Bu bir savaş suçudur ! Doktorların üzerine bomba yağdırdılar

Afganistan’da Taliban kontrolüne geçen Kunduz kentini geri almak amacıyla Afgan ordusuna destek için hava bombardımanı yapan Amerikan uçakları yanlışlıkla Sınır Tanımayan Doktorlar Örgütü’nün görev yaptığı hastaneyi vurdu. Gönüllü olarak gelen 12’si doktor 19 kişi can verdi.

Taliban güçleri Afganistan’ın en büyük kentlerinden biri olan Kunduz’u geçtiğimiz günlerde ele geçirmiş, Afgan ordusu da kenti yeniden alabilmek için bölgede NATO görevi kapsamında görev yapan Amerikalılar’la ortak operasyon başlatmıştı. ABD uçakları önceki gece 02:15’te Taliban mevzilerini vurmak için havalandı. Yarım saat süren bombardıman sonrası korkunç bir gerçek ortaya çıktı. Uçakların vurduğu yerin Taliban tesisi değil uluslararası sivil toplum kuruluşu Sınır Tanımayan Doktorlar’ın (MSF) görev yaptığı Kunduz Hastanesi olduğu anlaşıldı. Hastanenin büyük bölümü yerle bir oldu. 12’si MSF üyesi doktor 19 kişi saldırıda hayatını kaybederken 37 kişi de yaralandı.  Ölülerin 3’ünün çocuk olduğu bildirildi.

İŞTE O HASTANEDEN KARELER (FOTO-GALERİ)

‘Vurmuş olabiliriz’

Yaralılardan durumu kritik olanların Kunduz’a 2 saat uzaklıktaki Pul-i  Humri kentine nakledildiği belirtilirken, hastanede tedavi edilen çok sayıda hastanın da halen kayıp olduğu ifade edildi. Yerel kaynaklara göre saldırının gerçekleştiği sırada hastanede 105 hasta ve 80 doktor bulunuyordu. Saldırıdan sonra aralarında Afganların da bulunduğu 30 doktordan haber alınamadığı belirtildi.



Korkunç hatanın ortaya çıkmasının ardından Afganistan’daki ABD güçlerinin  sözcüsü Albay Brian Tribus, “Hastanenin yanlışlıkla kendi güçlerince vurulmuş  olabileceğini ve konunun incelendiğini’ söyledi. Tribus, hastanenin vurulduğu  sırada Amerikan jetlerinin bölgedeki “düşman unsurlara” yönelik hava saldırısı  düzenlediğini sözlerine ekledi. Afgan İçişleri Bakanlığı, saldırı sırasında 10-15 teröristin hastanede saklandığını, hepsinin öldürüldüğünü açıkladı. Bakanlık, ‘Malesef doktorlarımızı da o sırada kaybettik’ dedi. Taliban ise ‘Saldırılan hastanede herhangi bir Taliban üyesi bulunmuyordu’ açıklaması yaptı.

Kurbanlardan biri de o

MSF kurban doktorların isimlerini henüz açıklamadı. Ancak ismi açıklanmayan doktorlardan birinin fotoğrafı sosyal medyada yayınlandı.



Böyle saklandılar

Saldırı sırasında çekildiği belirtilen bir fotoğrafta hastanedeki doktorların kendilerini bombaların etkisinden koruyabilmek için duvar kenarlarına sığındığı görülüyor.

Tek tam teşekküllü hastane

Kunduz’daki iki hastaneden biri olan MSF hastanesi, hedef alındığında, çoğu orduyla Taliban arasındaki çatışmalarda arada kalan siviller olmak üzere 105 kişinin tedavisi sürüyordu. Bölgenin tam teşekküllü tek  hastanesi konumundaki sağlık merkezinin, kapasitesinin üstünde hizmet verdiği  belirtildi.

‘Koordinat verdik yine de vurdular!’

Saldırıyı kınayan Sınır Tanımayan Doktorlar Örgütü, hastanenin  koordinatlarının Kunduz’daki savaş öncesinde ABD ve Afgan güçlerine verildiğini  ancak saldırının kendilerini şoke ettiğini açıkladı. Örgüt ayrıca, “MSF, bu  korkunç saldırının neden ve nasıl gerçekleştirildiği ile alakalı ivedilikle ve  net bir şekilde açıklama bekliyor” derken saldırının sorumlularının bir an önce  açıklanmasını istedi.

