Suriye'de 'bölünme' planı

ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’nin 27 Şubat’a başlaması öngörülen ateşkesin uygulanamaması halinde Suriye’de bölünme anlamına gelecek B planının yürürlüğe girebileceğini söylemesinin ardından Moskova ve Şam’dan tepki geldi. Rusya, “Şu anda tüm taraflar A planının başarıya ulaşması için çalışmalı” dedi. Şam yönetimi ise “Suriye’nin birliğini korumak için bugün her zamankinden daha kararlıyız” açıklaması yaptı.

27 Şubat’tan itibaren Suriye’de geçici ateşkese gidilmesi konusunda uzlaştıklarını açıklayan Rusya ve ABD arasında bu kez A ve B planı tartışması çıktı. ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, ABD Senatosu’nun Dış İlişkiler Komitesi’nde önceki gün yaptığı açıklamada, ateşkesin başarısızlığa uğraması ya da birkaç ay içinde geçiş hükümetine geçilmemesi durumunda Amerikan yönetiminin, Suriye’nin bölünmesini de içeren bir B planı olduğunu söyledi.

İŞLER ÇİRKİNLEŞEBİLİR

Suriye’nin bölünmesinin öncelikli tercihleri olmadığını söyleyen “Geçiş süreci gerçekten ciddi mi, değil mi, bir ya da iki ay içinde göreceğiz. Beşar Esad’ın gerçek bir geçiş yönetimi sürecinin oluşturulması konusunda gerçek kararlar alması gerekecek. Eğer bu olmazsa, muhakkak ki değerlendirilen B planı seçenekleri bulunmaktadır... İşler (Rusya için) daha da çirkinleşebilir. Suriye de oturup bu seçeneği değerlendirmek zorunda. Rusya da şu anda bu ihtimali (bölünme) değerlendiriyordur. Daha fazla beklersek Suriye bir bütün halinde tutmak için geç kalınmış olabilir” dedi.

B PLANININ ZAMANI DEĞİL

Kerry’nin sözlerine Moskova’dan ve Şam yönetiminden tepki geldi. Suriye Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada Kerry’nin sözlerinin ABD’nin teröristlere verdiği desteği saklama amacı taşıdığı belirtilirken “Şam, terörizmi yenmek ve Suriye’nin toprak bütünlüğünü ve egemenliğini koruma konusunda her zamankinden daha kararlı” denildi. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov ise düzenlediği basın toplantısında “B planını düşünmek istemiyoruz. Biz şu anda A planına odaklanıyoruz. Yedek planları görüşmenin zamanı değil. Rusya ve ABD liderlerinin, Suriye’de daha fazla kan akıtılmasını önlemek için belirledikleri ateşkes planını hayata geçirilmesi için çalışmak gerek. Uzman heyetler seviyesinde yoğun temaslar sürdürülüyor. İki ülke de söz geçirdikleri tarafları ateşkese gitmelerini ikna etmeye çalışıyor” dedi.

İnterfaks ajansına konuşan Rusya Dışişleri Bakanlığı yetkilisi de “Şu anda tüm taraflar A planının başarıya ulaşması için çalışmalı” açıklamasını yaptı.

YEDEK PLAN NE OLABİLİR

Dışişleri Bakanı John Kerry, ilk kez kamuoyu önünde yaptığı bir konuşmada Suriye’nin bölünmesi ihtimalini dile getirdi.

Kerry, senatörlerden gelen bölünmenin nasıl olacağına veya planın detaylarına ilişkin sorulara ise net bir yanıt vermedi. Sadece masada çözüm bulunmazsa ABD Başkanı Obama’nın “Moskova’ya karşı harekete geçebileceğini, aksini düşünmenin hata olacağını” söyledi.

Amerikan Wall Street Journal gazetesinin haberine göre ise Savunma Bakanı Ashton Carter, Genelkurmay Başkanı Joseph Dunford, CIA Başkanı John Brennan, Rusya’nın ateşkese uyacağına inanmıyor ve Beyaz Saray’daki görüşmelerde Obama’ya, “Rusya’ya ciddi darbe indirecek yeni önlemler alınması” çağrısında bulundular.

Seçenekler arasında, Rus hava saldırılarına karşı kendilerini savunmaları için ılımlı muhaliflere istihbarat desteği vermek, silah sevkiyatı yapılması, Rusya’ya yeni ekonomik yaptırımlar uygulamak var. Önerilerin resmi olarak Obama’ya sunulmadığı, riskli bulunan bu planlara Başkan’ın destek verip vermeyeceğinin belirsiz olduğu belirtildi.