Tansuğ: Beethoven'ın Derviş Korosu’na Mevlevi Ayini Esin Kaynağı Oldu

İpek Üniversitesi Sanat Tasarım Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Feza Tansuğ, Beethoven Derviş Korosu'nu bestelerken dügah makamında bir Mevlevi Ayini'nden esinlendiğini açıkladı. Tansuğ, Beethoven'ın Mevlevi Ayini'nden esinlendiği parçayı çok usta şekilde kendi stilinde kullandığını kaydetti.

İpek Üniversitesi Sanat Tasarım Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Feza Tansuğ, Cihan Haber Ajansı'na (CİHAN) Beethoven'a esin kaynağı olan Mevlevi Ayini'ni nasıl bulduğunu açıkladı. Tansuğ, uluslararası alanda Beethoven'ı anlatmak için her yıl uzman bir kadronun toplandığını dile getirdi. Uzman kadronun çeşitli ülkelerden olduğunu vurgulayan Tansuğ, toplantıya Türkiye'den kendisinin katıldığını açıkladı.

İpek Üniversitesi Sanat Tasarım Fakültesi Dekanı, toplantı sonrasında İstanbul'dan Viyana'daki milli kütüphane ile bağlantı kurduğunu ifade etti. Tansuğ, "Kütüphanede Beethoven'ın faydalandığını düşündüğüm kitabın yazarı olan Du Loir var mı diye sordum. Milli kütüphaneden hemen cevap geldi." diye konuştu.

Feza Tansuğ, bugüne kadar Beethoven'ın hangi kitaptan faydalandığı noktasında hiçbir bilgisinin olmadığını dile getirdi. Tansuğ, kütüphaneden Du Loir'in kitabının kendilerinde mevcut olduğunu öğrendiklerini belirtti. Tansuğ, "Niçin Viyana? Çünkü Beethoven 22 yaşından sonra ölene kadar hep Viyana'da yaşadı, bu kitap çok önemli. Beethoven'ın faydalandığı kitap olabilir düşüncesindeyiz." açıklamasında bulundu.

İpek Üniversitesi Sanat Tasarım Fakültesi Dekanı Tansuğ, Beethoven'ın Atina Harabeleri adlı sahne musiki içinde yer alan Derviş Korosu'nu bestelerken dügah makamında bir Mevlevi Aynini'nden esinlendiğini açıkladı. Tansuğ, Beethoven'ın kullandığı notalara nasıl ulaştığını ise şöyle anlattı: "Beethoven'a o dönemde bu tiyatro oyunun müziği sipariş edilmiş 200 yıl önce. Bu tiyatro oyunu için müziği yazıyor. Bunun içinde sık sık dinlediğimiz Türk Marşı var. Türkiye'de en fazla çalınan eserlerden bir tanesi. Bir tanesi de Derviş Korosu. Ama Derviş Korosu Türkiye'de hiç seslendirilmez. O yüzden kimsenin ilgisini çekmemiş, yıllar geçti. Beethoven bu eseri nasıl yazdı diye düşünüyordum. Beethoven'ın zamanında 200 yıl önce Beethoven'ın ulaşabileceği bütün Mevlevi ayini notalarına ulaştım."

MEVLEVİLERİN HALA GÜNÜMÜZDE SESLENDİRDİĞİ PARÇA

Tansuğ, "Beethoven'ın eserlerinin hepsine baktım, bir tek bu uyuyordu. Bunu anlamak için analiz etmek lazım. Çünkü hemen anlaşılmıyor. Mevlevilerin hala günümüzde seslendirdiği bir parça. Bunu bulanda benim. Bu notanın hangi Mevlevi ayinine ait olduğunu bulan benim. Günümüzde seslendirilen parça bu. Mevlana eserlerini hep Farsça yazmış, Mevlevi ayininde tek Türkçe bölüm budur. Gerisi çoğunlukla Farsça." diye açıkladı.

BETTHOVEN MEVLEVİ AYİNİ'NDEKİ PARÇAYI KENDİ STİLİNE UYARLAŞMIŞ

İpek Üniversitesi Sanat Tasarım Fakültesi Dekanı, Beethoven'ın Mevlevi Ayini'nden çok usta bir şekilde esinlendiğine vurgu yaptı. Tansuğ, "Elindeki küçük notayı dahice kullanıyor. Bu parçayı alıp yapıştırmıyor. Parçayı kendi stilinde kullanıyor. Bazı notaları ve ritmi kullanıyor. Fikirleri bu kitaptan alıyor. Çünkü bu Fransız gezgin Du Loir, kitabında kastaniyetlerden de bahsediyor. Ama Mevlevi ayinlerinde kastaniyet kullanılmaz. Bütün bunlar Beethoven'ın bir şekilde bu kitaptan faydalandığını gösteriyor." diye kaydetti.

BEETHOVEN'IN FAYDALANDIĞI KİTAP HALA VİYANA'DA BULUNUYOR

Pro. Tansuğ, son olarak şu bilgileri paylaştı: "Du Loir, yazar 1654 yılında İstanbul'a gelmiş. Bir kaç İstanbul'da bulunmuş. Türklerin gelenekleri, adetleri, görenekleri kültürü yaşam biçimlerini araştırmak. Aynı zamanda bir Mevlevi ayinine katılmış akında kaldığı kadar küçük bir şekilde o eseri not almış. Bu eseri 1654 yılında. Beethoven'ın gördüğü, çalıştığı kitap hala günümüzde Viyana'da bulunuyor."