Bebeğinizde bu belirtiler varsa dikkat!
Çocukluk çağında sık görülen tümörler arasında bulunan beyin tümörleri, çocuklarda yetişkinlerden farklı belirtiler verebiliyor. Başlangıçta en çok bilinen belirtisi baş ağrısı olan beyin tümörleri, şikayetlerini tam olarak ifade edemeyen bebek ve çocuklarda daha zor teşhis edilebiliyor.
Yürümeyi öğrenen bir çocuğun sık sık düşmeye başlaması gibi çocuklarda yaşanan değişimleri ebeveynlerin dikkatli gözlemlemesi gerekiyor. İlerleyen dönemde ise nöbet geçirme, dengesizlik, görme problemleri, yürüme bozukluğu ve bir takım hormonal bozukluklardan şuur kaybına kadar kötü tablolar ortaya çıkabiliyor. Beyin, Sinir ve Omurilik Cerrahi Bölümü’nden Doç. Dr. Gökalp Silav, çocuklarda beyin tümörü ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.
Bebeğinizin baş çevresini ölçün
Beyin tümörünün yetişkinlerde bilinen en önemli belirtisi şiddetli baş ağrısıdır. Ancak bebek ve çocuklar şikâyetlerini tam olarak ifade edememektedir. Yenidoğan döneminde ortaya çıkan beyin tümörlerinin büyük bir çoğunluğu anne karnında gelişimle ilgili problemden kaynaklanmaktadır. Genellikle hayatın ilk birkaç haftasında belirti veren bu tümörler daha kötü seyirli olabilmektedir. Yeni doğan bebeklerde baş çevresi ortalama ayda 1 cm büyümektedir. Kafa kemiklerinin birleşmesinden önce ortaya çıkan tümörler başın çok daha hızlı büyümesine neden olabilmektedir. Rutin kontrollerinde bebeklerinin baş çevresini ölçerek not tutulması hayati önem taşıyabilmektedir.
Yeni doğan bebeğin vermesi gereken tepkileri ebeveynler tarafından dikkatli takip edilmelidir.
• Bebek sürekli uykuluysa
• Uyanık kalmakta zorluk çekiyorsa
• Halk arasında pelte gibi yatıyor denilen normalden daha fazla hareketsiz bir durumdaysa
• Yaşıyla uyumlu bir şekilde başını kaldıramıyorsa
• Sürekli bitkinlik halindeyse
• Beslenmesinde sorun yaşıyorsa en kısa sürede bir doktora başvurulmalıdır.
Çocuk düşe kalka büyür demeyin
2-3 yaşındaki çocuklar bebeklere göre konuşmayı öğrenmeye başlasa da yine de sorunlarını bir yetişkin gibi dile getirememektedir. Özellikle baş ağrısı gibi belirtileri dile getirmekte zorlanan çocukların bu dönemde de iyi gözlemlenmesi gerekmektedir. Bu yaştaki çocuklarda beyin tümörleri baş ağrısının bir ifadesi olan saçını çekiştirme, ağlama, huzursuzluk, iştahsızlık gibi belirtilerle kendini gösterebilir. Beyin tümörleri bu dönemdeki çocuklarda bebeklerden daha farklı belirtilerle ortaya çıkabilmektedir.
• Çocuğun daha önce kazandığı yeteneklerde gerileme olması
• Yürümeyi öğrenmesine rağmen sık sık düşmeye başlaması
• Tuvalet kontrolünü sağlayan çocuğun idrar kaçırmaya başlaması
• Vücudun bir yarısında kuvvetsizlik
• Gözlerde kayma veya odaklama problemi
• Yutma zorlukları
• Çocuğun beslenmesinin genel anlamda bozulması
• Yaşı ile uyumlu olmayan bir takım hormonal belirtilerin ortaya çıkması
Tedavide cerrahi ön plana çıkıyor
Çocuklarda beyin tümörünün teşhis ve tedavisinde de yetişkinlere göre bazı farklılıklar bulunmaktadır. Genellikle ailelerin veya rutin takipleri sürdüren çocuk doktorlarının şüphelenmesi üzerine hastaneye gelen çocuklarda teşhis için MR çekilmesi gerekmektedir. Kaliteli bir MR görüntü alınması için MR cihazının içinde hareketsiz durulması gerektiğinden çocuklarda anestezi altında ilaçlı MR tercih edilmektedir. Çocuklarda belirli bir yaşa kadar radyoterapi kullanılamadığı için cerrahi tedavi sırasında tümörünün mümkünse tamamının çıkartılabilmesi önemlidir.
Tümörün cerrahi yöntemle tam olarak çıkartılabildiği durumlarda iyileşme çok daha hızlı ve sağlıklı gelişmektedir. Cerrahi tedaviye ek olarak çocuklara yönelik kemoterapi uygulamaları ve sık aralıklarla takip önerilebilmektedir.
Çocuklarda kafatasının daha yumuşak olması nedeniyle ameliyat sırasında uygulanan kafa sabitleyici aparatlar kullanılamamaktadır. Ameliyat sırasındaki cerraha daha güvenli bir yol sağlayan nöromonitörizasyon (beynin elektriksel aktivitelerinin takibi), nöronavigasyon (bilgisayar destekli anatomik yer belirleyici sistem), ameliyat sırasında çok önemli bilgiler veren açık beyin ultrasonu gibi yüksek teknolojiler mutlaka kullanılmalıdır.
Bebek ve çocuklarda beyin tümörünün başarılı bir şekilde tedavi edilebilmesi için; mikrocerrahi tekniğine hâkim çocukluk çağı tümörlerinde deneyimi olan beyin cerrahı, çocuk onkoloji, radyoloji, çocuk nöroloji gibi branşların bir arada çalışarak multidisipliner bir yaklaşım yürütülmelidir.