Kürtaj nedir? Hangi durumlarda yapılır?
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Deniz Ulaş, kürtaj ile ilgili en çok merak edilen soruları sizler için cevapladı.
Rahim içindeki ceninin çeşitli yöntemlerle alınması işlemine kürtaj denir. Kürtaj, istenmeyen bir gebeliği sonlandırmak için yapılabileceği gibi, istenen ama sağlıksız bir gebeliği sonlandırmak için de yapılabilir.
Boş gebelik, bebeğin kalp atışlarının durması, gebelikte ilaç kullanılması, radyasyona maruziyet gibi bebekte sakatlıklara yol açabilecek maddelere maruz kalındığı durumlarda kürtaj yapılabileceğini belirten Doç. Dr. Deniz Ulaş, bebek sağlıklı bile olsa gebeliğin devamı anne hayatını riske atıyorsa gebeliğin yine sonlandırabileceğini vurguladı.
Kürtaj nasıl yapılır?
Kürtaj birçok yöntem ile yapılabilir. Eskiden metal küretlerle rahim duvarı kazınarak yapılırdı. Ama bu yöntemle rahimin delinme riski ve aşırı kazımaya bağlı rahim duvarının zedelenme riski daha yüksek olduğu için bu yöntem artık terkedilmiştir.
Günümüzde kürtaj daha çok vakumla kürtaj yöntemi ile yapılmaktadır. Bu teknik kazıma yöntemine göre daha kolay ve daha güvenlidir. Vakumla aspirasyon kürtaj tekniğinde, plastik tek kullanımlık kanüller ile rahim ağzından geçilerek rahime girilir. Plastik kanülün arkasına takılan karmen adı verilen büyük enjektörle negatif basınç oluşturularak, rahim içindeki materyal dışarı alınır. İçerde parça kalmadığından emin olunana kadar bu işlem tekrar edilir. Normal şartlar altında vakumla kürtaj ortalama 5 dk süren kısa bir işlemdir. Gebelik haftası büyüdükçe bu süre uzayabilir.
Kürtaj ne zamana kadar yasal?
Yasal kürtaj süresinin son adet tarihine göre 10. Gebelik haftasına kadar yasal olduğunu belirten Doç. Dr. Deniz Ulaş Hızlı, bazı yasal kısıtlamalar olduğunun altını çizdi. Son adete göre 10 haftadan büyük gebeliklerin isteğe bağlı sonlandırılmasının yasal olmadığını belirten Dr. Ulaş, 10 haftadan büyük gebeliklerin ancak bebekte yaşamla bağdaşmayan sakatlık olması veya hamileliğin devamının anne hayatını riske sokması durumlarında 3 hekim imzalı sağlık kurulu kararıyla sonlandırılabileceğini açıkladı.
Evlilik dışı kürtaj yasal mı?
Türkiye’de evli olmayan bekar bir kadın, 18 yaşın üzerindeyse kendi isteğiyle, gebeliğin 10. Haftasına kadar kürtaj olabilir. Evli çiftlerde ise mutlaka eş onayı/imzası gerekir. 18 yaş altı hastalarda ise aile rızasıyla kürtaj yapılabilir.
Kürtaj anestezi ile mi yapılır?
Kürtaj ağrılı bir işlem olduğu için mutlaka anestezi gerekir. Kürtaj anestezi yöntemleri olarak 2 çeşit anestezi verilir.
1- Lokal anestezi (Alttan uyuşturma)
2- Genel anestezi (Uyuyarak)
Lokal anestezide rahim ağzı belli bölgelerden alttan uyuşturulur. Ancak rahimin hepsi uyuşturulamayacağı için hasta ister istemez ağrı hisseder. Hasta konforu için lokal anestezi çok tercih edilmez.
Genel anestezi ile kürtajda damardan verilen sedasyon ilaçları ile hasta saniyeler içinde uyur ve işlem biter bitmez uyanır. Hastanın uyuma süresi işlem kadardır, yani 5-10 dakikalık bir uyku söz konusudur. Sedasyon tekniği ile narkoz hasta konforu için daha iyi olduğu için kürtaj anestezisi için daha çok uyuyarak kürtaj yöntemi daha sık uygulanmaktadır.
Kürtajın riskleri nelerdir?
Tecrübeli doktorla, doğru teknikle yapılan kürtajın riski yok denecek kadar azdır. Ama sonuçta her cerrahi işlemde olduğu gibi kürtajın da bazı riskleri vardır.