ABD’den başsağlığı

ABD’nin Kabil Büyükelçiliği bir bildiri yayımlayarak “Sınır Tanımayan  Doktorlar” tarafından işletilen hastaneyi hedef alan trajik kazada hayatını  kaybedenlerin ailelerine başsağlığı mesajı gönderdi. “Bu zor zamanda dualarımız ve kalbimiz Kunduz’da hayatını kaybedenler  ve onların aileleri ile beraberdir” denilen açıklamada, Sınır Tanımayan Doktorlar  Örgütü’nün Afganistan dahil dünya çapında gerçekleştirdiği çalışmalarından  övgüyle bahsedildi. 

Nobelli doktorlar
 
Medecins Sans Frontieres adıyla bilinen Sınır Tanımayan Doktorlar Örgütü, savaş yüzünden zarar görmüş bölgelerde ve gelişmekte olan ülkelerdeki endemik hastalıklara karşı projeler üreten insani yardım amaçlı görev yapan bir sivil toplum kuruluşu. 1971 yılında Nijerya İç Savaşı sonrasında Bernard Kouchner’in de dahil olduğu küçük bir Fransız doktor grubunca kuruldu. MSF, Cenevre, İsviçre’de bulunan uluslararası bir kurul tarafından yönetiliyor. Her yıl 3 bin doktor, hemşire, ebe ve ikmalci projelerde çalışmak üzere işe alınıyor. Sürekli istihdam edilen 1000 kişilik ekip, gönüllüleri toplayarak medya ile finans işlerini düzenliyor. Özel bağışlar, kuruluşun gelirlerinin yüzde 80’ini oluşturuyor. MSF’nin yıllık bütçesi 400 milyon ABD Doları civarında. MSF, 70’den fazla ülkede sağlık hizmetleri ve tıbbi eğitim programları uyguluyor. MSF 1999 yılında üyelerinin özellikle hızlı gelişen krizlerde tıbbi hizmetler sağlaması ve uluslararası ilgiyi bu krizlere çekmesi ile Nobel Barış Ödülü’nü kazandı.

BM: Savaş suçu sayılabilir

BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Zeid Ra'ad Al Hussein, olayın tarafsız ve şeffaf bir biçimde araştırılması gerektiğini belirterek, "Kasıtlı bir durum varsa, hastaneye hava saldırısı düzenlemek savaş suçu sayılabilir. Tam ve şeffaf bir soruşturma yapılması gerekir. Bu trajik olay kesinlikle affedilemez ve suç sayılmalıdır" dedi.

Sınır Tanımayan Doktorlar örgütü, saldırıda yaşamını yitirenlerin sayısının 12'sı hastanede görev yapmakta olan doktor ve 7 yaralı olmak üzere 19'a çıktığını, 37 kişinin de yaralandığını belirterek, "Hava saldırısında çalışanlarımız ve hastalar hayatını kaybetti. Peş peşe yapılan bu saldırı hepimizi şok etti. Elimizde kesin rakamlar yok. Şu anda arkadaşlarımız ilk yardım çalışması yapıyor. Çatışan tüm tarafların hastanelere ve sağlık personeline saygı göstermesi çağrısında bulunuyoruz" dedi.

ABD Savunma Bakanlığı olay ile ilgili soruşturma başlatacaklarını açıkladı. Savunma Bakanı Ash Carter, ABD savaş uçaklarının, Afgan ordusunun desteğiyle bölgede faaliyette bulunduklarını belirterek, "Son derece trajik bir olay, dualarımız ve düşüncelerimiz, yaşamını yitirenler ve onların aileleriyle birlikte. Afgan hükümeti ile koordineli olarak tam bir soruşturma hemen başlatılacak" dedi.

Pazartesi günü Taliban'ın eline geçen Kunduz kenti, Perşembe günü düzenlenen bir operasyonla yeniden Afgan ordusunun denetimine geçmişti. Çatışmaların sürdüğü kentte taraflardan herhangi biri henüz hakimiyet sağlayabilmiş değil.