Erdoğan’ın ''battı'' dediği Baltık ülkelerinden asgari ücret kararı

AK Parti Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın erken emeklilik sisteminin Türkiye’nin zararına olacağını iddia ederek İskandinav ülkelerinin bu sistemle battığını ileri sürdüğü İsveç, Danimarka ve Finlandiya, kendi ülkelerindeki çalışanların maaşlarını azaltacağı ve işçilerin toplu pazarlık hakkını zayıflatacağı endişesiyle Avrupa Birliği (AB) genelinde geçerli olacak bir asgari ücret sistemi oluşturulması planlarına karşı çıktı.

Öneri, AB’nin yürütme organı olan Avrupa Komisyonu’nun yeni başkanı Ursula von der Leyen’de gelmişti.

BBC Türkçe’de yer alan habere göre Ursula von der Leyen’in önerisi, Komisyon’un doğrudan bir asgari ücret seviyesi belirlemesini değil, üye ülkelerin asgari ücretlerini belirlerken uymak zorunda oldukları kriterlerin saptanmasını öngörüyor.

Von der Leyen, AB asgari ücretinin doğudan batıya beyin göçünü durduracağını söylüyor.

Öneriyle ilgili ilk toplantı yarın yapılacak.

İngiliz Guardian gazetesine konuşan Danimarka İstihdam Bakanı Peter Hummelgaard, en az maaş alan kesimlerinin ücretlerinin yükseltilmesi önerisini desteklediklerini söyledi. Peter Hummelgaard, “Ancak bunu ülkelerin geleneklerini ve iyi çalışan modellerini koruyarak yapmalıyız” dedi.

Hummelgaard, “Danimarka’da ücretler sadece sendikalar ve işveren temsilcilerinin müzakereleriyle belirleniyor. 100 yılı aşkın bir süredir bu böyle” diye konuştu.

Hangi ülkelerde asgari ücret yok?
Halen 28 üyeli Avrupa Birliği’nde sadece Danimarka, İtalya, Kıbrıs, Avusturya, Finlandiya ve İsveç’te yasayla belirlenen bir asgari ücret yok.

Fakat Kuzey Avrupa ülkelerinde işverenler işçilere AB ortalamasının çok üstünde ücret ödüyor. Örneğin 2018 verileriyle Danimarka’da bir saatlik ortalama ücret, işverenlere 43,50 Euro’ya mal oluyor.

Çalışanların üçte ikisinden fazlasının sendikalı olduğu ülkede en düşük maaş alan işçilerin saatlik ücreti 17,5 Euro. İsveç ve Finlandiyalı çalışanların toplu pazarlıkla belirlenen ücretleri de benzer seviyede.

Kuzey Avrupa hükümetleri, işverenlerin asgari ücreti gerekçe göstererek çalışanlarının maaşlarını artırmamasına neden olacağını söylüyor.

‘Kriz zamanında işçilerin maaşları düşürülebilir’

Avrupa Komisyonu’nun yarınki toplantısında asgari ücretin belirlenmesinde ülkelerin uymak zorunda olduğu çerçeve ele alınacak.

Bazı uzmanlar, Brüksel’in asgari ücrete müdahalesinin düşük ücretlilerin maaşlarının yükseltilmesini sağlayacağını ancak mali kriz zamanlarında bu düzenlemenin işçilerin maaşlarını düşürmek için de kullanılabileceğini söylüyor.

Danimarka hükümeti, AB’den toplu pazarlık sisteminin bundan muaf tutulacağı konusunda yazılı güvence istedi. Finlandiya ve İsveç hükümetleri de benzer kaygılar gündeme getirdi.

‘Asgari ücret, medyan ücretin yüzde 60’ı olsun’

Bulgaristan’da aylık asgari ücret 286 Euro. Lüksemburg’da ise bu miktar 2071 Euro.

Komisyonun amacı üye ülkelerde asgari ücretin medyan (ortanca) ücretin yüzde 60’ına denk olmasını sağlamak. Medyan ücret bir ülkedeki tüm ücretlerin dağılımında ortaya çıkan merkezi değer, yani sıralamanın ortasında yer alan ücret düzeyi anlamına geliyor.

BBC Türkçe