1. Rahimde parça kalması
2. Rahim delinmesi
3. Kanama
4. Enfeksiyon
5. Rahim duvarında yapışıklık (Asherman Sendromu)
6. Gebeliğin alınamaması
Bu risklerin olmaması için kürtaj öncesi ve sonrası ultrasonla rahimin kontrol edilmesinin gerektiğini belirten Doç. Dr. Deniz Ulaş, kürtaj öncesi ultrasonla gebelik kesesi görünmüyorsa kürtajı 1 hafta sonraya ertelemenin gebeliğin alınamama riskini ortadan kaldıracağını vurguladı. Ayrıca, kürtaj sonrası rahimin ultrasonla kontrol edilmesinin, rahimde parça kalmadığını ve bebeğin alındığını göstereceğinin altını çizdi.
Gebelik alındıktan sonra gereksiz yere aşırı kazıma işleminin yapılmaması, metal küretler yerine vakumla kürtaj yönteminin uygulanması rahimde yapışıklık olma riskini minimuma indirecektir. Ayrıca işlemin steril ortamda dikkatli yapılması ve kürtaj sonrası antibiyotiğin düzenli kullanılması da enfeksiyon riskini ortadan kaldıracaktır.
Kürtaj sonrası ilk adet ne zaman olur?
Normal şartlarda, kürtaj sonrası adet ortalama 1 ay sonra olur. Ama ilk adet 1 hafta-10 gün geç gelebilir. Kürtaj sonrası 40 gün geçmesine rağmen adet olmadıysanız kürtaj doktorunuzla görüşmeniz gerekir. Gebelik alınamadıysa veya ikiz gebelik/dış gebelik gibi durumlarda kürtajdan 1 ay sonra adet olmaz. Ya da tekrar gebe kalmış olabilirsiniz. Kürtaj sonrası hiç adet görmeden tekrar hamile kalan hastalara çok sık rastlarız. Bu durumların ekarte edilebilmesi için kürtajdan 40 gün sonra hala adet olmadıysanız mutlaka doktorunuzla görüşün.
Kürtaj sonrası hamilelik
İlk gebeliğinde kürtaj olanların ilerde çocuğu olmaz gibi bir inanış doğru değildir. Eğer kürtaj doğru kişiler tarafından, doğru yöntemle yapıldıysa ve herhangi bir komplikasyon yaşanmadıysa ilk gebelikte kürtaj olmak kısırlığa neden olmaz. Sonraki gebeliğin sağlıklı olması için kürtaj sonrası en az 2-3 ay korunmak gerekir. Rahimin toparlanması için gerekli olan bu süre beklenmeden hamile kalınırsa o gebelikte düşük, erken doğum gibi riskler artar. Çocuk isteyen çiftlerin kürtaj sonrası 2-3 korunduktan sonra, gerekli testler yapıldıktan sonra ve folik asit başladıktan sonra gebe kalması sağlıklı bir gebelik için dikkat edilmesi gereken noktalardır.
Kürtaj sonrası gebelik belirtileri ne zaman kaybolur?
Kürtaj sonrası gebelik belirtileri hemen geçmez. Gebelik belirtileri yavaş yavaş azalır ve 14 günde tamamen kaybolur. Aynı şekilde kürtaj sonrası gebelik testi ilk 2 hafta pozitif olur. Kanda gebelik testi BHCG her gün azar azar düşer ve 14 günde sıfırlanır. Bu yüzden kürtaj sonrası gebelik testi yapmanıza gerek yoktur, ama yaptınız ve sonuç pozitifse bu sizi korkutmasın, doktorunuzla bu durumu görüşebilirsiniz.
Düşük hapı işe yarıyor mu?
Bazı ilaçlar rahimde kasılma yaparak ve rahim ağzını açarak bebeği düşürür. Ancak bu ilaçların doktor kontrolü olmadan el altından alınması hayatınızı riske sokacaktır.
Düşük hapı ile kürtaj yerine jinekologlar vakumla kürtajı daha çok tercih ederler. Çünkü düşük ilacı ile gebelik sonlandırma işlemi başarısız olabilir veya düşük olsa bile rahimde parça kalabilir. Bu durumda yine revizyon kürtaj yapmak gerekecektir. Gereksiz yere hem süre uzamış olur, hem de kanama enfeksiyon gibi riskler artmış olur. Bu nedenle 10 haftanın altı gebeliklerde vakumla kürtaj yönteminin tercih edilmesi hasta için hem daha kolay hem de daha güvenilirdir.
Düşük hapı ile gebelik sonlandırma daha çok 10 hafta üzeri kürtajlarda kullanılır. Düşük ilacı ile ya düşük yaptırılır ya da hap ile rahim ağzı genişledikten sonra kürtajın yapılır. Bu şekilde 10 hafta üstü büyük gebeliklerde güvenli kürtaj yapılabilir.
Doktor hakkında daha fazla bilgi almak için : https://drdenizulas.com/ , genital siğil ve hpv tedavisi hakkında bilgi almak için https://drdenizulas.com/hpv-genital-sigil/ sayfalarını ziyaret edebilirsiniz.