2018 yılı utanç raporu: 3 binden fazla habere sansür

İfade Özgürlüğü Derneği tarafından yayımlanan 'Engelli Web 2018 - Türkiye’den erişime engellenen web siteleri, haber ve sosyal medya içeriklerinin analiz raporu' yayımlandı. Rapora göre 2018 yılı içinde en çok haberi engellenen haber sitesi kategorisinde 204 haberle Sözcü gazetesi ilk sırada yer aldı. Gerçek Gündem ise haberleri en çok engellenen 11. haber sitesi oldu. 

İfade Özgürlüğü Derneği tarafından yayımlanan "Türkiye'den erişime engellen web siteleri, haber ve sosyal medya içeriklerinin analizi" başlıklı rapora imza atan Yaman Akdeniz ve Ozan Güven, çalışmayı "Engelli web" başlığıyla duyurdu.

2018 sonu itibarıyla Türkiye'den 245 bin 825 web sitesinin erişime engellendiğinin belirtildiği raporda, "Bu sitelerin 177.515 tanesi TİB ve sonrasında BTK Başkanı tarafından erişime engellenmiştir. 9227 alan adı ve web sitesine de sulh ceza hakimlikleri, savcılıklar ve mahkemeler tarafından erişim engellenmiştir" denildi.

2001 yılından bu yana yayın hayatını sürdüren Haber3.com ise bu listede yer almayarak güvenilirliliğini bir kez daha kanıtıladı.

ENGELLENEN VE SİLİNEN URL'LER

Rapora göre 2018 yılı içinde erişime engellenen 3.306 haber adresi (URL) tespit edildi. Bu haberler 159 farklı sulh ceza hakimliği tarafından verilen 618 farklı kararla erişime engellendi.

2018 yılı içinde “en çok haberi engellenen haber sitesi” kategorisinde 204 haberle Sözcü gazetesi ilk sırada yer aldı.

Raporda, “Çok sayıda haber sitesinin sıklıkla ve giderek artarak erişime engellenen haber ve içeriklerini web sitelerinden kaldırmakta ve çıkartmaktadır” dendi. Bu uygulamanın bir sonucu olarak içerik sahipleri tarafından ‘kendi kendine kaldırılan içeriklerle’ oto-sansürün arttığı belirtildi.

52 bin siteyi BTK kapattı

2018’de sitelere getirilen engelleme kararlarının hangi kurumlar tarafından alındığı şöyle sıralandı:

-52 bin 156 site Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu başkanı, 1196 site hakimlik, savcılık ve mahkeme kararlarıyla, 789 site Sağlık Bakanlığı, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu, 369 site Spor Toto Teşkilat Başkanlığı, 140 site Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, 89 site Sermaye Piyasası Kurulu, 74 site Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü, 57 site Tarım ve Orman Bakanlığı, Tütün ve Alkol Dairesi Başkanlığı ve Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü, 33 site de Türkiye Jokey Kulübü tarafından erişime engellendi.

Türkiye sosyal medyaya erişim engelinde dünya lideri

Dernek, ayrıca, sosyal medya platformları tarafından yayınlanan şeffaflık raporlarını da inceledi. Türkiye’nin dünyadaki durumu detaylı bir şekilde değerlendirildi.

Raporda, 2012-2018 Twitter şeffaflık raporlarında 2012-2018 itibariyle Türkiye’den Twitter’a toplam 5099 mahkeme kararı gönderildiği; aynı dönemde Twitter’a Rusya’dan 385 ve Brezilya’dan 290 mahkeme kararı gönderildiği belirtildi.

Buna göre, 75 bin 265 Twitter hesabının kapatılması talep edilmesine rağmen Twitter tarafından sadece 1979 hesap Türkiye’den kapalı veya görünmez kılındı. Rusya, 12 bin 400 Twitter hesabının kapatılmasını talep etti. Buna karşılık 301 hesap kapatıldı veya Rusya’dan görünmez kılındı. Üçüncü sırada yer alan Hindistan’dan yapılan 5 bin 695 talebe istinaden ise sadece 132 hesap kapatıldı veya bu ülkeden görünmez kılındı.