az 5'beşini seçip uygulamakla yükümlü...

AA