İki komşusunu öldürdü, milyonlar yakalanmasın diye dua ediyor

Çin'in Pinghai vilayetinin bir köyünde yaşayan Ou Jinzhong, bir haftadan fazladır polisten kaçıyor. Hakkındaki suçlamalar oldukça ciddi: İki kişiyi öldürmek üç kişiyi de yaralamak. Bu nedenle Fujian polisi Ou'nun yerinin bulunmasına yardım edeceklere ya da öldüğüne dair bir kanıt getireceklere para ödülü vaadinde bile bulundu.

Olay günlerdir Çin medyasının gündeminde ve milyonlarca Çinli tarafından günbegün takip ediliyor. Ancak bu tarz vakalarda her zaman olduğunun aksine vatandaşlar polisin değil Ou'nun tarafında. Neredeyse hiç kimse bu 55 yaşındaki Çinlinin yakalandığını ve hatta yargılandığını görmek istemiyor.

Örneğin, Çin'de faaliyet gösteren ve Twitter benzeri bir sosyal medya platformu olan Weibo'da paylaşılan bir Haber videosunun altına bir kullanıcı "Kaç amca kaç! Umarım hayatının geri kalanında mutluluğu bulabilirsin" yazdı. Bu yorum 38 bin beğeni aldı.

Çin'de cinayet idamla cezalandırılan bir suç ve iki kişiyi öldürmekle suçlanan bir zanlıya böylesine sempati ve destek gösterilmesi oldukça sıra dışı bir durum.

ÖLDÜRDÜĞÜ KİŞİLER KOMŞULARI

Polis kaynaklarına göre, Ou'nun şüphelisi olduğu cinayetler 10 Ekim günü işlendi. Yerel polis ve Pinghai vilayeti yetkilileri cinayetlerde kullanılan silahla ilgili bilgi vermezken, ölenlerin ve yaralananların kimlikleri de açıklanmadı.

Ancak Çin medyasına göre, saldırıya uğrayanlar Ou'nun kapı komşusu bir ailenin üyeleri. CNN'in aktardığına göre, bir köy yetkilisi Pekin Haber'e yaptığı açıklamada, 70 yaşında bir adamla gelininin saldırıda öldüğünü, yaralananların ise adamın eşi, 30 yaşındaki torunu ve 10 yaşındaki torun çocuğu olduğunu belirtti.

Yetkililerin çok fazla açıklama yapmaması sonucu, Çin medyası ve kamuoyu Ou ile aynı köyde yaşayanların anlattıkları, Ou'nun geçmişte yaptığı sosyal medya paylaşımları ve arşiv haberlerini bir araya getirerek, cinayetlere giden yolu oluşturan taşları tespit etmeye çalıştı.

VATANDAŞLARA GÖRE ASIL SUÇLU YETKİLİLER

Ve sonuçta ortaya şöyle bir tablo çıktı: Ou, yıllar süren bir konut sorunu nedeniyle psikolojik olarak iflas noktasına itilmiş sıradan bir adamdı. 30 yıl önce küçük bir çocuğu boğulmaktan kurtarmasına ve 2008 yılında kıyıya vurmuş iki yunusu yeniden denize döndürmesine dair eski haberlerin ortaya çıkmasıyla Ou'ya duyulan sempati daha da arttı.

Birçok kişi Ou'nun hayat kurtaran bir insandan can alan bir insana dönüşmesini, Çin'in yerel yönetim mekanizmalarındaki görevi kötüye kullanma, ağır bürokrasi sorunlara bağladı. Olayın Çin'de özgür basına ve sivil topluma yapılan baskılarla iyice ağırlaşan hukuksal ve bürokratik çöküşün bir yansıması olduğunu düşünenler de var. Bazıları da bir şeyler değişmezse, gelecekte de benzer trajedilerin Çin'i beklediğine inanıyor.

89 YAŞINDAKİ ANNESİYLE DERME ÇATMA BİR BARAKADA YAŞIYORDU

Yaptığı Weibo paylaşımlarına ve Çin medyasında yayımlanmış haberlere bakılırsa, Ou ile 89 yaşındaki annesi yaklaşık 5 yıldır evsizdi. Aile, Putian şehrinin denize kıyısı olan köylerinden birinde, tenekeden yapılma küçük bir barakada yaşıyordu.

Ou, ne zaman ev sahibi olmak için bir girişimde bulunsa yan komşusuyla yaşadığı arazi anlaşmazlıklarına takıldı. Uzun zaman boyunca komşusuyla anlaşmak için çaba sarf eden Ou, ne yazık ki başarılı olamadı.

Anlatılanlara göre, her şey 2017 yılında Ou'nun eski evini yıkıp yerine yenisini yapmaya karar vermesiyle başladı. Weibo paylaşımlarına göre, hükümet Ou'nun inşaat başvurusunu kabul etti, o da buna güvenerek evini yıktı. Ancak o zamandan beri yeni evi inşa etmeyi başaramadı çünkü komşusu inşaatı sürekli engelledi.

