Suriye'nin savaş haritası değişti mi ?

Suriye'de Halep eyaletindeki çatışmaların şiddetlenmesiyle ateşkes tehlikeye düşerken, Birleşmiş Milletler arabuluculuğuyla yapılan Cenevre barış görüşmelerinde yeni bir tura başlandı.

Suriye'de beş yıldır devam eden iç savaşa son verilmesi amacıyla yapılan görüşmelerde masada geçici bir hükümet oluşturulması, sonra da genel seçime gidilmesi önerileri var.

ABD'NİN B PLANI

ABD'de yayınlanan Wall Street Journal gazetesi de İsviçre'nin Cenevre kentinde devam eden Suriye barış görüşmelerinin sonuçsuz kalması durumunda ABD'nin yeni bir B planı hazırladığını yazdı.

Gazete bu plan kapsamında Merkezi Haber Alma Teşkilatı'nın (CIA) Türkiye ve Suudi Arabistan gibi yerel müttefiklerle birlikte çalışarak Suriye'deki muhalif gruplara daha güçlü silahlar vereceğini yazdı:

"B planı kapsamında siyasi duruşu açısından onay almış muhalif gruplara Suriye hava kuvvetlerine ait savaş uçaklarını ve topçu mevzilerini vurabilecek kapasitede silahların verilmesi düşünülüyor."



ABD'nin Irak ordusuna da verdiği ısı güdümlü taşınabilir uçaksavarlar (MANPAD), en gelişmiş hava savunma sistemleri arasında kabul ediliyor.

OBAMA'NIN PLANI HAYATA GEÇEMEMİŞTİ

Şubat ayında ABD Başkanı Barack Obama'nın askeri ve istihbarat danışmanları, Rusya'nın Suriye'de artan etkinliğine karşı bir hamle olarak tasarladığı B planı Beyaz Saray'a sunulmuş, ancak hayata geçirilmemişti.

İç savaşta bugüne kadar 270 bin Suriyeli öldü, ülkenin 20 milyon civarındaki nüfusunun yarısı yerinden yurdundan göçmek zorunda kaldı.

Barış görüşmelerinin ilerlemesinin önündeki en önemli anlaşmazlık noktası Devlet Başkanı Beşar Esad'ın durumu.

KÜRTLER VE MÜTTEFİKLER YOK

Ülkenin kuzeyinde, Türkiye sınırındaki bölgenin büyük bir kısmını denetleyen Kürt partisi PYD önderliğindeki siyasi oluşumlar, daha önceki Cenevre görüşmelerine ayrı davet edilmek istemiş ancak Türkiye'nin şiddetle karşı çıktığı bu katılım gerçekleşmemişti.

Geçen ay kuzeyde federasyon ilan eden Suriyeli Kürtler ve müttefikleri Cenevre görüşmelerinde bu kez de yok.

Ancak Federasyon ilanı adımı, Kürtlerin etkili siyasi müttefiklerinden Heysem Menna'yı bu ittifaktan koparmış görünüyor. Menna görüşmelerin başlangıcında, Kürtler ve farklı etnik ve siyasi gruplardan oluşan ittifakın Cenevre'ye davet edilmemesi halinde kendisinin de katılmayacağını söylemişti.

SURİYE'DE ATEŞKES TEHLİKEDE

Şubat ayındaki görüşmelerde üzerinde anlaşmaya varılan ve 27 Şubat'ta yürürlüğe giren ateşkes ise, özellikle Halep civarında şiddetlenen çatışmalar yüzünden bozulma tehlikesiyle yüzyüze.O yüzden daha önce de iki kez toplanan ve sonuç alınamadan dağılan barış görüşmeleri kritik önemde görülüyor.

ABD'nin BM büyükelçisi Samantha Power Reuters ajansına "Şu anda ateşkesin bozulmaya yüz tuttuğuna dair belirtiler var ve de Mistura çok daha hassas bir ortamda siyasi müzakereleri yürütecek" diye konuştu.

Power Rusya'nın, müttefiki Suriye'ye baskı yaparak "tekrar hizaya getirmesi" gerektiğini söyledi, hükümet güçlerinin Rusya'nın desteğiyle Halep'e yönelik bir karşı saldırıya girişme planlarından "endişe duyduğunu" da ekledi.

Daha önce de iki kez toplanan ve sonuç alınamadan dağılan barış görüşmeleri kritik önemde görülüyor.

İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Hüseyin Emir Abdullahyan da de Mistura'nın Tahran ziyareti ardından, Suriye'deki çatışmaların yeniden alevlenmesinden kaygı duyduğunu söylemiş ve bu durumun siyasi süreçleri olumsuz etkileyebileceğini kaydetmişti.

Ateşkes cihatçı gruplar Nusra Cephesi ile IŞİD'i kapsamıyor. Bu iki grup, hükümet güçlerinin yanısıra, Türkiye sınırında, Kilis'in karşısında ve Şam'ın güneyinde bir Filistin mülteci kampının bulunduğu bölgede de birbiriyle de çatışma halinde.

SURİYE SEÇİMLERİ GERGİNLİK YARATTI

Görüşmeler başlarken bir başka gerginlik noktası da Suriye'nin hükümet kontrolündeki bölgelerinde bugün yapılan parlamento seçimleri.

BM bu seçimi tanımıyor, Esad hükümetinin iç ve dış muhalifleri de seçimi"gayri-meşru" diye niteliyor.

Buna karşılık sandıklar bu sabah yerel saatle 07.00 de açılmı ve ülke nüfusunun yüzde 60'ının yaşadığı, ülke topraklarının yaklaşık üçte birinde oy kullanılıyor.

Seçimlerde Esad'ın liderliğindeki Baas partisinin parlamentodaki çoğunluğunu korumasına kesin gözüyle bakılıyor ama çok sayıda başka parti de seçime katılıyor.