Türkiye'de yılda ne kadar plastik üretiliyor ?

Cumhuriyet Halk Partisi İstanbul Milletvekili Gürsel Tekin, 16 Temmuz 2019 günü kendi sosyal medya hesabında Türkiye’nin plastik sektörü hakkında değerlendirmelerde bulundu. Çevreci çözümlerin ekonomik katkı getirdiğine dikkat çeken Tekin “Türkiye’de yılda 8,6 milyon ton plastik üretiliyor. 2018'de ayda 20 bin ton plastik atık ithal ettik. Bunların sadece %1'i geri dönüşüme uğruyor.” dedi.

Türk Plastik Sanayicileri Araştırma Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV)’nın her yıl yayınladığı Plastik Sektörü İzleme Raporu’ndaki verileri baz alarak hazırladığımız grafiğe göre, 2014’ten beri Türkiye’deki mamul plastik üretiminin her yıl artış gösterdiğini görüyoruz. Son 6 yılda ise ortalama plastik üretimi yaklaşık 9 milyon tona ulaşıyor. 

Çevre Mühendisleri Odası’nın Dünya Çevre Gününde yayınladığı raporundaki verilere göre, karmaşık atık plastik ithalatının 2017 ve 2018’de diğer senelere oranla daha büyük bir artış yaşadığını görüyoruz. Bunun sebeplerinden biri de geçmişte en büyük plastik ithalatçılarından biri olan Çin’in, 2017 yılında karışık geri dönüştürülebilir madde ithalatına kapsamlı bir yasak koyması oldu. Bu yasak, yürürlüğe girmesinden itibaren etkisini ilk 6 ayda ve küresel ölçekte gösterdi. Çin’in almayı bıraktığı plastik atıklar başta Endonezya ve Türkiye olmak üzere bu konuda daha az düzenlemenin olduğu ülkeler tarafından paylaşıldı.
Greenpeace’in raporuna göre 2016 yılında aylık ortalama 4 bin ton plastik ithal eden Türkiye, 2018’in ilk aylarında, ayda ortalama 33 bin ton plastik ithal etmeye başladı. TMMOB’un raporuna göre ise 2018’in ilk aylarında elde edilen bu veriler, 2017'nin toplam ithalatının yaklaşık 1/3’ü kadar. Buna ek olarak Greenpeace'in raporunda 2018’in geri kalan aylarında ortalama 20 bin ton atık plastik ithal edildiği de belirtiliyor.

Geri Dönüştürülen Atık Oranı En Düşük Seviyelerde

OECD Türkiye 2019 raporuna göre, belediyelerin topladığı atıkların %90’ı atık depolama alanlarına götürülüyor. Geri kalan atıklar ise açık alanlarda yakılıyor, gömülüyor ya da çevreye atılıyor. Belediyeler tarafından toplanan atıkların yaklaşık %1’lik bir oranı kompost tesislerine veya geri dönüşüm tesislerine aktarılıyor. 

Sonuç olarak Gürsel Tekin’in iddiasına benzer olarak, Türkiye’de her yıl ortalama 9 milyon ton plastik üretiliyor ve belediyeler tarafından toplanan plastik atıkların yalnızca %1’i geri dönüştürülüyor. Bununla beraber 2018 yılının ortasından itibaren Türkiye’nin her ay yaklaşık 20 bin ton plastik atık ithal ettiğini de söyleyebiliriz.