TAYFUN BARAKANIN TENEKELERİNİ DAĞITTI

Ou, zaman zaman polisten, köy yetkililerinden, hükümetten ve medyadan da yardım istediğini ancak problemin çözümsüz kaldığını belirtti. Pekin Haber'e konuşan bir köy yetkilisi de iki aile arasındaki arazi anlaşmazlığını doğrularken, yerel kadroların aracılık yapmaya çalıştığını ama bir sonuç elde edemediğini söyledi.

Yıllar süren husumetin ardından 10 Ekim günü bardak taştı. Bir tayfun nedeniyle Ou ailesinin yaşadığı barakanın teneke kaplamaları koparak komşunun evinin bahçesindeki sebze fidelerinin üzerine düştü.

Çin'in devlet eliyle yönetilen basın organlarından Çin Haftalık Haber Dergisi'ne göre, Ou kopan teneke kaplamayı geri almak için komşusunun kapısını çaldığında, aileler arasındaki tartışma alevlendi ve kısa süre içinde tansiyon yükseldi.

Yetkililer Ou'nun işlediği iddia edilen cinayetlerle ilgili ayrıntıları açıklamazken, olay yerine giden polislerin nasıl bir manzarayla karşılaştığı da belli değil.

Ou'nun barakasının sosyal medyada paylaşılan bu yıkık dökük hali, infialin daha da büyümesine neden oldu. Ou'nun yaşam koşulları sosyal medyada birçok kişinin sempatisini topladı.

BARAKANIN İÇLER ACISI HALİ DESTEĞİ ARTIRDI

Cinayetle ilgili haberlerin yayılmasının ardından, Ou'nun barakasının fotoğrafları da internette yayılmaya başladı. Derme çatma barakanın hali kamuoyunda bir şok etkisi yarattı. Kopan teneke kaplamanın altında yer alan ve zayıf metal çubuklardan oluşan iskelet ile rüzgârı geçirmemesi amacıyla tenekenin altına yerleştirilen siyah naylon kaplama da görüntülerde dikkat çekti. Barakanın moloz yığınlarının ortasına kurulmuş olması, hemen dibinde de inşaata engel olan komşunun dört katlı evinin bulunması da görüntülerde öne çıkan detaylar oldu.

Ou'nun ve neredeyse 90 yaşındaki annesinin böyle zor koşullarda yaşıyor olması, sosyal medyada geniş kitlelerin sempatisini topladı. Bir köy yetkilisi daha sonra Pekin Haber'e yaptığı açıklamada Ou'nun barakayı 2019'da inşa ettiğini ve burada tek başına yaşadığını söyledi. Ancak Ou'nun yardım taleplerine yetkililerden destek gelmemesi, kamuoyunun öfkelenmesine yol açtı.

Wuhan'da yayımlanan bir gazetenin internet sitesinde yer alan bir habere göre ise, ölenlerin bir akrabası, Ou'ya zorbalık edildiği ve ailenin siyasi bağlantıları olduğu iddialarını reddetti.

DİKKAT ÇEKMEK İÇİN SOSYAL MEDYA HESABI AÇTI

Pekin Haber'in aktardığına göre, Ou'nun barakasında bir sigara paketinin kağıdına yazılmış halde çok sayıda telefon numarası bulundu. Bu numaraların Komünist Parti örgütlerine, çeşitli hükümet kurumlarına, resmi medya kuruluşlarına ve vatandaşların yolsuzlukları bildirmesi için açılmış çeşitli telefon hatlarına ait olduğu da haberde yer aldı.

Bir Weibo kullanıcısı, olayla ilgili paylaşımında, "Normal bir toplumun, kanuna uyan bir vatandaşını böyle bir umutsuzluğa ve bu şekilde suç işlemeye itmemesi gerekir. Eğer tüm yasal yolları denedilerse ve halen meşru haklarını savunamıyorlarsa, kendi buldukları yolların halkın sempatisini toplaması kaçınılmaz" ifadelerini kullandı.

Ou yaşadığı çaresizlik ve umutsuzluğu, Weibo paylaşımlarında çok net bir biçimde dile getiriyordu. Hesabı, bu yılın başlarında halkın dikkatini yaşadığı çileye çekmek için açan Ou, örneğin ocak ayında çeşitli yetkili kurumları da etiketlediği paylaşımında şöyle diyordu: "Hükümetin sıradan insanları koruması gerekmez mi? Neden zenginler ve güçlüler bu kadar kibirli?"

"YALVARIRIM BANA BİR YOL GÖSTERİN"

Bir başka paylaşımda ise şu satırlar dikkat çekiyordu: "Her zaman olduğu gibi dürüst insanlar kanunlara uyar ama hukuk hiçbir zaman dürüst insanların yanında olmaz. Umarım birileri bana bu kararın temyizi için nereye başvurmam gerektiğini söyleyebilir. Hem vilayet hem de belediye kurumlarına mektuplar yazdım, telefonlar ettim ve hiçbir yanıt alamadım. Lütfen millet, yalvarırım bana bir yol gösterin."

