Mısır ile Hamas ilişkilerinde 'yeni sayfa'

Ekonomi, siyaset ve güvenlik alanlarındaki ortak çıkarların, Mısır ile Hamas arasındaki yakınlaşmada büyük rol oynadığını ifade eden uzmanlar, konuya ilişkin AA muhabirine değerlendirmede bulundu. 

Uzmanlar, taraflar arasındaki ilişki denkleminde, Kahire yönetiminin, Filistin meselesinde oynadığı rolü muhafaza etmek ve sınır güvenliğini kontrol altına almanın yanı sıra Gazze'ye yaptığı ihracat ile ekonomik kazanç sağlamayı planladığı, Hamas'ın ise sınırdaki tünellerin yıkılmasıyla mali kaynaklarında gerileme yaşayan, on yıldır abluka altındaki Gazze'de yaşam koşullarını iyileştirmek için çabaladığını kaydetti.

İlişkilerde düzelmeye yönelik sinyaller

Batı Şeria'da yayımlanan El-Eyyam Gazetesi yazarlarından, siyasi analist Talal Avkel, Mısır ile Hamas arsındaki ilişkinin düzelmesine dair birçok işaretin olduğunu belirtti.

İkili ilişkinin düzeltilmesinde ortak çıkarların önemine işaret eden Avkel, "Mısır yönetimi, Gazze Şeridi'nin denetimini elinde bulunduran Hamas'la ilişkilerinin düzelmesinin, ülkeye ekonomik, güvenlik ve siyasi düzeyde olumlu yansımalarının olacağının farkında. Öte yadan Hamas da Mısır yönetimiyle iyi ilişkiler kurmayı ve eski anlaşmazlıklara son vermeyi önemsediği yönünde sinyaller veriyor." dedi.

Avkel, Mısır ile Hamas arasındaki ilişkilerin düzelmesinde ekonominin büyük rol oynadığını ifade ederek, "Hamas on yıldır abluka altında yaşayan Gazze halkının hayat şartlarını iyileştirmek için çaba sarf ediyor. Aynı zamanda Gazze'ye yönelik ticari açılım, Mısır ekonomisine de olumlu yansıyacaktır." diye konuştu.

Mısır'ın Filistin meselesindeki rolü

Gazze'deki "Beytu'l Hikme" Danışmanlık ve Anlaşmazlıkların Çözümü Merkezi Başkanı Ahmed Yusuf, Mısır yönetiminin, Hamas ile ilişkileri geliştirmeye hazırlandığı yönünde "açık göstergeler" olduğunu ileri sürdü.

Yakın zamanda iki taraf arasındaki ilişkilerde somut gelişmeler yaşanabileceğini öngören Yusuf, "Bölgede siyasi ağırlığı olan Mısır, Filistin meselesinde baş aktör olarak rol oynamaya devam etmek istiyor. Ayrıca Gazze'nin siyaset, ekonomi ve güvenliğin kapısı olduğunu biliyor." ifadelerini kullandı.

Mısır'ın bu yıl Gazze ve Hamas'a yönelik açılım yapacağını savunan Yusuf, "Bu açılım, Refah Sınır Kapısı'nın daha uzun süreli açık kalmasına ve ticari alışverişe olumlu etki edecektir. İki tarafın da anlaşmazlığı sonlandırıp, yakınlaşmaya ve ikili ilişkileri iyileştirmeye götüren ortak çıkarları bulunuyor." diye konuştu.

Yusuf, Fetih Hareketi'nden ayrılan Muhammed Dahlan ile Mısır yönetimi arasındaki yakınlaşmanın da Hamas ile Kahire arasındaki ilişkilerin iyileşmesinde rol oynayabileceğine dikkati çekerek, şunları söyledi:

"Dahlan, nüfuzunu artırmaya Gazze'den başlaması gerektiğini çok iyi biliyor. Mısır rejimiyle olumlu ilişkiler içerisinde olması, Hamas ve Gazze'ye de olumlu yansıyabilir."

Mısır-Gazze arasıdaki sınır güvenliği

"Mısır, sınırdaki güvenlik durumunu kontrol altına almak için Hamas ile ilişkilerini iyileştirmeye çalışıyor." diyen Gazze'deki Ümmet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dekanı Adnan Ebu Amir, siyasi ve ekonomik faktörlerin ikili ilişkilerin düzelmesinde rol oynadığını kaydetti.

Ebu Amir, Kahire yönetiminin sınır güvenliğine son derece önem verdiğini de sözlerine ekledi.

Hamas-Mısır ilişkisinde yaşanan iniş-çıkışlar

Mısır İçişleri Bakanı Mecdi Abdulgaffar, Hamas'ın, eski Başsavcı Hişam Berekat suikastına karışmakla suçlanan Müslüman Kardeşler Teşkilatı (İhvan) mensuplarına eğitim verdiğini ileri sürerek, "Hamas, suikast planında büyük rol oynadı" yorumunu yapmıştı.

Mısır Başsavcısı Hişam Berekat'ın 2015'te uğradığı suikast sonucu hayatını kaybetmesinin ardından Kahire yönetimi, Hamas'ı "suikasta karışan Müslüman Kardeşler Teşkilatı (İhvan) mensuplarına eğitim vermekle" suçlamıştı.

Mısır'ın yönelttiği bu suçlama nedeniyle gerilen ilişkilerin ardından Hamas'tan bir heyet, 12 Mart 2016'da Mısır'a gitmişti. Görüşmelerde, Hamas heyetinin, ülkenin güvenlik ve istikrarının korunması konusundaki hassasiyetini ifade etmesi, taraflar arasındaki ilişki açısından "umut vadeden bir başlangıç" olarak nitelendirilmişti.

Hamas Sözcüsü Hazım Kasım da birkaç gün önce yaptığı açıklamada, "Hamas Siyasi Büro Üyesi Musa Ebu Merzuk'un Mısırlı yetkililerle olumlu görüşmeler yaptığını, Hamas'ın ilişkileri geliştirmekte kararlı olduğunu" belirtmişti.

Gazze'deki Filistin Vakıflar Bakanlığı bünyesinde "Mısır-Filistin ilişkilerinin güçlendirilmesi ve Gazze'ye etkileri" başlığıyla dün düzenlenen konferansta ise iki ülke arasındaki ilişkilerin kapsamlı bir şekilde görüşülmesi amacıyla diyalog çağrısında bulunulmuştu.

AA