ABD'den Türkiye'ye ''Rusya'' yaptırımı baskısı

WSJ'nin konuyla ilgili bilgi sahibi kaynaklara dayandırdığı haberine göre, Washington, Rusya ve Belarus'tan gelen ABD yapımı uçaklara yakıt ikmali ve yedek parça gibi hizmetler sağlanması halinde yaptırım uygulayacağına dair Ankara'yı uyardı. Görüşmelerden haberdar kaynaklar, ABD'li yetkililerin Rus havayollarının Amerikan yapımı uçaklarla Türkiye'ye uçmasını durdurması için Ankara'ya baskı yaptığını söylerken, WSJ, 'Rusya yaptırımlarını uygulamaya Ankara'yı ikna etmek için Washington'ın yeni bir hamlesi' yorumunu yaptı.

Haberdeki havacılık istatistiklerine göre, 1 Ekim 2022'den bugüne kadar Rusya ve Belarus hava yollarına ait Amerikan yapımı Boeing uçakları, Türkiye'ye 2 bin 100'den fazla uçuş gerçekleştirdi. Biden yönetimi, Moskova'nın Ukrayna operasyonu üzerine Rusya'nın ABD yapımı ticari uçakları kullanmasına yasak getiren ihracat kontrolü uygulamaya başlamıştı. Söz konusu ihracat kontrolü, ABD'de üretilen ya da yüzde 25'ten fazla parçası ABD üretimi olan ticari uçakların Rusya ve Belarus'a uçmasını yasaklıyor.

Kaynaklara göre üst düzey ABD'li yetkililer, geçen ay bu yaptırımı delen Türk şahıs veya kurumların para ve hapis cezası ya da ihracat imtiyazının kaybedilmesi gibi uygulamalarla karşı karşıya kalacağı uyarısında bulundu.
Wall Street Journal'ın haberinde, ABD Ticaret Bakan Yardımcısı Thea Rozman Kendler'ın geçen ay Türkiye'ye yaptığı ziyarette Türk yetkililere bu mesajı ilettiği bildirildi. ABD yönetimine bağlı Amerika'nın Sesi haber sitesi ise, ABD Ticaret Bakanlığı'ndan bir sözcünün Türkiye ile ilgili ayrıntı vermeden İhracat Uygulama Ofisi'nin havacılık şirketlerine bir uyarı gönderdiğini vurguladığını aktardı.

Açıklamada, “Bu adım ve Ticaret Bakanı Yardımcısı Kendler'ın ziyareti gibi devam eden görüşmeler, uyguladığımız denetimin anlaşılması, ortaklığın ve yükümlülüklere uyulmasının teşvik edilmesi ve bilgi paylaşımının sağlanmasına yönelik ABD'nin çabaları açısından önem taşımaktadır” denildi.

ABD ve AB ülkelerinin yaptırım kararlarına rağmen Rus havayolu şirketleri, Amerikan Boeing uçaklarıyla sefer düzenlemeye devam ediyor. Bu uçuşlar arasında Moskova'dan İstanbul, Antalya ve İzmir'e yapılan tarifeli seferler de bulunuyor. Haberde, yaptırımların başlamasıyla birlikte özellikle Türkiye'ye ve Türkiye'den uçan uçakların kuyruk numaralarının değiştirildiği iddiası da dikkat çekti. Gazeteye konuşan uzmanlar, İrlandalı bir şirketten kiralanan bu uçakların teknik olarak şu anda çalıntı durumda olduklarını savundu.

Wall Street Journal, Ukrayna operasyonunun başından beri milyonlarca Rus vatandaşının Türkiye'ye seyahat ettiğine dikkat çekti. Haberde, Türkiye'ye yönelik yaptırım uyarısının ABD ve müttefiklerinin Rusya'yı uzun vadede yalnızlaştırma hedefinin başarısı açısından önemli bir sınav olduğu yorumu yapıldı. Türkiye ve Rusya arasındaki yakınlaşmadan rahatsız olan Batılı ülkelerin Ankara’ya yaptırım konusunda uyarılarda bulunduğu haberleri daha önce de gündem olmuştu.