Eğitim hakkı engellenen çocuklar

Farklı zihinsel gelişim gösteren özel eğitim gereksinimli öğrenciler okullara alınmıyor veya algı kapasitesine uygun eğitim modeli yok, eğitim kalitesi yetersiz. 

Deprem bölgesinde binlerce engelli çocuk hala okula gidemiyor.  Deprem sonrasında erişilebilirliğe uygun okullar yapılmadığı için maalesef eğitim alma haklarına hala ulaşamıyorlar. 
Taşımalı eğitimde maalesef erişilebilir servis aracı yok ve çocuklar okula gidemiyor. 

Okullar açılıyor ve engelli çocukları ve farklı zihinsel gelişim gösteren çocukları olan ailelerin bu günlerde en çok duydukları sözler;

“Ay bu çocukla yaşamak çok zor tabi, Allah size kolaylık versin, naparsınız işte buda sizin sınavınız. 
-Ama dediğiniz gibi sizin çocuğunuz ÖZEL yani Özel eğitim okuluna gitmesi gerekir, NORMAL çocuklarla okumamalı, normallerle okuması şart mı yani ?”

Bu ve benzeri cümleleri kuran NORMAL gelişen çocukların anne-babaları engelli çocukların eğitim alma hakkına engel koyanlardır.  

Bu kişiler engellileri kullanarak yapılan acıma kökenli sözde yardım etkinliklerinde görülürler. Yaptıkları etkinlikleri ve yardımları televizyonlarda, gazetelerde ve sosyal paylaşım ağlarında bolca paylaşırlar. 
Gerçekte eğitim ve yaşam haklarına saygı duymadıkları engelli bireyler için “şunu yaptım, bunu yaptım daha ne yapayım otursunlar evlerinde, madem özeller özel eğitim okullarında veya özel eğitim alt sınıflarında okusunlar" derler. 

Suçluluk duygularını bastırıp egolarını bu şekilde tatmin ederler. Herkestende alkış beklerler. 

Toplumun büyük bölümü de aynı zihniyete sahip olduğu için bir birlerini poh pohlama sürekli devam eder. 
İki yüzlü insanların hayata engel koymasından bıktık. 

Öte yandan Engelli çocuklara “özel çocuk” denmesi tipik gelişim gösteren çocukların ailelerine bahane olmaktadır. 

Farklı zihinsel gelişim gösteren çocukların  özel eğitim gereksinimi vardır.  

Ortopedik, görme ve işitme engelli çocukların zihinsel gelişimlerinde farklılık yoktur. Onların önünde Erişilebilirlik engelleri olan okullar, yaya yolları, toplu ulaşım araçları gibi çevresel sorunları ve iletişim erişilebilirliği gibi sorunları vardır. 

Normal çocuk ile Özel çocuk farklı mı?

Çocuk çocuktur ve tüm çocuklar özeldir. 

Çocukları kendi içlerinde ifadelerle ayrıştırmak ötekileştirmenin de temelidir. 

Engelli çocuğu olan bazı ailelerin engelli olmak ayıpmış gibi engelli çocuk ifadesini kullanmak yerine “özel çocuk” ifadesini kullanması kendi çocuklarının diğer çocuklardan ayrışmasına ötekileştirmeye sebep oluyor. 
Özel çocuk tanılaması zihinsel gelişim açısından normal gelişen çocuklardan farkı olmadıkları halde Görme, Ortopedik ve İşitme engelli çocuklarında ötekileştirmesine sebep olmaktadır. 

Eşit, adil, erişilebilir, algı kapasitesine uygun eğitim her çocuğun anayasal hakkıdır. Bunu kimse engelleyemez. Çocukların eğitim alma hakkını hukuk devleti korur ve kazanılmış haklar geri alınmaz.

İlgili bakanlıkların çocuklar arasındaki ayrışmayı önlemek için tüm velilere farklılıklarla birlikte yaşam eğitimleri vermesi, okullarda öğrencilere yönelik birlikte yaşam eğitimlerinin ders olarak verilmesi ayrımcılığı da önleyecektir. 

Adem Kuyumcu 
Sosyal Pedagog,
Engelli Bakım, Rehabilitasyon ve Erişilebilirlik Uzmanı