Mayıs ayında yerel bir haber sitesine WeChat üzerinden "Bu konuyu haber yapın" mesajı gönderen Ou, mesajın ekran görüntüsünü de Weibo'dan paylaşıyordu. Bir başka paylaşımda da Putian Belediye Başkanı'nı etiketleyerek, "Merhaba Başkanım! Ben çok eğitimli değilim. Eğer bunu görebiliyorsanız size yalvarıyorum bize yardım edin, teşekkürler!" diyordu.

Bu paylaşımları pek fazla ilgi çekmiyor, sadece ara sıra iki üç beğeni alıyordu. Ou'nun beklediği resmi yanıt ise hiç gelmedi. Ta ki 10 Ekim günü cinayetlerin haberi duyulana kadar...

MEDYANIN GÜNDEMİNDEN DÜŞMÜYOR

O günden beri Ou'nun davası hem medyanın manşetlerinden hem de sosyal medya tartışmalarının gündeminden düşmedi. Şu an yüzlerce kişilik bir polis ekibi, Ou'nun son göründüğü yer olan dağlık bölgeyi didik didik etmekle meşgul.

10 Ekim'de yol kenarındaki bir güvenlik kamerasına yansıyan görüntülerde, Ou omuzları düşük bir halde uzun ve ağır adımlarla yürürken görülüyor. Bir eliyle beyaz tişörtünün ucunu çekiştiren Ou, bir anda kayaların arasında kayboluyor.

Bu videonun yayınlanması ve paylaşımlarının kısa süre içinde viral hale gelip kamuoyunda infial yaratmasının ardından, Ou'nun Weibo hesabı da 12 Ekim tarihinde platformdan silindi. Yerel hükümet ise memurların ihmali olup olmadığıyla ilgili soruşturma başlatılacağını duyurdu.

SOSYAL MEDYA SANSÜRÜ, PARA ÖDÜLÜ…

Weibo'da içinde Ou'nun kullanıcının geçtiği paylaşımlar etiket halinde devam etti. 7 milyondan fazla görüntülenme alan bu etiket de 13 Ekim günü platformdan silindi. Konunun sansürlenmesi kamuoyundaki infiali daha da artırdı. Birçok kişi, Ou'nun sorunlarına müdahale edilmemesinin faturasını yerel yetkililere kesti.

13 Ekim günü Pinghai yerel hükümeti, Wechat uygulaması üzerinden bir duyuru yaparak Ou'nun başına ödül konduğunu duyurdu. Ou'nun yakalanmasını sağlayacak bir güvenlik kamerası görüntüsünü ya da başka bir bilgiyi sağlayacak kişiye 20000 yuan, ölümüne dair bir kanıt getirene de 50000 yuan ödül teklif edildi.

Bu duyuru daha da büyük tepkilere yol açtı. Örneğin 60000 beğeni alan bir yorumda, "Cesedin yerini bulana verilecek ödül, canlı bulacak kişiye verilecek ödülden daha fazla - hükümet bunu gerçekten duyurmuş olabilir mi?" derken bu yoruma gelen bir yanıtta, "Çünkü ölüler konuşamaz" deniyordu. Ödül duyurusu kısa süre içinde WeChat hesabından kaldırıldı.

"İNSANLAR CİNAYETİ DESTEKLEMİYOR AMA"

Çin'in önde gelen insan hakları hukukçularından Liu Xiaoyuan, CNN'e yaptığı açıklamada, Ou'ya gösterilen sempatinin şaşırtıcı olmadığını belirterek, "Kamuoyu Ou'nun şiddete başvurduğu iddialarından haberdar, cinayet işlemiş olmasını desteklemiyorlar. Ancak yetkililerin Ou'nun yardım çağrılarına yanıt vermemesine ve görevlerini yapmamasına öfkeliler" dedi.

Çin'de bu tür arazi anlaşmazlıklarının yaygın olduğunu, kendisinin de uzun kariyeri boyunca birçok çiftçinin haklarını savunmasına yardımcı olduğunu belirterek, "Bu yerel hükümetler için önemli bir ders: Eğer insanların anlaşmazlıklarını ve memnuniyetsizliklerini önemsemezlerse, sürtüşmeler kolayca büyüyebilir" diye konuştu.

Liu şöyle devam etti: "Ou özelinde konuşursak, herhangi bir resmi kurum anlaşmazlığı çözmek için devreye girmiş olsaydı, o da cinayet işlemek zorunda kalmayabilirdi."

KURTARDIĞI KİŞİ 'TESLİM OL' ÇAĞRISI YAPTI

İnsan avı devam ederken, birçok kişiden Ou'ya teslim olma çağrısı da geldi. Bu kişilerin arasında Ou'nun 30 yıl önce boğulmaktan kurtardığı kişi de vardı.

Söz konusu kişi sosyal medyada paylaştığı bir videoda cinayetleri kastederek, "Bunların yaşandığını görmek bana gerçekten acı veriyor" dedi ve ekledi:

"Benim izlenimime göre Ou yumuşak kalpli ve dürüst bir insandı. Umarım geri gelip teslim olabilir. Dağlarda hayatta kalmak kolay değildir. Sonsuza kadar saklanamazsınız."